Σκάκι στις πλαγιές του Ψηλορείτη

Ένα φυτώριο σκακιστών αναπτύσσεται και χτίζει μια σπουδαία σκακιστική κοινότητα στις πλαγιές του Ψηλορείτη. Μια παρέα παλιών σκακιστών αποφάσισε ότι αξίζει να γίνει μια προσπάθεια εισαγωγής του σκακιού στα Ανώγεια, οργανωμένη σύμφωνα με τα πρότυπα της Ελληνικής Σκακιστικής Ομοσπονδίας.

Ο Σκακιστικός Όμιλος Ανωγείων ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2012 με στόχο των πρωτεργατών, να δημιουργηθεί ένας σύλλογος, να γίνει ένας χώρος που να απευθύνεται στα νέα παιδιά του τόπου, να καλλιεργήσει το άθλημα με την όσο γίνεται μαζικότερη συμμετοχή και να διοργανώσει τουρνουά υψηλού επιπέδου.

Όπως αναφέρει ο πρόεδρος του συλλόγου Μανόλης Νταγιαντάς στο ΑΠΕ ΜΠΕ: «Τα παιδιά των Ανωγείων αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή αυτό το εγχείρημα. Η μεγάλη συμμετοχή των παιδιών ήταν και η κύρια αιτία ώστε να δημιουργηθεί το 2017 και ένα δεύτερο σωματείο, αδελφό του Σ.Ο. Ανωγείων, ο Αθλητικός Πολιτιστικός Σύλλογος ΙΔΑΙΟΙ, ώστε να συμμετέχουν περισσότερα παιδιά στα ομαδικά πρωταθλήματα. Μέσω αυτού του δεύτερου σωματείου οι δράσεις μας επεκτάθηκαν και σε άλλους τομείς, όπως η λογοτεχνία - με βραδιές παρουσιάσεων βιβλίων και άλλες δράσεις σε συνεργασία και με άλλους φορείς - και η φωτογραφία (λειτουργεί και τμήμα φωτογραφίας στο σύλλογο)».

Πάνω από 80 ενεργοί σκακιστές, με τη συντριπτική πλειοψηφία -63 από αυτούς- να είναι παιδιά και νέοι ως 20 ετών έχουν αγκαλιάσει το άθλημα, όπως επίσης και τους πολύ μικρούς σκακιστές της ηλικίας των 6 ετών. Ο μεγαλύτερος ενεργός σκακιστής και βασικό στέλεχος της ομάδας είναι 75 ετών αποδεικνύοντας ότι το σκάκι είναι ένα άθλημα για όλες τις ηλικίες. Τα παιδιά των Ανωγείων έδειξαν από την πρώτη στιγμή ότι διψούσαν για μια καλά οργανωμένη ομαδική δραστηριότητα, που μέσω της συνέπειας του συλλόγου, τις συμμετοχές σε πολλά ατομικά και ομαδικά πρωταθλήματα, τη διοργάνωση διεθνών τουρνουά στα Ανώγεια και τη μαγεία του ίδιου του παιχνιδιού μαγνητίστηκαν και πληθύνανε. Κάτοικος των Ανωγείων ο Γεώργιος Σαλούστρος του Σταύρου, παραχώρησε αίθουσα στο δήμο, ο οποίος στη συνέχεια στέγασε τους σκακιστές. «Μέσα από την αίθουσα αυτή ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2012 το πρώτο ανοιχτό διεθνές τουρνουά των Ανωγείων και από τότε έχουν γίνει εννέα ανοιχτά διεθνή τουρνουά στα Ανώγεια και εννέα κλειστά διεθνή τουρνουά για επίτευξη νόρμας Διεθνούς Μετρ και Διεθνούς Μεγάλου Μετρ (Internationan Master και International Grand Master), τα οποία φυσικά έχουν ενταχθεί στο επίσημο πρόγραμμα της Παγκόσμιας Σκακιστικής Ομοσπονδίας (FIDE)», λέει ο Μανόλης Νταγιαντάς επισημαίνοντας πως τις διοργανώσεις αυτές «έχουν τιμήσει σπουδαίοι σκακιστές και σκακίστριες αλλά και ερασιτέχνες σκακιστές από 36 διαφορετικές χώρες, έχουν συμμετάσχει Έλληνες σκακιστές από όλη τη χώρα και φυσικά πολλά μικρά παιδιά ανάμεσά τους. Όλοι αυτοί οι σκακιστές έχουν φύγει από τα Ανώγεια με τις καλύτερες εντυπώσεις, αθλητικές και φιλοξενίας».

Στα ορεινά Ανώγεια, μια κτηνοτροφική περιοχή, με αντίξοες συνθήκες την περίοδο του χειμώνα, συντελείται μια τεράστια προσπάθεια των Ανωγειανών να προσφέρουν στα παιδιά τους μόρφωση, καλλιτεχνική εκπαίδευση και να τους εντρυφήσουν στο πνεύμα του πολιτισμού που για αιώνες κυριαρχεί στις κοιτίδες των βοσκών του Ψηλορείτη: «Οι γονείς έχουν καταλάβει ότι τα παιδιά τους είναι αθλητές σε ένα ιδιαίτερα απαιτητικό άθλημα, όπως είναι το αγωνιστικό σκάκι, και είναι κοντά τους και τα ενθαρρύνουν καθώς έχουν καταλάβει ότι το σκάκι είναι πλέον ένα σημαντικό στοιχείο στη ζωή τους και φυσικά κατανοούν τα οφέλη από την ενασχόληση αυτή των παιδιών» αναφέρει ο πρόεδρος τονίζοντας πως οι ευκαιρίες για τα παιδιά στην περιοχή είναι πολύ περιορισμένες μιας και μιλάμε για έναν μικρό ορεινό δήμο. «Μέσα από τις δράσεις των δυο σωματείων τα παιδιά έδειξαν και δείχνουν πόσο ανάγκη έχουν από συλλογικές δράσεις στις οποίες συμμετέχουν ουσιαστικά. Τα ίδια τα παιδιά έχουν μετατρέψει τον χώρο σε "σπίτι" τους και τον λειτουργούν ακόμα και σε ώρες που δεν έχουν σκακιστική προπόνηση με διάφορους τρόπους, όπως για παράδειγμα, βλέπουν ταινίες, παίζουν σκάκι, διαβάζουν τα μαθήματα του σχολείου τους, ακούνε μουσική κ.λπ.».

Ένα παράπονο που εκφράζεται τόσο από τα παιδιά όσο και από τους υπευθύνους του Ανωγειανού Ομίλου είναι ότι το σκάκι γενικά δεν έχει προσεχθεί από την Πολιτεία όσο θα έπρεπε. «Από τη φύση του ως παιχνίδι είναι ταυτόχρονα και εκπαιδευτικό εργαλείο. Θεωρώ πως θα έπρεπε να έχει ενταχθεί ως μάθημα στα σχολεία. Επίσης το σκάκι στην Ελλάδα έχει φέρει πολλές επιτυχίες τόσο σε ατομικό επίπεδο αλλά και με τις εθνικές ομάδες. Όμως στην ουσία παραμένει παραγκωνισμένο από την επίσημη πολιτεία. Θα έπρεπε προσπάθειες όπως εδώ στα Ανώγεια, να στηριχθούν ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν και να αναπτύξουν αυτό που κάνουν. Ο Δήμος Ανωγείων ήταν από την πρώτη στιγμή ένθερμος υποστηρικτής, μας βοηθάει στις μετακινήσεις ώστε να αγωνιστούμε, μας επιχορηγεί και κάνει τα πάντα ώστε να ανθήσει αυτή η προσπάθεια στα Ανώγεια. Χάρη στη στήριξη του έχουμε καταφέρει όλα αυτά τα χρόνια να κρατάμε τον σύλλογο χωρίς να χρειάζεται να πληρώσουν συνδρομή τα παιδιά. Οι προπονήσεις παρέχονται δωρεάν και γενικά όλες οι δράσεις του συλλόγου. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί δεν αποκλείεται κανένα παιδί που θέλει να συμμετάσχει. Χωρίς τη στήριξη του δήμου δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί όλο αυτό».

Στη διοργάνωση των διεθνών τουρνουά, εκτός από τον δήμο, πολύ σημαντική είναι και η στήριξη από την Περιφέρεια Κρήτης και την Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου, καθώς και από ιδιώτες χορηγούς που αναγνωρίζουν το έργο που γίνεται με αποδέκτες τη νεολαία αλλά τελικά και την τοπική κοινωνία, δεδομένου πως από την πρώτη στιγμή ο στόχος του συλλόγου ήταν η μαζική συμμετοχή. «Δέκα χρόνια μετά, αυτό δεν έχει αλλάξει παρά τις επιτυχίες που ήρθαν και τον πρωταθλητισμό που έκαναν και κάνουν και οι δυο ομάδες μας. Παραμένει για μας πρώτο μέλημα, η συμμετοχή» αναφέρει ο Μανόλης Νταγιαντάς, επισημαίνοντας επίσης πως μέσα στα χρόνια ήρθαν επιτυχίες τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Ο Σ.Ο. Ανωγείων και τα δυο σωματεία που είναι μέλη της Ελληνικής Σκακιστικής Ομοσπονδίας (ΕΣΟ) έχουν ειδική αθλητική αναγνώριση από τη ΓΓΑ και είναι εγγεγραμμένα στο Μητρώο Αθλητικών Σωματείων. Ο σκακιστικός όμιλος έχει κατακτήσει δυο φορές το πρωτάθλημα της Β' Εθνικής και αγωνίζεται τώρα στον Προκριματικό Όμιλο της Α' Εθνικής. Ο ΑΠΣ ΙΔΑΙΟΙ κατέκτησε το 2021 το πρωτάθλημα της Γ' Εθνικής και αγωνίζεται τώρα στην Β' Εθνική. Επιτυχίες πολύ σημαντικές για έναν τόπο με 2.500 κατοίκους όταν έχει να ανταγωνιστεί ομάδες από μεγάλες πόλεις που αντλούν από σαφώς πολύ μεγαλύτερη δεξαμενή. Επίσης, πολύ σημαντικό είναι το γεγονός ότι μέσα σε αυτά τα χρόνια, 23 παιδιά των Ανωγείων πέτυχαν διεθνή αξιολόγηση στο σκάκι, έχοντας πλέον διεθνές βαθμό elo. Τη στιγμή που το πέτυχαν ήταν όλα ανήλικα, σε ηλικίες από 12 μέχρι 16 ετών. Σε αυτό φυσικά βοήθησε πολύ η διοργάνωση του διεθνούς τουρνουά και η ευκαιρία που τους έδινε και τους δίνει να αγωνιστούν απέναντι σε ισχυρούς αντιπάλους χωρίς να χρειαστεί να ταξιδέψουν καν. Μόλις λίγα μέτρα μακριά από το σπίτι τους. «Σκεφτείτε πόσο σπουδαίο είναι το γεγονός ότι στα Ανώγεια αγωνίζονται πάρα πολλοί ισχυροί σκακιστές από πολλές χώρες αλλά και από την Ελλάδα. Στα τουρνουά των Ανωγείων έχουν αγωνιστεί σκακιστές που υπήρξαν ή είναι τώρα ενεργά μέλη της Εθνικής Ομάδας (οι Γκραν Μετρ Χαλκιάς, Καπνίσης, Μπανίκας, Κελίρης, Γρίβας, Κοτρωνιάς και Σκέμπρης), όπως βέβαια και άλλων χωρών. Είναι πάρα πολλοί οπότε ενδεικτικά θα αναφέρω κάποια ονόματα αδικώντας φυσικά πολλούς: Έχει αγωνιστεί στα Ανώγεια ο θρύλος του λιθουανικού σκακιού GM Εντουάρντας Ροζεντάλις. Ο Ιταλός GM Ντάβιντ Αλμπέρτο νο2 στη χώρα του. Ο GM Ντμίτρι Σβετούσκιν που δυστυχώς τον χάσαμε τόσο νωρίς πρόσφατα και με τραγικό τρόπο. Ο Λευκορώσος GM Νικήτα Μαιόροβ, ο Μαυροβούνιος IM Ντούσαν Λέκιτς, o Ισραηλινός GM Ταμίρ Ναμπάτι, η διεθνής μετρ γυναικών Τατιάνα Κασπάροβα, oι Ρώσοι GMs Ριτσαγκόφ, Λέβιν και Μοϊσένκο, ο Ρουμάνος GM Νεβέντνιτσι, ο Βούλγαρος GM Αλεξάντερ Ντέλτσεφ, πάρα πολλοί Ινδοί, είτε υποψήφιοι μετρ είτε ήδη διεθνείς μετρ και φυσικά πολλοί άλλοι που είναι αδύνατον να αναφερθούν όλοι. Φυσικά στα διεθνή τουρνουά των Ανωγείων έχουν παίξει και οι περισσότεροι νέοι ισχυροί σκακιστές της χώρας, όπως π.χ. οι Γκούμας, Κούρκουλος, Μαλικέντζος, Θεοδώρου (ο οποίος μάλιστα κατέκτησε τον τίτλο του διεθνούς μετρ στα Ανώγεια), Αβραμίδου και άλλοι πολλοί».

Μέσα από όλο αυτό το υπέροχο που συμβαίνει στα Ανώγεια, η ένταξη και η συμμετοχή των παιδιών στη δραστηριότητα αυτή, έχει στην κυριολεξία αλλάξει τη ζωή τους με πολλούς τρόπους. Τόσο γιατί το σκάκι ως παιχνίδι και άθλημα έχει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που βοηθούν ποικιλοτρόπως ένα παιδί, όσο και γιατί μέσα από την ομαδική δράση έχουν μπει σε μια λογική συλλογικότητας. «Το σκάκι βοηθά πάρα πολύ σε τομείς όπως η συγκέντρωση και η μνήμη, καθώς και στην εξάσκηση υπολογιστικών ικανοτήτων και ικανοτήτων ανάπτυξης στρατηγικών σχεδίων. Όμως το κυριότερο είναι για μένα ότι κάνει τα παιδιά υπεύθυνους λήπτες αποφάσεων. Στη σκακιέρα ο καθένας είναι μόνος του. Ο προπονητής δεν μπορεί να παρέμβει την ώρα του αγώνα. Κάθε νέο παιδί λοιπόν μαθαίνει να παίρνει αποφάσεις μόνο του. Οι συνθήκες στη σκακιέρα είναι πολύ περίπλοκες και αλλάζουν συνεχώς, σε κάθε κίνηση. Πρέπει λοιπόν κάθε φορά να επανεκτιμηθεί η θέση και να παρθεί μια απόφαση. Αυτή τη διαδικασία κάθε σκακιστής την κάνει μόνος του. Έτσι μαθαίνει να αποφασίζει και να εκτελεί τις αποφάσεις του, αλλά και να δέχεται τις συνέπειες αυτών των αποφάσεων, καλές και κακές. Επίσης λόγω της πολυπλοκότητας του παιχνιδιού το λάθος είναι αναπόφευκτο να συμβεί ακόμα και στους κορυφαίους (η συχνότητα των λαθών καθώς και η ...ποιότητά τους ξεχωρίζει τους ισχυρούς από τους λιγότερο ισχυρούς). Έτσι τα παιδιά μαθαίνουν ότι το λάθος υπάρχει και είναι ανθρώπινο. Εξοικειώνονται με αυτό και προσπαθούν να μειώνουν τα λάθη τους και να μην κάνουν «εύκολα» λάθη. Μαθαίνουν όμως ότι κανείς δεν είναι τέλειος, ούτε πρέπει να είναι τέλειος. Είμαστε απλώς άνθρωποι» αναφέρει ο πρόεδρος του Ομίλου.


Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ


Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη και το Ρέθυμνο