Οι Κρητικοί αιμοδοτούν και κερδίζουν τη ζωή!

Είναι μια πρωτιά που τιμά πολύ τους Κρητικούς, αυτή της εθελοντικής αιμοδοσίας! Ολοένα και περισσότεροι δίνουν το "παρών" στις εθελοντικές αιμοδοσίες, αγκαλιάζοντας την προσφορά μέσα από μία απλή, σύντομη, ανώδυνη και ασφαλή διαδικασία. "Στην Κρήτη τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά. Ο μέσος όρος μας σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα είναι στις 20 μονάδες διαφορά!" - λέει η πρόεδρος του Παγκρήτιου Συνδέσμου Εθελοντών Αιμοδοτών & Δωρητών Οργάνων "ΑΙΜΑΤΟΚΡΗΤΗΣ", Ειρήνη Γεργιανάκη. Ο "Αιματοκρήτης" αποτελεί εδώ και σχεδόν 15 χρόνια το πόλο συσπείρωσης όλων των εθελοντών αιμοδοτών αλλά και όσων επιθυμούν να ενημερωθούν και στη συνέχεια να ενταχθούν σε αυτό το μεγάλο "κύκλο" αγάπης και προσφοράς.

"Πιστεύω ότι αυτή η καλή πορεία της αιμοδοσίας στην Κρήτη, οφείλεται στο ότι εδώ έχει αναπτυχθεί πολύ το εθελοντικό αιμοδοτικό κίνημα και υπάρχει ένας μεγάλος οργανωμένος Σύλλογος. Ο "Αιματοκρήτης" φτάνει πια μέσα στους πρώτους - πολλές χρονιές είναι και ο πρώτος - στη χώρα, οπότε επειδή υπάρχει ενημέρωση και εξαιρετικές υπηρεσίες αιμοδοσίας, η Κρήτη είναι ένα πολύ φωτεινό παράδειγμα" - αναφέρει η κ.Γεργιανάκη.

Όμως επειδή "εχθρός" του καλού είναι το καλύτερο, αν θέλουμε να αποτινάξουμε την αγωνία και το βάρος που επωμίζεται κάθε οικογένεια αν κάποιο μέλος της χρειαστεί αίμα, ξεκινώντας έναν αγώνα δρόμου, ακόμη και με δημόσιες εκκλήσεις, η εθελοντική αιμοδοσία θα πρέπει να γίνει και τακτική. "Θα πρέπει να οργανωθεί σε όλη τη χώρα, να οργανωθούν οι Σύλλογοι Αιμοδοτών, να προωθηθεί η ενημερωση, να υποστηριχθούν οι υπηρεσίες αιμοδοσίας που είναι πολλές φορες υποστελεχωμένες - είναι πολλά τα πράγματα που πρέπει να γίνουν" - εξηγεί η Πρόεδρος του "Αιματοκρήτη".

Το παράδοξο της αιμοδοσίας

Στην Ελλάδα που χρειαζόμαστε ετησίως περίπου 600.000 μονάδες αίματος για τις ανάγκες τακτικών και εκτάκτων περιστατικών, ενώ ο απόλυτος αριθμός των αιμοδοτών είναι μεγάλος, καταγράφεται το λεγόμενο "παράδοξο της αιμοδοσίας": Αν και οι αιμοδότες στην Ελλάδα είναι πολλοί σε αριθμό - μπορεί να έχουμε και πρωτιά, πανευρωπαϊκά, εκτιμά η κ.Γεργιανάκη - "υπάρχει μια δυστοκία στην οργάνωση αυτής της ροής και ένα πολύ μεγάλο μέρος αιμοδοτεί μόνο όταν υπάρχει ανάγκη". Αυτή είναι μία πολύ σημαντική παράμετρος, καθώς "η μη ομαλή ροή, η μη τακτική αιμοδοσία δημιουργεί πάντα ένα έλλειμμα, που πρακτικά, μεταφράζεται σε αγωνία συγγενών, ασθενών, να βρεθεί αίμα όταν ένας άνθρωπος πρόκειται να μπει στο χειρουργείο".

Ως άμεσος στόχος, λοιπόν, φαίνεται πως αναδεικνύεται η δράση με στόχο την ανάπτυξη της τακτικής εθελοντικής αιμοδοσίας. "Αυτό ξεκινάει από την ενημέρωση - στα σχολεία, στους μαθητές - καθώς είναι θέμα Παιδείας πάνω από όλα, το να μην καλούμαστε να τρέχουμε την τελευταία στιγμή. Καταλήγουμε πάντα, όμως, στην υποστήριξη όλης της αλυσίδας και την οργάνωση του εθελοντικού αιμοδοτικού κινήματος" - αναφέρει η πρόεδρος του "Αιματοκρήτη', εκφράζοντας πάντως την αισιοδοξία της για τα βήματα που είναι μεν πολλά, "αλλά νομίζω πάμε προς τα εκεί, ελπίζω ότι θα κινηθούμε σε πιο γρήγορους ρυθμούς".

Ο "Αιματοκρήτης" σε αριθμούς

• Ως σύλλογος ο "Αιματοκρήτης" κατέγραψε αύξηση στη συμμετοχή στις εθελονικές αιμοδοσίες, αντίστοιχα το 2018, 2019, 2020, 2021 κατά 113%, 104%, 234%, 143%.  
• Στην περιοδο 2021 - 2022 προσήλθαν 4832 άτομα και έδωσαν αίμα 4339. Σημαντικό είναι ότι 2084 άτομα έδωσαν πάνω από μια φορά.
• Περισσότεροι είναι οι άνδρες που αιμοδοτούν (2642 άνδρες vs 1685 γυναίκες), ενώ τη δική του σημασία έχει το στοιχείο των ηλικιών.
• Γύρω από τον "Αιματοκρήτη" συσπειρώνονται άνθρωποι όλων των ηλικιών, ωστόσο ο μέσος όρος ηλικίας των αιμοδοτών του είναι τα 36 έτη, γεγονός που καταδεικνύει ότι η αλλαγή έρχεται από τους νέους. Και μάλιστα ... κι από τους ακόμη νεότερους!

Τα παιδιά θα κάνουν την αλλαγή

Νευραλγικό κομμάτι αποτελεί η εκπαίδευση ... από κούνια "και δίνουμε πολύ μεγάλο βάρος" - λέει η πρόεδρος του "Αιματοκρήτη", που μετράει ήδη πάνω από 15 χρόνια παρουσίας σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης - από τα νηπιαγωγεία μέχρι τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. "Θεωρούμε - και ήδη έχουμε αρχίσει να βλέπουμε καρπούς - ότι αυτή είναι η γενιά που θα αλλάξει τα πράγματα" - λέει η Ειρήνη Γεργιανάκη, επισημαίνοντας πόσο σημαντικό είναι να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με την αιμοδοσία, όχι μόνο μέσα από μια απλή ενημέρωση ή ένα έντυπο, αλλά να την βλέπουν και με τα ίδια τους τα μάτια. Γι' αυτό πολλές αιμοδοσίες γίνονται μέσα στο σχολικό χώρο και εντός των πανεπιστημίων και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. "Ανάλογα με την ηλικία φυσικά, ξεκινάμε στα νηπιαγωγεία με παιχνίδια και διαδραστικά δρώμενα, τα παιδιά επισκέπτονται κατόπιν την αιμοδοσία και βλέπουν ζωντανά αυτό που έχουμε κάνει προηγουμένως θεατράκι στην τάξη, έρχονται μαζί με τη μαμά και τον μπαμπά και σε αυτά τα παιδιά που, τα βλέπουμε να μεγαλώνουν και να φτάνουν στην ηλικία της αιμοδοσίας, η αιμοδοσία φαίνεται κάτι πολύ απλό, πολύ φυσικό - άλλωστε έχουν δει να το κάνουν η μαμά κι ο μπαμπάς!"

Κάθε έκκληση για αίμα κρύβει αγωνία και πόνο

"Δεν είναι οι αριθμοί, είναι οι άνθρωποι που περιμένουν αίμα. Αυτό πρέπει να το μεταφράζουμε σαν την αγωνία για ανθρώπους που μπορεί να έχουν καρκίνο ή για παιδιά με λευχαιμία. Είναι πολύ οδυνηρό να πέφτει το βάρος του να βρούμε αίμα, μέσα στην οικογένεια. Αυτό είναι κάτι που ως κοινωνία δεν πρέπει να το δεχτούμε" - λέει η Ειρήνη Γεργιανάκη, εξηγώντας ότι ο τρόπος να αποτινάξουμε αυτό το βάρος δεν είναι άλλος παρά το "να δίνουμε αίμα τακτικά, γιατί ο αιμοδότης που έρχεται εδώ και κάνουμε πλάκα και περνάμε όμορφα, δίνει για 5 λεπτά αίμα, όμως στην ουσία βοηθάει να έχουν διαθέσιμο αίμα αυτά τα παιδιά που έχουν ανάγκη, βοηθάει τους ηλικιωμένους που είναι μέσα στο νοσοκομείο και μπορεί να μην έχουν και κανένα. Είναι κάτι πραγματικά όμορφο! Σώζεις 3 και 4 ανθρώπους με τη μία μονάδα αίματος που δίνεις και βοηθάς το σύστημα να έχει απόθεμα για όποιον άνθρωπο έχει ανάγκη".

Σε κάθε περίπτωση εκτός από τη διατήρηση της ασφάλειας του συστήματος, ώστε να μην καταγράφεται μείωση του αποθέματος ή κενό, η τακτική αιμοδοσία σε σχέση με την περιστασιακή, σε περίπτωση ανάγκης, κρύβει κι άλλο ένα όφελος. "Είναι πιο ασφαλές και για τον αιμοδότη αυτό. Είναι διαφορετικό να δίνεις αίμα πιεσμένος, γιατί "τώρα είναι άρρωστος ο συγγενής μου και τρέχω να δώσω τελευταία στιγμή" και τελείως διαφορετικό να δίνεις χαλαρά και να έχεις και την κάρτα σου, ώστε αν χρειαστεί κάποιος, μέσω ενός τηλεφώνου να σε εξυπηρετήσει το νοσοκομείο και να εξυπηρετηθεί και ο συγγενής σου" - λέει η κ.Γεργιανάκη.

Η ίδια παραπέμπει και σε επιστημονικές μελέτες που αναφέρουν ότι η αιμοδοσία και ειδικά στους άνδρες, είναι εξαιρετικά ευεργετική για τον οργανισμό, καθώς επειδή προκαλεί την κινητοποίηση του αιμοποιητικού συστήματος, έχει αποδειχθεί ότι - ειδικά στους άνδρες - προστατεύει από καρδιαγγειακά νοσήματα. "Πάνω από όλα βέβαια, είναι η μεγάλη ηθική ικανοποίηση για το ότι με αυτά τα 5 λεπτά της αιμοδοσίας, σε μια ανώδυνη και ασφαλή διαδικασία, θα σώσεις 3 ή 4 ανθρώπινες ζωές. Είναι φοβερό αυτό το συναίσθημα και φοβερή αυτή η χαρά που μόνο όταν δώσεις αίμα, μπορείς να την περιγράψεις, την οποία νιώθουν όλοι οι αιμοδότες" - καταλήγει η κ. Γεργιανάκη.

Όπου η Πολιτεία απουσιάζει, ο Εθελοντισμός αναλαμβάνει δράση

Εύλογα θα σκεφτόταν κανείς τί θα συνέβαινε αν ...δεν υπήρχε ο Νο1 Αιμοδοτικός Σύλλογος της Κρήτης ή αν κάποια στιγμή οι εθελοντές του αδυνατούν να στηρίξουν το έργο του Συλλόγου; "Επειδή η δουλειά του "Αιματοκρήτη" έχει χτιστεί ακριβώς στην υποστήριξη και την ενδυνάμωση του αιμοδότη, είμαι σίγουρη ότι αυτοί οι αιμοδότες τουλάχιστον που έχουν γαλουχηθεί όλα αυτά τα χρόνια με αυτές τις Αρχές, για πολύ ακόμη καιρό θα αιμοδοτούν τακτικά" - αναφέρει η κ.Γεργιανάκη.

"Ο "Αιματοκρήτης" λειτουργεί ως ένας φορέας συσπείρωσης και οργάνωσης. Σίγουρα όμως αντιλαμβάνεστε ότι η απουσία ενός τέτοιου φορέα ή παρεμφερών, θα δημιουργήσει πολύ μεγάλο έλλειμμα. Κι αυτό το έχουμε δει όταν για κάποιο λόγο, για πολύ μικρότερο χρονικό διάστημα, για κάποιο λόγο ακυρώνονται οι αιμοδοσίες" - λέει η ίδια.

Το συμπέρασμα είναι ότι κάθε τόπος χρειάζεται να έχει ένα σοβαρό αιμοδοτικό σύλλογο, τόσο για τους ασθενείς που χρειάζονται αίμα όσο και για τους αιμοδότες. "Είναι πολύ σημαντικό να μην ξεχνάμε τα δικαιώματα των αιμοδοτών των ίδιων. Εννοείται ότι όλο αυτό γίνεται για τους ασθενείς, αλλά και οι αιμοδότες χρειάζονται καθοδήγηση, ενθάρρυνση, ενημέρωση, αλλιώς δεν μπορούμε να προχωρήσουμε πάρα πολύ εύκολα. Μακάρι να αναπτυχθούν κρατικές δομές τέτοιες, μακάρι να μη χρειάζεται ο Εθελοντισμός, αλλά αυτό είναι κάτι που νομίζω είναι στο πολύ μακρινό μέλλον" - εκτιμά η πρόεδρος του Συλλόγου.

Στιγμές συγκίνησης στο "αντίο"

Κάθε αιμοδοσία είναι μια μικροί γιορτή συνηθίζουν να λένε οι άνθρωποι του "Αιματοκρήτη" και, πράγματι είναι έτσι! Αρκεί να επισκεφθεί κανείς μία από τις τακτικές Σαββατιάτικες αιμοδοσίες στη Λότζια ή τις έκτακτες που ανακοινώνονται, για να το διαπιστώσει ιδίοις όμμασι! Κουβέντα και πλάκα με τους εθελοντές, λίγος χρόνος για τα διαδικαστικά, 5 λεπτά για την αιμοδοσία και μετά κέρασμα πορτοκαλάδα και φρυγανιά!

Το αντίο των τακτικών αιμοδοτών ισοδυναμεί με "εις το επανιδείν" σε 3 μήνες για τους άνδρες και σε 4 για τις γυναίκες. Υπάρχουν όμως κι εκείνα τα "αντίο" που κρύβουν συγκίνηση για τον κύκλο προσφοράς που ολοκληρώνεται. "Υπάρχουν στιγμές στην αιμοδοσία που είναι πολύ συγκινητικές. Από το 2008 που έχουμε ξεκινήσει, αυτές οι στιγμές είναι που μένουν ανεξίτηλα χαραγμένες. Οι άνθρωποι που δίνουν για τελευταία φορά αίμα, στα 65 τους χρόνια, το βιώνουν με πολύ μεγάλη συγκίνηση. Συνήθως είναι εκείνοι που δίνουν από πολύ νέοι, οπότε έχουν περάσει όλη τους τη ζωή προσφέροντας. Όταν λοιπόν έρχεται η στιγμή που σταματούν, το κοιτούν αυτό με πολλή νοσταλγία και συγκίνηση. Πάντα τους αποχαιρετούμε όλοι με δάκρυα στα μάτια. Είναι συγκλονιστικό να νιώθεις ότι στο τέλος αυτής της πορείας έχεις σώσει δεκάδες συνανθρώπους σου, νομίζω ότι είναι πολύ όμροφο και μοναδικό συναίσθημα" - λέει η Ειρήνη Γεργιανάκη.

Η ίδια αναφέρεται και στις "νέες εισόδους": "Εξίσου όμορφο και ελπιδοφόρο είναι το συναίσθημα που αισθάνονται τα παιδιά που δίνουν για πρώτη φορά αίμα. Βλέπεις φοιτητές, νεαρούς, 18 χρονών που δίνουν αίμα. Και αυτή η πρώτη φορά τους σημαδεύει, τους χαροποιεί. Είναι κάποιες κομβικές αιμοδοσίες ή όταν συμπληρώνουν ένα συγκεκριμένο αριθμό - 20, 30 - που γίνεται κάποια βράβευση από το Σύλλογο. Όμως, πάντα, κάθε αιμοδοσία είναι μια γιορτή, έχει συναισθήματα μοναδικά για τον καθένα".

Ουραγός η Ελλάδα στη δωρεά οργάνων

Μπορεί στην αιμοδοσία, η Κρήτη να ανεβαίνει στο "βάθρο", δεν ισχύει όμως το ίδιο και με τη δωρεά οργάνων, στην οποία η χώρα μας βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών. "Η κοινωνία μέσα στα χρόνια ωριμάζει και το δέχεται όλο και περισσότερο. Στην Κρήτη τα ποσοστά και δωρητών οργάνων και δοτών είναι πολύ ψηλά και πιστεύω ότι έχει να κάνει και με την ενημέρωση που γίνεται σε κάθε αιμοδοσία. Η δωρεά οργάνων πάσχει πάρα πολύ, δεν είναι όπως στην αιμοδοσία που είμαστε ένα βήμα πριν το ιδανικό αποτέλεσμα. Στη δωρεά οργάνων είμαστε από τις τελευταίες χώρες της Ευρώπης και παραμένουμε εκεί για πολλά χρόνια και κυρίως αυτό οφείλεται όχι τόσο στον κόσμο, που όταν ενημερωθεί κατανοεί και το δέχεται, αλλά στην αλυσίδα που πάσχει: Από τις Εντατικές μέχρι τα μεταμοσχευτικά κέντρα υπάρχουν πολλά οργανωτικά ελλείμματα, υποστελέχωση. Παρ'όλο που έχουμε εκπαιδευμένους επιστήμονες και θα μπορούσαμε να είμαστε σε καλύτερο επίπεδο, πάσχει το σύστημα" - αναφέρει η πρόεδρος του Παγκρήτιου Συνδέσμου Εθελοντών Αιμοδοτών & Δωρητών Οργάνων "ΑΙΜΑΤΟΚΡΗΤΗΣ".

Η ίδια αναφέρει πως υπάρχουν Μονάδες Εντατικής Θεραπείας στην Ελλάδα - στην Κρήτη τα πράγματα διαφέρουν και υπάρχει ευαισθητοποίηση -  πχ σε ορθοπεδικά νοσοκομεία, που θα μπορούσαν να είναι πηγές μεγάλου αριθμού μοσχευμάτων, αλλά δεν ασχολούνται καθόλου με τη δωρεά, ακριβώς επειδή οι εντατικολόγοι που ασχολούνται το κάνουν εθελοντικά. "Είναι πολύ λίγα τα νοσοκομεία που την τελευταία 2ετία έχουν τους συντονιστές μεταμόσχευσης, που είναι οι αποκλειστικά αρμόδιοι. Είναι θέμα Πολιτείας, που επιτέλους πρέπει να σκύψει σοβαρά πάνω από το θέμα, το οποίο το συζητάμε και το αναδεικνύουμε πολλά χρόνια τώρα. Θέλω να είμαι αισιόδοξη γιατί και με την ανέγερση του Ωνασείου Μεταμοσχευτικού Κέντρου έγιναν κάποια βήματα, για τα σχολεία δημιουργήθηκε με το πρόγραμμα "Οργανούληδες", αλλά έχουμε ακόμη μακρύ δρόμο και πολλή δουλειά" εξηγεί. 

Για τους τακτικούς αιμοδότες, η δωρεά οργάνων είναι κάτι που βρίσκεται ήδη στο "κάδρο" τους. Όμως είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθένας από εμάς που μπορεί να επιθυμεί, αν βρεθεί στη - σπάνια - περίπτωση να είναι υποψήφιος δότης οργάνων, να έχει συζητήσει με την οικογένειά του την πρόθεσή του ή μη να το κάνει. "Αν έχεις επιλέξει να είσαι δωρητής εγγράφως, ισχύει η βούλησή σου. Αν δεν έχει δηλώσει κάποιος θετικά ή αρνητικά την πρόθεσή του, τότε καλείται η οικογένεια να αποφασίσει. Στην πράξη όμως, παγκοσμίως, οι συντονιστές μεταμόσχευσης, οι άνθρωποι στην Εντατική που συντονίζουν τη διαδικασία, πάντα επιθυμούν να έχουν και τη συναίνεση των συγγενών - είναι δεοντολογικό το θέμα" - λέει η κ. Γεργιανάκη.

Η ίδια προσθέτει ότι "μια οικογένεια που ξέρει ήδη ότι το μέλος της επιθυμεί ή όχι, σπάνια θα πάρει μια διαφορετική απόφαση. Το φωτεινό παράδειγμα της Έμμας και της οικογένειάς της ήταν συγκλονιστικό και στέλνει και αυτό το μήνυμα. Το κορίτσι το είχε σκεφτεί και το είχε συζητήσει με την οικογένειά της". 

Καθένας που το επιθυμεί μπορεί να δηλώσει την πρόθεσή του στο Εθνικό μητρώο δωρεάς οργάνων και ιστών – EOM, όμως αυτό είναι κάτι συμβολικό. "Στην ουσία πρέπει να το συζητήσουμε με τη στενή μας οικογένεια. Έτσι η οικογένεια γνωρίζει κι αν ποτέ έρθει αυτή η ώρα - που είναι αρκετά σπάνιο, δεν μπορεί να συμβεί στον καθένα - παίρνει πολύ πιο εύκολα αυτή την απόφαση - μια απόφαση γενναία, πολύ σημαντική για ανθρώπους που ζούσαν με αγάπη, ζούσαν προσφέροντας, ζούσαν με καλοσύνη και θέλουν και μετά το θάνατό τους - αν βρεθεί τέτοια δυνατότητα - να συνεχίσουν να προφέρουν. Είναι μοναδικό να ξέρεις ότι φεύγοντας από τη ζωή και τελειώνοντας αυτός ο κύκλος, που μοιραία θα συμβεί σε όλους μας, να ζησουν πίσω σου παιδιά που δε βλέπουν, άνθρωποι που είναι δεμένοι με ένα μηχάνημα, άνθρωποι που έχουν μηχάνημα καρδιάς και μετρούν μέρες ή μήνες για να ζήσουν, είναι μεγαλείο ψυχής και για τους ίδιους τους ανθρώπους που φεύγουν και φυσικά για την οικογένειά τους που μέσα σε αυτό το πένθος και την τραγική απώλεια, βρίσκουν το θάρρος να επιλέξουν κάτι τέτοιο" - καταλήγει η Ειρήνη Γεργιανάκη.

Το επόμενο ραντεβού με τον "Αιματοκρήτη", για μερικά λεπτά αγάπης, προσφοράς και - κυριολεκτικά - ζωής είναι το ερχόμενο Σάββατο και είναι ... διπλό! Οι εθελοντές του Συλλόγου θα βρίσκονται στην εκδήλωση του Cretalive, στον επιβατικό σταθμό στο λιμάνι του Ηρακλείου για ενημέρωση και λήψη δείγματος σιέλου για μυελό των οστών! Παράλληλα, στη Λότζια θα εξελίσσεται η καθιερωμένη Σαββατιάτικη αιμοδοσία.

Δείτε επίσης:

Αύριο η μεγάλη εκδήλωση του Cretalive, για τον Εθελοντισμό και την Προσφορά

Κάθε αιμοδοσία... μια γιορτή! - Αιμοδοσία στη Λότζια, ενημέρωση στο λιμάνι

Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός: Με αυτοθυσία και αλτρουϊσμό στην υπηρεσία του συνανθρώπου

"Ξεχάσαμε τον άνθρωπο, αλλά υπάρχει ελπίδα"!

Ο Άγγελος, η δωρεά οργάνων και η νύχτα που …φανερώθηκε και έσωσε τη μάνα του

Santa Run Χανίων: Η πιο... γιορτινή συνεισφορά του χρόνου!

Εθελοντισμός: Όταν η εσωτερική παρόρμηση βρίσκει διέξοδο στην πράξη

Όταν ο Άγιος Βασίλης περνάει μέσα από την καμινάδα… του νοσοκομείου!

Διαβάστε όλα τα ρεπορτάζ στο πλαίσιο του "Cretalive Εν Δράσει: Η προσφορά είναι χαρά!"