ΚΡΗΤΗ
Λιομάζωμα: Η καραντίνα... τέχνας κατεργάζεται!
Ο “νεκρός” (θεωρητικά) χρόνος του lockdown... μάλλον αποδεικνύεται ταχύτερος και δημιουργικότερος
Του Αντώνη Παντινάκη
Οικογενειακά συνεργεία και “δανεικούς εργάτες” συναντάμε σε αρκετά λιόφυτα της Κρήτης! Η συγκυρία είναι ευνοϊκή – να που η καραντίνα έλυσε (μερικώς) ένα σοβαρό πρόβλημα των προηγούμενων ετών.
Κανείς δεν ξεχνάει τι συνέβαινε άλλες χρονιές... Ελιές είχαμε, ανθρώπους να πάνε να τις μαζέψουν δεν βρίσκαμε. Εφέτος, λοιπόν, με συγγενείς και φίλους, κάτι γίνεται: Βγαίνει η δουλειά και τα πρώτα αποτελέσματα της φετινής σοδειάς είναι εξαιρετικά!
Το lockdown, συνεπώς, είναι ο ανέλπιστος σύμμαχος των παραγωγών!
Η (καλοδεχούμενη, το δίχως άλλο) βοήθεια απ’ το οικείο μας περιβάλλον αναπληρώνει, σ’ ένα βαθμό, τα κενά τα οποία δημιούργησε η μη έλευση (λόγω της απαγόρευσης μετακινήσεων) εργατικών χεριών απ’ την υπόλοιπη Ελλάδα, που σε προ κορωνοϊού εποχές ήταν περιζήτητα!
“Με τα εργατικά υπάρχει ακόμα πρόβλημα, γιατί υπήρχαν κάποια συνεργεία αλλοδαπών που κατέβαιναν από την πάνω Ελλάδα, που δεν κατέβηκαν φέτος”. Ο κ. Μιχάλης Καμπιτάκης, μέλος του ΔΣ της Ένωσης Ηρακλείου, δεν εξωραΐζει την κατάσταση, αλλά έρχεται να επιβεβαιώσει ότι “το πρόβλημα μαλακώνει και μετριάζει, λίγο, απ’ την οικογενειακή και δανεική εργασία. Εφέτος έχουμε κάτι, που δεν είχαμε τα προηγούμενα χρόνια: Δηλαδή, κάποιοι έκλεισαν τα μαγαζιά τους, κάποιοι που σταμάτησαν από τις δουλειές τους, μαζεύονται 2-3-4 άτομα από αυτούς και πάνε και κάνουν ένα συνεργείο. Τα άλλα χρόνια δεν μπορούσαν να το κάνουν αυτό”.
Ο “νεκρός” (θεωρητικά) χρόνος της καραντίνας ... μάλλον αποδεικνύεται ταχύτερος και δημιουργικότερος, ειδικά για τους ετεροεπαγγελματίες. “Ένας άνθρωπος που θέλει να μαζέψει τις ελιές του, πέρσι ή πρόπερσι έπρεπε να βρει εργάτες για να πάει Σαββατοκύριακο. Τώρα, έχει όλη την εβδομάδα μπροστά του” προσθέτει ο κ. Καμπιτάκης.
“Κάνεις μία προσπάθεια χωρίς βοήθειες και βάζουν και εμπόδια!”
Απ’ τον Σεπτέμβρη κιόλας, το Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου απηύθυνε πρόσκληση σε όσους επιθυμούσαν να εργαστούν στην συγκομιδή ελαιοκάρπου. Το κάλεσμα αφορούσε και παραγωγούς που ήθελαν να ενισχύσουν το έμψυχο δυναμικό τους.
Ένα μήνα μετά, ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου Στέλιος Βοργιάς και ο πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης Πρίαμος Ιερωνυμάκης συναντήθηκαν με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Μάκη Βορίδη, στον οποίο και κατέθεσαν την πρότασή τους για επιδότηση της εργασίας στον Πρωτογενή Τομέα.
Πάνε δυο μήνες από τότε, η περίοδος της ελαιοσυλλογής οδεύει προς το τέλος της και δεν έγινε το παραμικρό, παρότι ο κ. Βορίδης έμοιαζε να είναι θετικά διακείμενος σε όσα άκουσε.
Τα καθέκαστα, δια στόματος του προέδρου του Εργατικού Κέντρου Στέλιου Βοργιά: “Η ανταπόκριση (στο κάλεσμα του Εργατικού Κέντρου) είναι μεγάλη, αλλά δεν φτάνει με βάση τη ζήτηση που υπάρχει. Η λίστα ακόμα συμπληρώνεται – έχει ξεπεράσει τα 100 άτομα. Τα άτομα αυτά δουλεύουν σε συνεργεία. Είναι πολλοί οι παραγωγοί που έχουν έρθει και ζητάνε εργατικά χέρια”.
Πώς και γιατί φτάσαμε στο "ναι μεν, αλλά"...
“Δεν έχουμε βοήθειες, δυστυχώς. Κάνεις μία προσπάθεια χωρίς βοήθειες και βάζουν και εμπόδια!” διαμαρτύρεται ο κ. Βοργιάς, όντας δυσαρεστημένος από την στάση και την... διάσταση απόψεων που χωρίζει τα δύο εμπλεκόμενα Υπουργεία (Αγροτικής Ανάπτυξης και Εργασίας).
Η απελευθέρωση εργατικών χεριών ήταν το ζητούμενο. “Δηλαδή, ένας άνεργος δεν θα έχανε ούτε το ταμείο ούτε την κάρτα ανεργίας αν δούλευε ακόμα και με 70 ημερομίσθια στον Πρωτογενή Τομέα” εξηγεί ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου και γίνεται πιο συγκεκριμένος: “Υπάρχουν αλλοδαποί με μεροκάματα της τάξης των 35 και 40 ευρώ, οι οποίοι γίνονται ανάρπαστοι! Και την ίδια στιγμή, έχουμε χιλιάδες ανέργους, που θα μπορούσε κάποιος από αυτούς συμπληρωματικά να πάει να δουλέψει, με 35-40 ευρώ, να παίρνει και το Ταμείο του και να έχει ένα αξιοπρεπές και νόμιμο εισόδημα για να περάσει το χειμώνα”.
“Δεν μας διευκολύνουν” θα επιμείνει στο ίδιο καταγγελτικό ύφος. “Η προσπάθεια αυτή έχει αρνητικό αποτέλεσμα, γιατί το σύστημα του ΟΑΕΔ δεν έχει ενημερωθεί ακόμα. Ο κ. Βορίδης – και μάλιστα το διασταυρώσαμε – επικοινώνησε με τον κ. Βρούτση και του ζήτησε το λόγο γιατί δεν εφαρμόζει αυτή την πρόταση!”.
Ο κ. Βοργιάς περνάει από “κόσκινο” της κριτικής του κι άλλα εργασιακής φύσης προβλήματα που αναφύονται.
“Έχουμε ζητήσει να επιδοτηθεί το εργόσημο, κάτι που δεν έχει γίνει! Επίσης, να ξέρετε ότι δεν προχωράει το πρόγραμμα που αφορούσε την ανακοίνωση 100.000 θέσεων εργασίας · και πώς να προχωρήσει ειδικά στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, μέσα σε αυτή την κατάσταση! Γιατί, με το να λέει η κυβέρνηση ότι επιδοτεί τις ασφαλιστικές εισφορές με την υποχρέωση να κρατήσεις το προσωπικό και να προσλάβεις κι άλλο, ποια μικρομεσαία επιχείρηση, με τα lockdown, θα προχωρήσει σε μία τέτοια κίνηση;”.
Κομμένες οι ... παρέες!
Απ’ τα λιόφυτα και το Εργατικό Κέντρο, πάμε τώρα στα ελαιουργεία. Η διαδικασία εξελίσσεται ομαλά, αν και στην αρχή οι παραγωγοί δυσκολεύτηκαν να μπουν στο πλαίσιο που απαιτούν τα νέα υγειονομικά μέτρα/δεδομένα.
“Πλέον υπάρχει κατάσταση παραγωγών, κι όσοι αλέθουν φορούν μάσκες και τηρούν τα μέτρα. Στα ελαιουργεία επικρατεί μία ηρεμία. Κόπηκαν και τα παρεάκια, που η αλήθεια είναι τώρα τα χρειαζόταν ο παραγωγός · γιατί τα προηγούμενα χρόνια, άφηνε τις ελιές του, πήγαινε σε ένα καφενείο ή μία καφετέρια και μετά γύριζε πίσω. Τώρα, δεν έχει πού να πάει” μας πληροφορεί ο κ. Καμπιτάκης.
Άριστη ποιότητα!
Για την ποιότητα του λαδιού, είναι πολύ αισιόδοξος: “Εφέτος, είναι μία τέλεια χρονιά! Στην αρχή δεν είχαμε τις απαραίτητες ποσότητες ανά κιλό καρπού. Πολλές φορές θέλαμε 10 κιλά καρπού για να πάρουμε ένα κιλό λάδι. Μετά αυτό έστρωσε – πήγε στα 4,5 με 5. Έχουν λαδώσει οι ελιές και πάει πολύ καλά η παραγωγή!”.
Όσο για τον δάκο; “Πήγε πάλι να κάνει μία έξαρση και την τελευταία στιγμή ήρθε ο καιρός και τον πρόλαβε!”.
“Να μην πιέζουμε την αγορά”
Όλα καλά, όλα ανθηρά μόνο που στην τιμή τα αποτελέσματα δεν είναι – για την ώρα - τα αναμενόμενα. Ο κ. Καμπιτάκης περίμενε ότι “θα πήγαινε 2,70-2,80 και θα έπεφτε κοντά στις γιορτές. Είχαμε όμως παραπάνω πίεση από τους παραγωγούς για να τιμολογήσουν το λάδι τους– θα ήθελαν λεφτά για να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους. Κι έτσι είμαστε στα 2,40 με 2,50 ευρώ”.
Το μέλος της Ένωσης Ηρακλείου συνιστά “να μην πιέζουμε την αγορά. Λέω σε όλους να περιμένουμε. Θα ξαναστρώσει η κατάσταση. Πιστεύω ότι ένα 10λεπτο-20λεπτο θα το τσιμπήσει μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Δεκέμβρη. Μετά, βλέπουμε. Όλοι έχουμε τα δίκια μας: ο ένας θέλει να πληρώσει εργάτες, ο άλλος έχει τις υποχρεώσεις του που πρέπει να καλύψει. Είναι λογικό, με το πρώτο λάδι θες κατευθείαν να τιμολογήσεις, να τα δώσεις εκεί που χρειάζονται τα χρήματα. Εφόσον όμως ο καθένας μπορεί να κάνει τη δουλειά του, να μην πιέζει την αγορά για να τιμολογεί”.