Ανοιχτή επιστολή προς τον δήμαρχο Μαλεβιζίου

Με πολύ χαρά διάβασα για την ανάπλαση του κεντρικού δρόμου του Γαζίου και ειδικά την παρουσία μέσα στην ανάπλαση αυτή, λωρίδας ποδηλάτου. Επειδή επικροτώ αυτή σας την απόφαση, παίρνω το θάρρος να προτείνω κάποια πράγματα προς αυτή την κατεύθυνση, παρόλο που είμαι σίγουρος ότι έχετε την ανάλογη ανησυχία  εσείς αλλά και οι σύμβουλοί σας και ενδέχεται να σας προτείνω πράγματα που γνωρίζετε ή και σχεδιάζετε ήδη.

Είναι ξεκάθαρο ότι τα προβλήματα που έχουν προκύψει παγκοσμίως έχουν κάνει επιτακτική  την ανάγκη για μια πιο βιώσιμη ανάπτυξη η οποία περιγράφεται και στην ατζέντα 2030 με τους στόχους του ΟΗΕ προς αυτή την κατεύθυνση και συγκεκριμένα για πιο βιώσιμες πόλεις. 

Τα οφέλη από την χρήση ποδηλάτου ( συμβατικού αλλά και ηλεκτρικού )  είναι πάρα πολλά, από άμεσα ( ήπιας κυκλοφορίας πόλεις ), μέχρι μακροπρόθεσμα ( πολίτες με καλύτερη υγεία* και μεγαλύτερο δείκτη ευτυχίας ), αλλά και παγκόσμιας εμβέλειας ( σταδιακή απεξάρτηση από καύσιμα, μείωση ρύπων κλπ )  

Υπάρχουν παραδείγματα πόλεων που έχουν καταβάλει τεράστιες προσπάθειες προς αυτήν την κατεύθυνση, με διάφορους τρόπους και τακτικές, στοχεύοντας ακριβώς σε αυτό.

Χωρίς να έχω την επιστημονική κατάρτιση για να αντιληφθώ τις δυσκολίες που συνάντησαν οι πόλεις αυτές όταν  αποφάσισαν να μεταμορφωθούν προς αυτή την κατεύθυνση ενώ είχαν ήδη έντονη ανάπτυξη προς την αντίθετη, μπορώ με σιγουριά να πω ότι δείχνει ευκολότερο να υλοποιηθεί κάτι τέτοιο με απόλυτη επιτυχία και χωρίς πολλές τριβές σε πόλεις που δεν έχουν πυκνό πολεοδομικό ιστό όπως είναι και το Γάζι και που η κουλτούρα των πολιτών είναι ένα μωσαϊκό υπό διαμόρφωση.

Σας παροτρύνω λοιπόν, να αδράξετε την ευκαιρία, με αρχή αυτόν τον πολύ μικρό σε μήκος αλλά μεγάλο σε συμβολισμό ποδηλατοδρόμο στον κεντρικό δρόμο της πόλης και να εντάξετε στα άμεσα σχέδια σας την επέκταση του σε ένα πολύ μεγαλύτερο δίκτυο διαδρομών ποδηλάτου που θα περικυκλώσει το Γάζι.

Με δούρειο ίππο τα παιδιά των σχολείων  θα μπορούσε το Γάζι να αποτελέσει παράδειγμα αλλαγής νοοτροπίας και ήπιας ανάπτυξης μεσοαστικού τοπίου 

Σκεφτείτε την εικόνα τα παιδιά της πόλης να έχουν στην καθημερινή τους μετακίνηση προς το σχολείο ως κύριο μέσο το ποδήλατο, μέσα από ένα μεγάλο δίκτυο διαδρομών ποδηλάτου που θα περνά ακόμα και με χωμάτινα μονοπάτια μέσα από χωράφια αλλά και τον πατέρα που θα ήθελε το σαββατοκύριακο ένα χαλαρό απόγευμα με τον γιό του ποδηλατώντας σε μια εξοχική προστατευμένη διαδρομή. Αυτά από μόνα τους θεωρώ ότι είναι αρκετά για μια πλήρη στροφή της πόλης σε τόπο που σκέφτεται αλλιώς και παράγει τον πολιτισμό του σήμερα. Ο νέος και κατ΄επέκταση η οικογένεια που θα προσεγγίσει τον κόσμο με αυτόν τον τρόπο θα είναι πιο ανοιχτός να αφομοιώσει ζητήματα ανακύκλωσης, κυκλικής οικονομίας, δράσεις εθελοντισμού για το κοινό καλό, στροφή σε σκέψεις βιώσιμης ανάπτυξης ή ακόμα και ανάγκη αποανάπτυξης, να αναπτύξει ενδιαφέρον για συμμετοχή στα κοινά με δημιουργικό τρόπο και γενικά σοβαρότερη κοινωνική αντίληψη.

Συνήθως, όταν μια δημοτική αρχή περνάει σε τέτοιες πρωτοβουλίες, για ένα παράξενο λόγο, ακόμα και στις περιπτώσεις που οι αρχικές προθέσεις ήταν οι τιμιότερες, οι στόχοι δεν επιτυγχάνονται και καταλήγουν τα έργα να δείχνουν προσχηματικά, ενώ πολύ συχνά απλά ξοδεύονται τα χρήματα γίνονται τα έργα και δεν αφορούν κανέναν.  Ο μόνος, κατά την γνώμη μου πάντα, αποτελεσματικός τρόπος είναι η μεταβίβαση στον πολίτη της  αίσθησης ότι το σχέδιο έρχεται να καλύψει τις δικές του ανάγκες, αλλά κυρίως και αυτό είναι το σημαντικότερο κομμάτι, να του δώσει το δικαίωμα της συν διαμόρφωσης. Πρέπει ο πολίτης, και στην συγκεκριμένη περίπτωση οι νέοι του Γαζίου να αισθανθούν ότι αυτοί το ζητούν και το σχεδιάζουν αυτό το δίκτυο ποδηλατικών διαδρομών. 

Προτείνω λοιπόν κύριε δήμαρχε 

• Να οργανώσετε ένα κύκλο επισκέψεων στα σχολεία της περιοχής και εσείς ο ίδιος με εμπνευσμένους λόγους που να αγγίζουν τον παιδικό-εφηβικό  τρόπο σκέψης να εμπνεύσετε τα νέα παιδιά να υποδείξουν σε εσάς και στην ομάδα που θα υλοποιήσει το όλο σχέδιο,  διαδρομές που θα μπορούσαν να ενταχθούν σε ένα τέτοιο δίκτυο. 
• Να παροτρύνετε τους καθηγητές σωματικής αγωγής να εντάξουν το ποδήλατο ως μέσο γυμναστικής, να οργανώσουν ποδηλατικές ομάδες στα σχολεία  και να καθιερωθεί, όταν ολοκληρωθεί ένα εκτός δρόμου δρομολόγιο, ο ποδηλατικός γύρος Γαζίου με συμμετοχές των τάξεων και βραβεία για κάθε ηλικία ξεχωριστά.
• Αν καταφέρετε ο ποδηλατικός γύρος αυτός, να περιλαμβάνει σημεία με φυσική ομορφιά, όπως ο Γαζανός ποταμός, οι πηγές ή οι εκβολές του αλμυρού, τμήματα της παραλίας της αμμουδάρας κα, τότε στο όλο σχέδιο, εκτός όλων των άλλων θα υπάρξουν και οφέλη τουριστικής ανάπτυξης  ( όλοι ξέρουμε ότι οι τουρίστες που μας επισκέπτονται έχουν κουλτούρα ποδηλάτου στις χώρες τους και εκτιμούν τέτοιου είδους δραστηριότητες ). Σε αντιδιαστολή με τα οφέλη στον τουρισμό, μια  ποδηλατική  διασύνδεση με το ΙΤΕ και με το πανεπιστήμιο θα προσφέρει μια δυνατότητα να επιλεγούν οι ευρύτερες περιοχές ως τόπος διαμονής προοδευτικών ανθρώπων που εργάζονται ή σπουδάζουν σε αυτά τα ιδρύματα. 
• Παράλληλα, να θεσπίσετε μια μέρα και ώρα της εβδομάδας, όπου το Γάζι θα κλείνει εντελώς για τα αυτοκίνητα και για μια ώρα θα εκτρέπεται η κίνηση των αυτοκινήτων σε εναλλακτικές διαδρομές, και που εσείς ο ίδιος παρέα με τα παιδιά από τα σχολεία, θα κάνετε μια χαλαρή ποδηλατοπορεία,**  όπου τα παιδιά εκτός του ότι θα απολαμβάνουν την πόλη για μια ώρα χωρίς κανένα αυτοκίνητο, θα σας δείχνουν  μονοπάτια που θα μπορούσαν να ενταχθούν σιγά σιγά στο δίκτυο αλλά και θα αισθάνονται την επαφή με την διοίκηση του τόπου, που είναι ο τόπος τους, και που θα αρχίσουν να τον νοιάζονται όπως θα βλέπουν ότι το κάνει και ο δήμαρχος 

**( η εκδήλωση αυτή πραγματοποιείτε σε πάρα πολλές ευρωπαϊκές πόλεις και τα τελευταία χρόνια και στην Αθήνα, όπου κάθε Παρασκευή βράδυ η Αθήνα κατακλύζεται από χιλιάδες πλέον ποδηλάτες, που διεκδικούν να τους ανήκει η πόλη έστω για μερικές ώρες )  

• Να φτιάξετε χώρους πάρκινγκ στα σχολεία ειδικά για ποδήλατα 
• Να δώσετε κίνητρα στους εργαζομένους του δήμου να κινούνται με ποδήλατα προς τον δήμο και να εντάξετε τον δήμο στην νοοτροπία μετάβασης στην ηλεκτροκίνηση 

Θα μπορούσα να σας γράψω πολλά ακόμα, αλλά φοβάμαι ότι σας κούρασα ήδη, ενώ αρχικά ήθελα μόνο να  επιβραβεύσω την πρωτοβουλία σας

Με εκτίμηση για το έργο σας 

Κώστας Βάμβουκας 

Ένας δημότης 

*από μελέτη του παρατηρητηρίου υποκινητικότητας  του εργαστηρίου fame lab που διευθύνεται από τον συντοπίτη μας αναπληρωτή  καθηγητή του πανεπιστημίου Θεσσαλίας  κ Αντρέα Φλουρή, μπορούμε να δούμε και τις οικονομικές συνέπειες από την μείωση της κίνησης και άθλησης των πολιτών, όπου εν ολίγοις η Ελλάδα θα εξοικονομούσε 130 εκ ευρώ τον χρόνο αν οι Έλληνες δεν έκαναν τόσο καθιστική ζωή.  https://www.famelab.gr/el/ipokinitikotita/