Ο Σύλλογος Ανάδειξης Αρχαιοτήτων, Ιστορίας & Πολιτισμού «ΙΕΡΑΠΥΤΝΑ» διοργανώνει στην Ιεράπετρα την 2η Συνάντηση Αρχαιολογικού & Ιστορικού ενδιαφέροντος στις 16-17-18 / Ιουνίου / 2017.
Ανακοίνωση
"Στις 16-06-2017 θα υποδεχτούμε τους καλεσμένους μας.
Aπό τον Καναδά τον Δρ Scott Gallimour, από την Ιταλία την Δρ Marcella de Paoli, από την Θεσ/νίκη τους κ.κ. Παναγιώτη Τζώνο, Ματούλα Σκαλτσά & Νίτσιου Βούλα και Γεώργιο Φουστέρη, από την Αθήνα τους κ.κ. Νικόλαο Μουρτζιά, Ελένη Κολαΐτη, και Ιωάννη Παπαδάτο, από το Ηράκλειο τους κ.κ.Μιχαήλ Σπυριδάκη, Αικατερίνη Χατζάκη, Θεοτόκη Θεοδούλου, από τον Άγιο Νικόλαο τις κ.κ. Χρύσα Σοφιανού και Βίλη Αποστολάκου και τους συντοπίτες μας κ.κ. Δρ. Κων/νο Χαλικιά και Ιωάννη Μαρκάκη.
Την Παρασκευή το πρωί οι καλεσμένοι μας θα επισκεφτούν μόνοι τους την Αρχαιολογική Συλλογή Ιεράπετρας (λόγω διαφορετικής ώρας άφιξης).
Το βράδυ στις 18:00μμ η κυρία Χρύσα Σοφιανού, Προϊσταμένη ΚΔ’ Εφορείας Αρχαιοτήτων Ν. Λασιθίου, θα μας ξεναγήσει στο Μικρό Θέατρο Βιγλιών (ή πιθανόν Ωδείου).
Το Σάββατο πρωί 17-06-2017 στις 11:00πμ., στο συνεδριακό κέντρο της Ιεράς Μητρόπολις Ιεραπύτνης & Σητείας (BIC), θα γίνουν παρουσιάσεις των ερευνητικών εργασιών από τους:
Χρύσα Σοφιανού, Ιωάννη Παπαδάτο, Θεοτόκη Θεοδούλου, Κων/νο Χαλικιά, Νικόλαο Μουρτζά, Ελένη Κολαΐτη, Γεώργιο Φουστέρη και εκπρόσωπο του Κέντρου Μελέτης της Προϊστορίας του Αιγαίου –Ανατολικής Κρήτης (INSTAP)
Το Σάββατο απόγευμα στις 20:00μμ θα γίνει η κεντρική εκδήλωση στη αίθουσα Μελίνα Μερκούρη με ομιλητές:
- Δρ. Αρχαιολογίας Scott Charles Gallimore με θέμα:
- Δρ. Αρχαιολογίας Marcella de Paoli, Έφορος και επιστημονική ερευνήτρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Βενετίας, με θέμα:
- Θα ακολουθήσουν βραβεύσεις από τον Σύλλογο μας.
«The Story of Ancient Ierapetra: Crete’s International Metropolis».
«Η Ιστορία της Αρχαίας Ιεράπετρας: Η Διεθνής Μητρόπολη της Κρήτης»
Ierapytna rinata! - Η Ιεράπυτνα ξαναγεννιέται!
Θα μας παρουσιάσει για πρώτη φορά, σε τρισδιάστατη ψηφιακή μορφή, τα γλυπτά της Ιεράπετρας που βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Βενετίας, με σύμφωνη γνώμη του Προέδρου του Συνδέσμου Μουσείων του Νομού Βενετίας κου Φερράρα και της κας Λαρέζε, Προέδρου του Αρχαιολογικού Μουσείου Βενετίας.
Το υλικό αυτό προέρχεται από χρηματοδότηση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και μας παραδίδεται δωρεάν.
Θα βραβευτούν ο Δρ. Scott Galimour και η Δρ. Marcella de Paoli για την προσφορά τους στην πόλη μας.
Επίσης Θα βραβευτούν οι παρακάτω:
- Κα Βίλη Αποστολάκου Επίτιμος Έφορος Αρχαιοτήτων για το έργο της στην πόλη μας
- Η Ένωση Ξενοδόχων Ιεράπετρας και Ν.Α. Κρήτης τις παρεχόμενες υπηρεσίες της
- Οι συμπολίτες μας Νικόλαος Ασπραδάκης - Εμμανουήλ Κορνιλάκης - Μιχαήλ Μπαχλιτζανάκης, για τις ευγενικές προσφορές τους.
Κυριακή πρωί 18-06-2017 στις 10:30πμ. εως 14:00μμ στο συνεδριακό κέντρο της Ιεράς Μητρόπολις Ιεραπύτνης & Σητείας (BIC)
Θα συνεχιστεί η κατάθεση ερευνητικών εργασιών από τους:
Αικατερίνη Χατζάκη, Ιωάννη Μαρκάκη και Μιχάλη Σπυριδάκη.
Θα ακολουθήσει παρουσίαση καλών πρακτικών και καινοτόμων ιδεών ως προς την ανάδειξη αρχαιοτήτων από τους κ.κ. Παναγιώτη Τζώνο, Ματούλα Σκαλτσά και Βούλα Νίτσιου.
Θα ακολουθήσει ανοιχτή συζήτηση με όλους τους παρευρισκομένους και εξαγωγή συμπερασμάτων του τριημέρου, καθώς και τον προγραμματισμό των επόμενων δράσεων του Συλλόγου μας.
Η μεγάλη συμμετοχή του κοινού της πόλης μας ιδιαίτερα το Σάββατο βράδυ 20:00μμ στην κεντρική ομιλία που θα γίνει στην αίθουσα Μελίνα Μερκούρη, θα τιμήσει τους ξένους υψηλούς καλεσμένους μας και αυτούς που θα βραβευτούν."
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Σαββάτο 17/06/2017
Συνεδριακός χώρος Κέντρου Πολιτιστικής & Κοινωνικής Μέριμνας Ιεράς Μητροπόλεως Ιεραπύτνης και Σητείας
Παρουσιάσεις Ερευνητικών Εργασιών
Χρύσα Σοφιανού, Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου
“ Οι ανασκαφές στο μικρό θέατρο της Ιεράπυτνας»
Βίλη Αποστολάκου (μήνυμα), Επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων
Εκπρόσωποι από το Ινστιτούτο Μελέτης της Προϊστορίας του Αιγαίου – Κέντρο Ανατολικής Κρήτης (INSTAP)
Παπαδάτος Ιωάννης, Επίκουρος Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Η σημασία των ορεινών περιοχών για τη μινωική Κρήτη: νέα δεδομένα από τα βουνά της Ιεράπετρας
Η Νεοανακτορική περίοδος στην Κρήτη (1700-1450 π.X.) χαρακτηρίζεται από την ίδρυση μεγάλου αριθμού αγροτικών επαύλεων και σημαντικών κτιριακών συγκροτημάτων με βασική λειτουργία την οικονομική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και των πλουτοπαραγωγικών πηγών του νησιού. Πολλές τέτοιες εγκαταστάσεις έχουν ανασκαφεί στα παράλια και στην ενδοχώρα, πάντα όμως σε χαμηλά υψόμετρα, έως 400 μέτρα. Υποθέσεις και θεωρίες που έχουν κατά καιρούς διατυπωθεί για τη σημασία των ορεινών περιοχών βασίζονται μόνο σε έμμεσα στοιχεία, και οι έρευνες που έχουν γίνει είναι ελάχιστες. Οι ανασκαφές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών που διεξάγονται από το 2012 σε υψόμετρο 900 μέτρων, στη θέση Γαϊδουροφάς, στην Ανατολή αποκάλυψαν ένα σημαντικό μεγαλιθικό οικοδόμημα που φαίνεται να λειτουργούσε ως διοικητικό και οικονομικό κέντρο των ορεινών περιοχών της Ιεράπετρας.
Στην ομιλία θα παρουσιασθούν τα νέα δεδομένα με στόχο να καταδειχθεί η σημασία των κρητικών βουνών, η οργάνωση της εκμετάλλευσης των φυσικών τους πόρων και οι σχέσεις που ανέπτυξαν με τα αστικά κέντρα των πεδιάδων.
Θεοτόκης Θεοδούλου, Δρ Αρχαιολόγος του μη αυτοτελούς γραφείου της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων στη Κρήτη
«Ἀπό Σαμωνίου εἰς Ἱερὰν Πύδναν στάδιοι π΄. πόλις ἐστίν. ἔχει ὅρμον. ἔχει δἑ καἱ νῆσον [ἥ] καλεῖται Χρύσεα. ἔχει λιμένα καὶ ὕδωρ»
Η Ιεράπετρα αποτελεί την δεύτερη κρητική πόλη μετά την Ίτανο στο αναγκαστικό ναυτικό δρομολόγιο που παραπλέει από νότια την Κρήτη και συνδέει την ανατολική με τη δυτική Μεσόγειο. Το δρομολόγιο αυτό, πάντοτε επίκαιρο μέχρι την εγκατάλειψη της ιστιοφόρου ναυτιλίας και την αλλαγή των πλόων με την εφαρμογή της μηχανοκίνητης πλεύσης, απέκτησε ιδιαίτερη σημασία στα χρόνια της κοσμοκράτειρας Ρώμης. Δεν είναι έτσι τυχαία η αντίστοιχη ανάπτυξη της πόλης την ίδια περίοδο.
Η ανακοίνωση θα προσπαθήσει να παρουσιάσει τα μέχρι σήμερα αρχαιολογικά τεκμήρια που κρύβουν οι θάλασσες της ευρύτερης περιοχής της Ιεράπετρας, μαρτυρώντας τη ναυτική και την ασταθή γεωλογική διάσταση της ιστορίας της.
Χαλικιάς Κων/νος, Δρ. Αρχαιολόγος
Η νήσος Χρυσή.
Η νήσος Χρυσή υπήρξε το αντικείμενο επιφανειακής έρευνας την περίοδο 2008-2011 υπό την αιγίδα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου. Αν και ακατοίκητη σήμερα, η μικρή νήσος "αποικίστηκε" ήδη από την Τελική Νεολιθική περίοδο όπως μαρτυρούν αρκετές αρχαιολογικές θέσεις. Η κατοίκηση και έντονη εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου της νήσου συνεχίστηκε από την μινωϊκή εποχή μέχρι και την Οθωμανική περίοδο, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για την ζωή σε αυτό το μικρό και άνυδρο νησιωτικό τοπίο αλλά και για την κατοίκηση ανά τους αιώνες στην απέναντι ακτή της περιοχής Ιεράπετρας.
Νικόλαος Μουρτζάς, Δρ Γεωλόγος ΕΜΠ
Αρχαιολογικοί δείκτες της σχετικής μεταβολής του επιπέδου της θάλασσας στην ακτή της Ιεράπετρας από τη Ρωμαϊκή περίοδο έως σήμερα: η ιχθυοδεξαμενή στα Φέρμα, η παράκτια κατασκευή στο Κουτσουνάρι, ο κυματοθραύστης του Ρωμαϊκού λιμένα της Ιεράπετρας και το παράκτιο κτίσμα στο Στόμιο.
Ελένη Κολαΐτη, Μετ/γος Μηχανικός ΕΜΠ, Γεωτεχνικός Μηχανικός MSc, υπ. διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πελοποννήσου
Γεωαρχαιολογική προσέγγιση και παλαιογεωγραφική αναπαράσταση του Ρωμαϊκού λιμένα της Ιεράπετρας.
Γεώργιος Φουστέρης, Δρ. Αρχαιολογίας, Καθηγητής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης.
“Χριστιανικά μνημεία Επαρχίας Ιεράπετρας”.
Αικατερίνη Χατζάκη – Διδάκτωρ Ιστορίας
Η Ιεράπετρα κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας
Την περίοδο της Βενετοκρατίας (1211-1669) στην Ανατολική Κρήτη το Διοικητικό κέντρο ήταν στη Σητεία. Η Ιεράπετρα ήταν μια αγροτική περιφέρεια (Castellania) με κέντρο την ομώνυμη πόλη, που περιλάμβανε δεκάδες χωριά γύρω από αυτήν. Στους τέσσερεις και πλέον αιώνες της Βενετικής Διοίκησης, η Ιεράπετρα παρέμενε σταθερά αγροτική περιοχή. Το κέντρο της ήταν ένα μεγάλο χωριό, όπως το αποκαλούσαν και οι ντόπιοι, σύμφωνα με τις αναφορές των δικαιοπρακτικών εγγράφων. Απομακρυσμένη από την πρωτεύουσα του νησιού, λόγω γεωγραφικής απόστασης και εκτεθειμένη στις συχνές επιθέσεις των πειρατών, αγωνιά να επιβιώσει..
Από το 16ο αιώνα, μέχρι και την κατάληψη της περιοχής από τους Τούρκους στα μέσα του 17ου αιώνα, η περιοχή γνωρίζει ανάπτυξη που προέρχεται κυρίως από το εξαγωγικό εμπόριο. Οι ντόπιοι επενδυτές παρεισφρέουν δυναμικά στο εμπορικό κύκλωμα και σπάνε το φράγμα του κοινωνικού αποκλεισμού. Η οικονομική ανάπτυξη αλλάζει τα δεδομένα της περιοχής σε οικονομικό, κοινωνικό και πνευματικό επίπεδο.
Σπυριδάκης Μιχάλης - Ψηφιακός Χαρτογράφος-Περιβαλλοντολόγος - Ειδικός στα γεωχωρικά δεδομένα - Υπάλληλος Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου του Υπουργείου Πολιτισμού
Ο γεωπολιτικός και στρατιωτικός ρόλο του λιμανιού της Ιεράπετρας στον Β’ Π. Πόλεμο.
Η Κρήτη αποτέλεσε την ισχυρότερη πολεμική βάση των Γερμανών στη Μεσόγειο και αποτελεί από την αρχή κατάληψης του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου ΦΡΟΥΡΙΟ και ο διοικητής των δυνάμεων κατοχής ονομάζεται Διοικητής φρουρίου Κρήτης.
Η στρατηγική σημασία της Κρήτης, η οποία βρίσκεται στο σταυροδρόμι των εναέριων και θαλασσίων συγκοινωνιών της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου, είναι ακόμη και σήμερα σημαντική, πόσο μάλλον κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου.
Οι αρχικοί σχεδιασμοί του Χίτλερ ήταν να οχυρωθούν η Πελοπόννησος, η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα . Έως το τέλος του πολέμου ο αμυντικός σχεδιασμός στην Κρήτη είχε ολοκληρωθεί αλλά στην Πελοπόννησο και την υπόλοιπη Ελλάδα κτίστηκαν μόνο λίγα μικρά οχυρά σε επιλεγμένες θέσεις.
Τα Γερμανικά φυλάκια των Αστερουσίων και της ναυτικής βάσης της Ιεράπετρας , εκτός από το γενικό πολεμικό στόχο τους για την οχύρωση της Κρήτης, είχαν και ειδικό ρόλο την παρακολούθηση των πλοίων και υποβρυχίων των νοτίων παραλίων της Κρήτης, με κεντρικό πολεμικό και αμυντικό ρόλο το λιμάνι της ναυτικής βάσης της Ιεράπετρας. Η οργάνωση της ναυτικής αυτής βάσης έλεγχε τα ανατολικά και νότια παράλια της Κρήτης για τυχόν απόβαση των συμμάχων στο τέλος του πολέμου. Ο γεωπολιτικός στρατιωτικός ρόλο του λιμανιού της Ιεράπετρας είχε βαρύτατη αμυντική σημασία στη όλη στρατιωτική αμυντική ναυτική οργάνωση των γερμανικών δυνάμεων κατοχής στο νότιο Κρητικό πέλαγος.
Μαρκάκης Γιάννης – Εφέτης Δ.Δ.
Η Νομοθεσία στη Δωρική Κρήτη
Περιγράφεται συνοπτικά η νομοθεσία της δωρικής Κρήτης (περί το 1050 έως 67 π.Χ.) και εντοπίζονται τα βασικότερα χαρακτηριστικά της. Έμφαση δίδεται στην γένεση του γραπτού νόμου στην Δρήρο και στην μετέπειτα νομοθεσία της Γόρτυνος, ιδίως στην "Μεγάλη Επιγραφή'' της. Αιτιολογείται το πρώιμο της κρητικής γραπτής νομοθεσίας και η μεγάλη σπουδαιότητά της από τον προϋφιστάμενο στην Κρήτη πρώτο μεγάλο πολιτισμό της, τον μινωικό.
Σαββάτο 17/06/2017
Αμφιθέατρο - Κτίριο Μελίνα Μερκούρη Δήμου Ιεράπετρας
Βραδινή Συνάντηση
20:00 - 20:15: Εισαγωγή
20:15 – 21:00: Ομιλία από τον Δρ. Scott Charles Gallimore με θέμα:
«The Story of Ancient Ierapetra: Crete’s International Metropolis».
«Η Ιστορία της Αρχαίας Ιεράπετρας: Η Διεθνής Μητρόπολη της Κρήτης»
21:00 – 21:30 Δρ. Marcella de Paoli, Έφορος και επιστημονική ερευνήτρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Βενετίας
Ierapytna rinata! - Η Ιεράπυτνα ξαναγεννιέται!
Η Δρ. Μαρκέλλα Ντε Πάολι, έφορος και επιστημονική ερευνήτρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Βενετίας, θα παραδώσει στον Σύλλογο «Ιεράπυτνα», αντίγραφο των τρισδιάστατων ψηφιακών εικόνων των αρχαίων ελληνορωμαϊκών αγαλμάτων που προέρχονται από την Ιεράπετρα και στεγάζονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βενετίας. Οι εικόνες αυτές - μέρος του εικαστικού ψηφιακού υλικού υψηλής ευκρίνειας που απεικονίζει βενετικά μνημεία και έργα τέχνης - δημιουργήθηκαν από την Περιφέρεια του Βένετο σε συνεργασία με το Ιταλικό Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, και το Δίκτυο Μουσείων του Νομού του Βένετο, και χρηματοδοτήθηκαν από ευρωπαϊκά προγράμματα. Ο σκοπός της προσφοράς αυτής της Περιφέρειας του Βένετο (με την συγκατάθεση της διεύθυνσης του Αρχαιολογικού Μουσείου Βενετίας) είναι να συμβάλει στην πληρέστερη γνώση των αρχαιολογικών θησαυρών της αρχαίας Ιεράπυτνας που βρίσκονται σήμερα εκτός Κρήτης
