Στο τελευταίο προεκλογικό ντιμπέιτ, Ζαΐχ Μπολσονάρου και Λούλα αναλώνονται στην ανταλλαγή κατηγοριών επί προσωπικού και προσβολών

«Ψεύτη!», «πρώην κατάδικε!», «προδότη!»: ο ακροδεξιός πρόεδρος Ζαΐχ Μπολσονάρου εξαπέλυσε σφοδρές επιθέσεις επί προσωπικού εναντίον του κεντροαριστερού πρώην αρχηγού του κράτους Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα στην τελευταία προεκλογική τηλεμαχία των υποψηφίων, το βράδυ της Πέμπτης (τοπική ώρα· από τις 04:30 ώρα Ελλάδας), τρία 24ωρα προτού ανοίξουν τα εκλογικά τμήματα στη Βραζιλία.

«Ο λαός θα σε στείλει σπίτι σου τη 2η Οκτωβρίου!», τού αντιγύρισε ο Λούλα, ο οποίος κατά δημοσκοπήσεις διατηρεί άνετο προβάδισμα (από 10 ως 15%) κι έχει πιθανότητες να επικρατήσει απευθείας στην αναμέτρηση από τον πρώτο γύρο, την Κυριακή.

Το ντιμπέιτ, που μεταδόθηκε από το τηλεοπτικό δίκτυο Globo, αυτό με την υψηλότερη τηλεθέαση στη χώρα, κι αναμενόταν να παρακολουθήσουν εκατομμύρια τηλεθεατές, από τα πρώτα του λεπτά εκτραχύνθηκε σε γεμάτη μίσος σύγκρουση ανάμεσα στα φαβορί των πιο πολωμένων εκλογών στη μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής εδώ και δεκαετίες.

Ο κ. Μπολσονάρου, 67 ετών, με το που του δόθηκε ο λόγος, κατηγόρησε τον Λούλα, 76 ετών, πως χρημάτισε αρχηγός συμμορίας «κλεφτών».

Το κεντροαριστερό Κόμμα Εργαζομένων (PT) του Λούλα κυβέρνησε τη Βραζιλία από το 2003 ως το 2016.

Ο απερχόμενος αρχηγός του κράτους αναφερόταν κυρίως στο τεραστίων διαστάσεων σκάνδαλο της Petrobras, της δημόσιας επιχείρησης πετρελαίου της Βραζιλίας, για υπόθεση που σχετιζόταν με το οποίο ο αντίπαλός του, άλλοτε συνδικαλιστής ηγέτης, φυλακίστηκε για 18 μήνες (2018-2019), προτού δει την καταδίκη του να ακυρώνεται για διαδικαστικές παραλείψεις από το Ανώτατο Δικαστήριο

«Είναι άσχημο να βλέπεις έναν πρόεδρο της Δημοκρατίας να ψεύδεται ασταμάτητα», αντέτεινε ο Λούλα, που κατηγόρησε με τη σειρά του τον «ξεδιάντροπο» αντίπαλό του για διαφθορά.

«Πώς κοιτάς τον εαυτό σου στον καθρέπτη, όταν βλέπουμε τι γίνεται επί των ημερών της κυβέρνησής σου;» είπε, αναφερόμενος κυρίως στις καταγγελίες για διασπάθιση δημόσιου χρήματος από τον Φλάβιου Μπολσονάρου, έναν από τους γιους του απερχόμενου προέδρου.

Και τα δύο φαβορί ήταν ξεκάθαρο πως είχαν αποφασίσει να βγάλουν τα γάντια· χρειάστηκε να ανακληθούν στην τάξη αρκετές φορές από τον συντονιστή της εκπομπής.

Η ένταση αργότερα έπεσε κάπως, όμως ελάχιστες συνεκτικές πολιτικές προτάσεις παρουσιάστηκαν από τους 7 συμμετέχοντες (από τους συνολικά 11 υποψήφιους). Σχολιαστές χαρακτήρισαν το ντιμπέιτ χαμηλού επιπέδου.

Σύμφωνα με δημοσκόπηση του ινστιτούτου Datafolha που δημοσιοποιήθηκε μερικές ώρες πριν από το τρίτο ντιμπέιτ των υποψηφίων για την προεδρία, ο Λούλα διατηρεί άνετο προβάδισμα έναντι του κ. Μπολσονάρου, προσελκύει 48% έναντι 34% του αντιπάλου του.

Για να κερδίσει από τον πρώτο γύρο, θα χρειαστεί να συγκεντρώσει πάνω από 50% των εγκύρων ψηφοδελτίων (αφαιρουμένων λευκών και άκυρων). Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Νταταφόλια, πιστώνεται ακριβώς το 50% των εγκύρων, όπως και πριν από μια εβδομάδα, ενώ ο πρόεδρος Μπολσονάρου το 36% (+1).

Ωστόσο το ποσοστό αυτό βρίσκεται εντός του περιθωρίου στατιστικού σφάλματος (±2%), αφήνοντας να πλανάται αβεβαιότητα για το αν θα χρειαστεί να διεξαχθεί δεύτερος γύρος την 30ή Οκτωβρίου. Στην περίπτωση που διεξαχθεί, ο Λούλα θα κερδίσει τον Ζαΐχ Μπολσονάρου με το 54% των ψήφων έναντι 39%, κατά την ίδια κυλιόμενη δημοσκόπηση.

Το PT δίνει έμφαση στην εκστρατεία του στη «χρήσιμη ψήφο», καλεί τους δυνητικούς ψηφοφόρους άλλων υποψήφιων να επιλέξουν τον Λούλα στον πρώτο γύρο, κι εξασφάλισε την υποστήριξη διαφόρων διασημοτήτων, όπως η δημοφιλής τραγουδίστρια Ανίτα.

Από την πλευρά του ο Ζαΐχ Μπολσονάρου εξασφάλισε επίσης την υποστήριξη διασημότητας με μεγάλη απήχηση, αυτή του αστέρα του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου Νεϊμάρ.

Ο ακροδεξιός πρόεδρος, που επικρίνεται με σφοδρότητα από οικολόγους για την πολιτική του όσον αφορά το περιβάλλον, απάντησε όταν ερωτήθηκε για αυτή «δεν ακούμε να μιλάνε για τις πυρκαγιές στο δάσος του Αμαζονίου, πέρα από όσες εκδηλώνονται συνήθως».

Τα επίσημα δεδομένα που συγκεντρώνονται από τους δορυφόρους του INPE όμως δείχνουν πως η Βραζιλία κατέγραψε μέσα σε λιγότερους από εννιά μήνες περισσότερες πυρκαγιές στο μεγαλύτερο τροπικό δάσος του κόσμου από ό,τι όλο το 2021.

Ψευδείς δηλώσεις

Το κλιμάκιο των fact-checkers (των υπεύθυνων για τον έλεγχο της ακρίβειας των ειδήσεων ή των πληροφοριών) του Γαλλικού Πρακτορείου άκουσε να προβάλλονται ψευδείς ισχυρισμοί αρκετές φορές στη χθεσινή τηλεμαχία. Για να υπερασπιστεί τον εαυτό του όταν κατηγορήθηκε για καθυστερήσεις στην αγορά εμβολίων κατά της COVID-19 στη Βραζιλία, ο πρόεδρος Μπολσονάρου είπε πως «καμία χώρα στον κόσμο δεν είχε αγοράσει εμβόλια το 2020», όταν αρκετές άλλες χώρες είχαν ήδη αρχίσει εκστρατείες ανοσοποίησης στα τέλη της χρονιάς εκείνης.

Η πανδημία του νέου κορονοϊού έχει στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 686.000 ανθρώπους στη Βραζιλία.

Ο Λούλα, από την πλευρά του είπε πως έχει «αθωωθεί σε 26 δίκες», όμως οι αποφάσεις σε βάρος του ακυρώθηκαν για διαδικαστικές παραλείψεις, χωρίς να εξεταστεί η ουσία.

Στα δύο προηγούμενα ντιμπέιτ, ο απερχόμενος πρόεδρος δέχθηκε βροχή επικρίσεων για σεξιστικές δηλώσεις προς μια από τους δημοσιογράφους που του υπέβαλαν ερωτήσεις.

Η προεκλογική εκστρατεία, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, έλαβε τέλος τα μεσάνυχτα της Πέμπτης. Πάντως οι προεκλογικές συγκεντρώσεις, οι αφισοκολλήσεις, η διανομή υλικού θα συνεχιστούν κανονικά ως το βράδυ του Σαββάτου, την παραμονή των εκλογών.

Στη χθεσινή τηλεμαχία τα φαβορί ήλπιζαν να πείσουν τους αναποφάσιστους. Η τηλεμαχία αυτή «μπορεί να αλλάξει τα πράγματα», έλεγε με αυτοπεποίθηση πηγή προσκείμενη στο περιβάλλον του ακροδεξιού προέδρου.

Μεταξύ των υπολοίπων υποψηφίων, ο Σίρου Γκόμες, τρίτος κατά τις δημοσκοπήσεις (πιστώνεται 6% των προθέσεων ψήφου), διαβεβαίωσε ότι θα συνεχίσει τον αγώνα μέχρι τέλους παρά τις προτροπές να αποσυρθεί.

Η γερουσιάστρια της δεξιάς Σιμόνι Τέμπετ, στην τέταρτη θέση κατά τις δημοσκοπήσεις (5%), επιτίμησε τα δύο φαβορί διότι αναλώθηκαν σε επιθέσεις επί προσωπικού αντί να εξηγήσουν πώς σκοπεύουν να αντιμετωπίσουν τα φλέγοντα προβλήματα της χώρας, από την υψηλή ανεργία και την εξάπλωση της φτώχειας και της πείνας ως την κλιματική κρίση.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ