Το εκτενέστατο δημοσίευμα του Politico αναφέρεται στη στρατιωτική επιχείρηση της Ε.Ε. στη Μεσόγειο, με την ονομασία «Σοφία», στο πλαίσιο της οποίας έχουν διασωθεί 49.000 άνθρωποι από τη θάλασσα, παρόλο που δεν ήταν ποτέ αυτός ο βασικός στόχος. Ο στόχος της επιχείρησης - που στην αιχμή της συμμετείχαν πολυάριθμα πλοία και αεροσκάφη από 27 χώρες της Ε.Ε.- ήταν να εξαρθρωθεί δίκτυο λαθρεμπόρων στα ανοικτά των ακτών της Λιβύης και, κατ' επέκταση, να ανακοπεί η «ανθρώπινη παλίρροια» που επιχειρούσε να διασχίσει τη Μεσόγειο για να φτάσει στην Ευρώπη.
Παρόλο που η επιχείρηση «Σοφία» έχει χαρακτηριστεί επιτυχής, έγγραφα, που κατά καιρούς έχουν διαρρεύσει και έχουν περιέλθει σε γνώση του Politico, σκιαγραφούν μία άλλη εικόνα. Σε εσωτερικά έγγραφα, οι επικεφαλής της επιχείρησης αναγνωρίζουν ότι η επιτυχία της περιορίζεται από την ίδια τη φύση της εντολής της, καθώς μπορεί να δρα μόνο σε διεθνή ύδατα, όχι σε λιβυκά ύδατα ή σε εδάφη, όπου δραστηριοποιούνται οι λαθρέμποροι ,και επιπλέον είναι υποχρηματοδοτούμενη, υποστελεχωμένη και με ελλιπή εξοπλισμό.
Επιπροσθέτως τα εμπιστευτικά έγγραφα καταδεικνύουν ότι η Ε.Ε έχει επίγνωση του ότι οι πολιτικές της έχουν καταστήσει ακόμα πιο επικίνδυνη τη θαλάσσια διάβαση για τους μετανάστες και εντούτοις επιλέγει να συνεχίσει να εφαρμόζει αυτές τις στρατηγικές. Επιπροσθέτως δεν παραγνωρίζεται και το γεγονός ότι σε κάποιες περιπτώσεις τα ευρωπαϊκά κονδύλια χρηματοδοτούν, εξοπλίζουν και εκπαιδεύουν μέλη της λιβυκής ακτοφυλακής, τα οποία συνεργάζονται με τους διακινητές.
Για τους επικριτές της επιχείρησης, η προθυμία της ΕΕ να κάνει τα στραβά μάτια σε αυτές τις ελλείψεις - καθώς και σε σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τη Λιβυκή ακτοφυλακή αλλά και στα κέντρα κράτησης μεταναστών - αποτελεί σύμπτωμα αυτού που οι επικριτές χαρακτηρίζουν ως ανακόλουθη προσέγγιση στη διαχείριση της μετανάστευσης και επιθυμία μετάθεσης του προβλήματος σε χώρες εκτός ΕΕ.
Η ναυτική επιχείρηση βρίσκεται ανάμεσα σε δύο διαφορετικούς στόχους συχνά συγκρουόμενους, τη διάσωση των μεταναστών από τη θάλασσα από τη μια και την καταπολέμηση των λαθρεμπόρων στα ανοικτά των ακτών της Λιβύης από την άλλη. Με τη χρονική προθεσμία για την ανανέωση της εντολής για τη συνέχιση της εν λόγω επιχείρηση εντός του Μαρτίου να πλησιάζει, η πίεση εντείνεται για να μεταρρυθμιστεί εκ βάθρων ή για να διακοπεί εντελώς.
«Η τύχη αυτής της επιχείρησης δεν έχει καθοριστεί ακόμα» δήλωσε στους δημοσιογράφους τον περασμένο μήνα ο Ευρωπαίος Επίτροπος για τη Μετανάστευση Δημήτρης Αβραμόπουλος, προσθέτοντας ότι οι συζητήσεις σχετικά με το εάν θα επιτραπεί στους μετανάστες να αποβιβάζονται σε μη μη-ιταλικά λιμάνια είναι ακόμα σε εξέλιξη μεταξύ των χωρών μελών. «Αν η Ιταλία αποφασίσει - δεδομένου ότι είναι η χώρα που διοικεί την Επιχείρησης Σοφία - να τη σταματήσει, εναπόκειται στην Ιταλία να λάβει την απόφαση αυτή».
