Η καθαριότητα σε μέρες καραντίνας λειτουργεί ψυχοθεραπευτικά

«Οι άνθρωποι αισθάνονται εντελώς συγκλονισμένοι και αβοήθητοι αντιμετωπίζοντας τον COVID – 19», λέει στη HuffPost US η ψυχοθεραπεύτρια έδρα τη Νέα Υόρκη Μάγκι Βόχαν. «Η αβεβαιότητα σχετικά με το που πάει η κατάσταση είναι ανυπόφορη για εμάς».

«Η καθαριότητα μας προσφέρει μια αίσθηση ελέγχου στο περιβάλλον μας», λέει η Τζέιμι Ζούκερμαν , κλινική ψυχολόγος με έδρα τη Φιλαδέλφεια. «΄Οταν ψάχνουμε τρόπους να περιορίσουμε την αίσθηση του ότι είμαστε αβοήθητοι, η καθαριότητα είναι ένας από τους τρόπους που ίσως αποφασίσουμε να κάνουμε αυτό».

«Εχουμε την τάση να συνδεόμαστε σε οικογενειακά μοτίβα, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια περιόδων με έντονο στρες», λέει η Ζούκερμαν, διότι ο εγκέφαλός μας κάνει πνευματικές συντομεύσεις για να συντηρήσει τη δύναμή του – κυρίως εποχές όπως η σημερινή.

Τι εννοεί; ΄Οτι είναι ευκολότερο να επαφίεται κανείς σε ήδη υπάρχοντα συμπεριφορικά μοτίβα.

Η καθαριότητα, λοιπόν, μας βοηθά να φιλτράρουμε την «μεγάλη εικόνα», που είναι αβέβαιη, προσφέροντάς μας κάτι πάνω στο οποίο έχουμε εξουσία – ακόμα κι αν αυτό είναι κάτι τόσο μικρό όσο να οργανώσουμε τα ράφια της βιβλιοθήκης μας.

«Ξέρουμε το αποτέλεσμα και γνωρίζουμε πως μπορούμε να φθάσουμε σε αυτό», λέει η Βόχαν. «Αυτό είναι κάτι πολύ άνετο. Η ίδια η εργασία της καθαριότητας απελευθερώνει ενδορφίνες που ως γνωστόν «μπουστάρουν» τον οργανισμό μας και βοηθούν στην αντιμετώπιση του πόνου.”

Η πράξη της καθαριότητας αυξάνει τις ενδορφίνες

Η καθαριότητα είναι μια μορφή τελετουργικής, επαναλαβανόμενης συμπεριφοράς που είναι προβλέψιμη.

«Στους ανθρώπους αρέσει να μπορούν να προβλέπουν πράγματα, να γνωρίζουν τι έρχεται», λέει η Βόχαν. «΄Οσον αφορά στην επιβίωσή μας, η προβλεψιμότητα μας επιτρέπει να σχεδιάσουμε και να προστατέψουμε καλύτερα τους εαυτούς μας από πιθανές απειλές». Κατά τη διάρκεια εποχών που επικρατεί το, διαρκώς κλιμακούμενο, χάος όπως η πανδημία, η κλίση μας προς την καθαριότητα συχνά μεγαλώνει». Κατά τη διάρκεια αυτής της ενασχόλησης φαίνεται ότι μπορεί κανείς να παρατηρεί εξωτερικές σκέψεις, ανησυχίες και φόβους με λιγότερη αντιδραστικότητα και άγχος», συμπληρώνει η ίδια.

Η ίδια η εργασία της καθαριότητας απελευθερώνει ενδορφίνες που ως γνωστόν «μπουστάρουν» τον οργανισμό μας και βοηθούν στην αντιμετώπιση του πόνου. «Είναι υγιές η ενασχόλησή σας με την καθαριότητα να χρησιμοποιείται για να “καθαρίσει” το μυαλό σας, να κερδίσετε προοπτική και να κάνετε ένα διάλειμμα από τις ανησυχίες σας», λέει ο Τάλεϊ. «Αλλά δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται για να κρύβεστε από τα προβλήματα”

Το αίσθημα της επίτευξης που ακολουθεί την καθαριότητα μπορεί να μετατοπιστεί και σε άλλες «περιοχές» της ζωής μας

Οταν κατορθώνετε να διεκπεραιώνετε το project καθαριότητα, είναι πολύ πιθανό να αισθάνεσθε ότι μπορείτε να ελέγχετε κι άλλους τομείς της ζωής σας.

Η μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση ενθαρρύνει τους ανθρώπους να καταπιάνονται και με άλλες προκλήσεις της ζωής που μπορεί να φαίνονταν στο παρελθόν πολύ δύσκολο να φθάσουν», λέει ο Φόρεστ Τάλλεϊ, κλινικός ψυχολόγος με έδρα την Καλιφόρνια.

«Η ερώτηση που πρέπει να κάνετε είναι: “Πως θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω την ίδια νοοτροπία ή τις ίδιες δεξιότητες (λύση λογικών προβλημάτων, σχεδιασμός, ανάληψη δράσης) και σε άλλους τομείς της ζωής μου;», προσθέτει, όπως το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να προστατεύσω το εαυτό μου και την οικογένειά μου από τη πανδημία.

Προσοχή: Η υπερβολική ενασχόληση με την καθαριότητα μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερο άγχος

Αν καθαρίζετε για να αποφύγετε την εσωτερική δυσφορία, όπως ανησυχία ή κατάθλιψη, αυτά τα αισθήματα θα ανακουφιστούν προσωρινά.

«Πάντως, μόλις σταματήσετε να καθαρίζετε ή αρχίσει να αναστατώνεται ο, πρόσφατα καθαρισμένος, χώρος σας, η ανησυχία σας θα επανεμφανιστεί», λέει η Ζούκερμαν. «Κι αυτή τη φορά ίσως μεγαλύτερη από πριν».

Αυτό (θα συμβεί) διότι μόλις έχετε πει στο εαυτό σας ότι δεν μπορείτε να χειριστείτε αισθήματα άβολα που προκαλούν φόβο, κι έτσι είναι καλύτερα να τα αποφεύγετε.

«Είναι υγιές η ενασχόλησή σας με την καθαριότητα να χρησιμοποιείται για να “καθαρίσει” το μυαλό σας, να κερδίσετε προοπτική και να κάνετε ένα διάλειμμα από τις ανησυχίες σας», λέει ο Τάλλεϊ. «Αλλά δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται για να κρύβεστε από τα προβλήματα».

Να πως μπορείτε να διαχειριστείτε το άγχος και να αντιμετωπίσετε τα αισθήματά σας

Για να μην συμβεί αυτό, θα πρέπει να βάζετε όρια και και είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας ότι τα πράγματα αρχίζουν να πηγαίνουν στραβά.

Προσπαθείστε να ορίσετε μια διακριτή ώρα για καθαριότητα, όπως αυτό να είναι η πρώτη σας ασχολία το πρωί. «Η καθαριότητα το πρωί φτιάχνει το έδαφος για ένα, κατά γράμμα, νέο ξεκίνημα, δίνει ελπίδα και απελευθερώνει το αίσθημα ευεξίας», λέει η Βόχαν. Φροντίστε επίσης να περιορίσετε το χρόνο που διαθέτετε στη καθαριότητα, κι όταν ο διαθέσιμος χρόνος έχει καταναλωθεί, προχωρήστε με το υπόλοιπο της ημέρας σας.

«Ενας εύκολος τρόπος να καθορίσετε τι είναι αυτό που κάνετε είναι να αξιολογήσετε το επίπεδο του άγχους που έχετε καθώς καθαρίζετε», λέει η Βόχαν. «Αν δεν αυξήθηκε από τότε που ξεκινήσατε την καθαριότητα, ίσως θα πρέπει να το σταθμίσετε με τον εαυτό σας, να μειώσετε το χρόνο που αφιερώνετε στο καθάρισμα και να αφιερωθείτε σε μια περισσότερο σημαντική εργασία».

Η ιδέα είναι να μάθετε πως μπορείτε να ζείτε με τα άβολα αισθήματα αντί να καθαρίζετε για να τα αποφύγετε. «Καταγράψτε τα αισθήματά σας, αλλά μην “παντρευτείτε” μ’ αυτά αλλά ούτε να προσπαθήσετε να μην τα έχετε καθόλου», λέει η Ζούκερμαν. «Θα περάσουν».

Και μέχρι να γίνει αυτό, χρησιμοποιείστε τεχνικές για να επικεντρωθείτε στον εαυτό σας όπως να επικεντρωθείτε στη αναπνοή σας, ή να αγγίξετε κάτι στο δωμάτιο και να κάνετε εστιάσετε στην υφή του

Αν οι φόβοι και το άγχος σας διαρκούν καθ’ όλη την ημέρα ή δεν χάνεται μετά από μερικές ημέρες, η Βόχαν συστήνει να ζητήσετε βοήθεια από ειδικό.

«Η θεραπεία θα σας βοηθήσει να ξεκαθαρίσετε ποιες συμπεριφορές είναι υγιείς σε αντίθεση με αυτές που θα πρέπει να αποφευχθούν», καταλήγει η Ζούκερμαν. «΄Οταν αποκτήσετε επίγνωση του “προσχεδίου” των συμπεριφορών σας (τότε), μπορείτε να ξεκινήσετε να αλλάξετε τις μη υγιείς συμπεριφορές»

πηγή: Huffpost