Γερμανία: Οι επιδημιολόγοι στο στόχαστρο της κριτικής

Η εφημερίδα Bild επιρρίπτει στον πιο γνωστό επιδημιολόγο της Γερμανίας Kρ. Ντρόστεν ότι παίζει πολιτικά παιχνίδια ως σύμβουλος της κυβέρνησης. Το φαινόμενο δεν είναι νέο. Και παλαιότερα γιατροί είχαν αυτή την άχαρη τύχη.

Μια μελέτη για τον κορωνοϊό έχει γίνει αφορμή για αντιπαραθέσεις στη Γερμανία. Από την μια πλευρά είναι ο πιο γνωστός επιδημιολόγος της χώρας και από την άλλη πλευρά, η εφημερίδα Bild. O Ντρόστεν μαζί με την ομάδα του εξέτασε παιδιά και ενήλικες για το ιικό φορτίο στο φάρυγγα και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσε να είναι το ίδιο υψηλό. Η εφημερίδα από την άλλη πλευρά του επιρρίπτει πως έχει κάποια μυστική ατζέντα και μη καθαρά επιστημονικές μεθόδους. Ο Γερμανός επιστήμονας δημοσιοποίησε στο twitter το ερωτηματολόγιο που του έθεσε η εφημερίδα λέγοντας ότι του άφησε μόνο μια ώρα καιρό για να απαντήσει και έκανε λόγο για ‘μεροληπτική δημοσιογραφία’.

Ο Ντρόστεν επικρίθηκε διότι δημοσίευσε το ερωτηματολόγιο μαζί με τον αριθμό του κινητού τηλεφώνου του δημοσιογράφου. Λίγο αργότερα ανέβασε και πάλι στο twitter το ερωτηματολόγιο, αλλά αυτή τη φορά χωρίς τον αριθμό του κινητού. Από τότε δεν έχει σταματήσει η αντιπαράθεση μεταξύ των δυο πλευρών. Πολλοί επιστήμονες παίρνουν αποστάσεις από την Bild, όπως ο οικονομολόγος Γιοργκ Στόγιε, ο οποίος χαρακτηρίζει τον Ντρόστεν «γίγαντα της λοιμωξιολογίας».

Απειλές μέχρι και για τη ζωή του…

Ο Κρίστιαν Ντρόστεν τονίζει πως πρόκειται απλά για προδημοσίευση της έκθεσής του και οι παρατηρήσεις των συναδέλφων του επιστημόνων είναι μια απολύτως φυσιολογική διαδικασία. Οι εκθέσεις προδημοσιεύονται ώστε αργότερα να μπορέσουν να βελτιωθούν. Συνήθως όμως κάτι τέτοιο συμβαίνει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.

Η αντιπαράθεση ανάμεσα στον επιστήμονα και την εφημερίδα έχει βαθύτερα αίτια. Ο Ντρόστεν ως επιδημιολόγος και σύμβουλος της γερμανικής κυβέρνησης έχει δεχθεί πολλές επιθέσεις, ακόμα και απειλές για τη ζωή του όπως λέει, από τότε που ξέσπασε η πανδημία του κορωνοϊού. Κυρίως η θέση του να κλείσουν τα νηπιαγωγεία και τα σχολεία προκάλεσαν μεγάλη ένταση. Η Bild του επιρρίπτει ότι με την έκθεσή του συνέβαλε σε ένα κλείσιμο που δεν ήταν απαραίτητο. Αυτό όμως που γίνεται σαφές μέσα από αυτή την αντιπαράθεση είναι ότι ο Ντρόστεν δεν εκλαμβάνεται πλέον ως επιστήμονας αλλά θεωρείται μέρος της πολιτικής της κυβέρνησης.

Γιατροί και φαρμακοποιοί στο στόχαστρο ανά τους αιώνες

Το φαινόμενο δεν είναι νέο. Όταν τον 19ο αιώνα ξέσπασε η χολέρα στην Ευρώπη, πάρα πολλοί άνθρωποι έχασαν γρήγορα τη ζωή τους κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Μόνο στο Αμβούργο σε ένα χρόνο πέθαναν 8.600 άνθρωποι. Όσο πέθαιναν οι άνθρωποι, οι γιατροί έμπαιναν στο στόχαστρο. Τους κατηγορούσαν ότι χρησιμοποιούσαν δηλητήριο για να σκοτώσουν τους άρρωστους. Άλλοτε πάλι έλεγαν πως η ασθένεια ήταν μια αφορμή για να επωφεληθούν οι γιατροί. Σε κάποιες περιπτώσεις τα πράγματα έφθασαν στα άκρα και σκότωσαν γιατρούς.

Ωστόσο μερικούς αιώνες πριν, κατά το ξέσπασμα της πανώλης, οι γιατροί αντιθέτως έχαιραν μεγάλης εκτίμησης και είχαν πολύ καλή αντιμετώπιση. Δεν είχαν ταυτιστεί με την εξουσία και υπήρχαν μόνο λίγοι γιατροί που είχαν ειδικευτεί στην πανώλη και επισκέπτονταν τους αρρώστους στα σπίτια τους.

Στο πέρασμα του χρόνου όμως οι φαρμακοποιοί και οι γιατροί ταυτίστηκαν με την εξουσία γιατί ανέλαβαν και ορισμένα καθήκοντα. Για παράδειγμα κατά την επιδημία της χολέρας προσπαθούσαν να απολυμάνουν τον αέρα και ο κόσμος θεωρούσε πως χρησιμοποιούσαν δηλητήριο και ήθελαν να σκοτώσουν τους πιο φτωχούς.

Μπορεί σήμερα οι διάφορες θεωρίες συνομωσίας σχετικά με την πανδημία του κορωνοϊού και οι κατηγορίες που προσάπτονται στους λοιμωξιολόγους να μην μπορούν να συγκριθούν άμεσα με εκείνες τις εποχές «ωστόσο είναι ένας πολύ περίεργος και φοβερός παραλληλισμός» δηλώνει ο Μίχαελ Στόλμπεργκ ιστορικός της ιατρικής.