Εμανουέλ Μακρόν και Όλαφ Σολτς αποπειρώνται να συνεφέρουν τη γαλλογερμανική μηχανή της ΕΕ

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς αποπειρώνται σήμερα να δώσουν ξανά ώθηση στο γαλλογερμανικό δίδυμο, που βαραίνουν πολλές διαφωνίες, για ζητήματα από την ενέργεια ως την άμυνα, με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Κατά τη διάρκεια γεύματος στο Ελιζέ, οι δύο ηγέτες φιλοδοξούν να «ενισχύσουν τη γαλλογερμανική συνεργασία», να καταλήξουν στην αντίδραση στις κοινές προκλήσεις κατά «ενιαίο και αλληλέγγυο τρόπο», συνόψισαν χθες Τρίτη οι υπηρεσίες της γαλλικής προεδρίας.

Μετά βίας όμως μπορούν να καλυφθούν οι χαίνουσες σε κάποιες περιπτώσεις διαφορές των δύο μεγαλύτερων οικονομικών δυνάμεων της Ευρώπης, που οδήγησαν στην αναβολή για εβδομάδες του κοινού γαλλογερμανικού υπουργικού συμβουλίου, που θα ήταν το πρώτο του Όλαφ Σολτς — θα διεξαγόταν σήμερα στο Φοντενεμπλό.

Κατά την προσέλευση του καγκελαρίου, το μεσημέρι (τοπική ώρα· 13:00 ώρα Ελλάδας), για το γεύμα που προγραμματίζεται να έχουν περί τις 12:35 (13:35) δεν θα γίνουν εξάλλου δηλώσεις από τους ηγέτες στον Τύπο — ούτε πριν, ούτε μετά, κατά το πρόγραμμα που δημοσιοποίησε χθες βράδυ το Ελιζέ, παρότι η καγκελαρία είχε αναγγείλει το ακριβώς αντίθετο, όπως σημείωσε ο ειδησεογραφικός ιστότοπος Politico.

Για ζητήματα από τον τρόπο που πρέπει να αντιμετωπιστεί η ανάφλεξη των τιμών της ενέργειας ως την πυρηνική ενέργεια και την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, Παρίσι και Βερολίνο μοιάζουν πλέον να αδυνατούν να συμφωνήσουν. Κάτι που προκαλεί ανησυχία στην Ευρώπη: ο γαλλογερμανικός άξονας άλλωστε ήταν και παραμένει η δύναμη που ωθεί την Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Το γαλλογερμανικό ζευγάρι διαφωνεί», κι έτσι «έχει παραλύσει», διαπίστωνε προ ημερών, χωρίς να κρύβει την ανησυχία του, ο γάλλος πρώην πρωθυπουργός και πρώην υπουργός Εξωτερικών Ντομινίκ ντε Βιλπέν.

«Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε αυτή τη στιγμή της ιστορίας να μην έχουμε Ευρώπη ενιαία και ισχυρή» κι αυτό «ξεκινά από καρποφόρο γαλλογερμανικό διάλογο», προειδοποίησε την Παρασκευή, μιλώντας στο ραδιοφωνικό δίκτυο France Inter.

Οι διαφωνίες των δύο πλευρών —για διάφορα θεωρητικά κοινά βιομηχανικά σχέδια, από το ευρωπαϊκό μαχητικό αεροσκάφος επόμενης γενιάς ως το ευρωπαϊκό άρμα μάχης του μέλλοντος— βάθυναν αφότου η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία την 24η Φεβρουαρίου.

«Γάμος ανάγκης»

Η Γερμανία, η οποία συγκαταλέγεται στα κράτη που επλήγησαν περισσότερο εξαιτίας της εξάρτησής της από το ρωσικό αέριο, προχωρά σε «αλλαγή μοντέλου, ο αποσταθεροποιητικός χαρακτήρας της οποίας δεν πρέπει να υποτιμηθεί», διαπίστωνε προ ημερών ο Εμανουέλ Μακρόν.

Ο καγκελάριος Σολτς ανακοίνωσε σχέδιο στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων ύψους 200 δισεκ. ευρώ, μπροστά στην απογείωση των τιμών της ενέργειας, ειδικά του αερίου, μετά τη διακοπή των παραδόσεων που κατά το Βερολίνο τού επιβλήθηκαν από τη Ρωσία.

Το πακέτο αυτό, που παρουσιάστηκε χωρίς να έχει υπάρξει κανένας πρότερος συντονισμός με τους ευρωπαίους εταίρους της Γερμανίας, προκάλεσε αντιδράσεις, σύγχυση, δηλώσεις περί στρέβλωσης του ανταγωνισμού στην Ευρώπη.

Εξάλλου, έπειτα από δεκαετίες παραμέλησής της, η Γερμανία έκανε στροφή 180° ως προς την άμυνα, έχει πλέον διακηρυγμένο σκοπό ο στρατός της να γίνει «ο καλύτερα εξοπλισμένος στην Ευρώπη».

Και σε αυτό το πεδίο χωρίς να προβλέπεται ενίσχυση της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας υπέρ της οποίας επιχειρηματολογεί πάγια το Παρίσι, ακόμη λιγότερο ενίσχυση της γαλλογερμανικής στρατιωτικοβιομηχανικής συνεργασίας.

Το Βερολίνο θέλει να δημιουργηθεί ευρωπαϊκή αντιπυραυλική ασπίδα με ισραηλινή συνιστώσα, ιδέα ανταγωνιστική αυτής που εισηγούνται Παρίσι και Ρώμη.

Για αρκετούς παρατηρητές, οι διαφωνίες είναι επόμενο της σύγκρουσης εθνικών και ευρωπαϊκών συμφερόντων, αλλά δεν ακυρώνουν τίποτε κατ’ ανάγκην.

«Η πραγματικότητα είναι πως πρόκειται για γάμο συμφέροντος», ανέφερε γαλλική διπλωματική πηγή, διαβεβαιώνοντας πως οι δύο χώρες δεν αντιμετωπίζουν καμιά «θεμελιώδη κρίση», απλά η σχέση «βρίσκεται στα κάτω της».

«Συντονισμός των προσπαθειών»

«Μακρόν και Μέρκελ αντάλλασσαν SMS κάθε μέρα, όμως δεν πιστεύω πως (οι κ.κ. Μακρόν και Σολτς) μιλάνε κάθε μέρα», κατά την ίδια πηγή.

Για την Ευρώπη, οι δύο ηγέτες έχουν «αρκετές αποκλίσεις», αν και ο καγκελάριος ελάχιστα αναφέρθηκε στη Γαλλία στην ομιλία του στην Πράγα για την Ευρωπαϊκή Ένωση στα τέλη Αυγούστου, σημειώνουν στο Παρίσι.

Ο κ. Σολτς δεσμεύτηκε σε αυτή την ομιλία να υποστηρίξει τη διεύρυνση της ΕΕ προς Ανατολάς, προς μια ΕΕ «30 ή 36 μελών», προσέγγιση πολύ πιο βολονταριστική από αυτή της Γαλλίας.

Ωστόσο τάχθηκε, όπως και το Παρίσι, υπέρ της καθιέρωσης της αρχής της σχετικής πλειοψηφίας (αντί αυτής της ομοφωνίας) για αρκετά είδη αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από την εξωτερική πολιτική ως τη δημοσιονομική και φορολογική πολιτική.

Στο Βερολίνο, προτιμούν να υποβαθμίζουν το πρόβλημα. «Η Γαλλία είναι ο στενότερος σύμμαχός μας. Τις τελευταίες ημέρες υπήρξε πολλή σεναριολογία, όμως θεωρώ και πολλά πράγματα ήταν εξ ολοκλήρου κατασκευασμένα», κατά την άποψη εκπροσώπου της γερμανικής κυβέρνησης.

Το ίδιο θέλουν να πιστεύουν στις Βρυξέλλες. «Πιστεύω στην αποφασιστικότητα τόσο του γάλλου προέδρου όσο και του γερμανού καγκελάριου» να «εργαστούν μαζί», διαβεβαιώνει ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.