Covid: Τα εμβόλια και ο μηχανισμός του φόβου

Η αναστολή χορήγησης του εμβολίου της AstraZeneca σε μια σειρά από ευρωπαϊκές χώρες προκάλεσε σύγχυση. Είναι πολλοί αυτοί που εκφράζουν αμφιβολίες και φοβούνται περισσότερο ενδεχόμενες παρενέργειες του σκευάσματος παρά τον ίδιο τον κορωνοϊό. Το euronews συζήτησε με τον ψυχίατρο δρ. Μπόρβιν Μπάντελοβ για τον μηχανισμό του φόβου.

«Όποτε προκύπτει κίνδυνος, τον φοβόμαστε περισσότερο, ειδικά αν μοιάζει νέος και δυσμεταχείριστος σε σχέση με ήδη γνωστούς κινδύνους. Πριν από ένα χρόνο ήταν ο κορωνοϊός. Μετά σταδιακά τον συνηθίσαμε και η αξιολόγηση κινδύνου μας επανήλθε σε σχετικά φυσιολογικό επίπεδο. Και τώρα φοβόμαστε τον εμβολιασμό επειδή είναι κάτι νέο. Παίζει επίσης κάποιο ρόλο πως για να εμβολιαστεί κανείς πρέπει να πάει κάπου ενεργά, να πάρει την απόφαση ο ίδιος, χωρίς κάποιοι άλλοι να πάρουν την απόφαση για λογαριασμό του. Αν κολλήσει κανείς τον κορωνοϊό, το αντιλαμβάνεται ως μοιραίο, αλλά αν πάει να κάνει το εμβόλιο, είναι δικό του το "λάθος", να το πούμε έτσι», εξηγεί.

Αντιμέτωποι με μια νέα και άγνωστη απειλή, οι άνθρωποι είναι προγραμματισμένοι να αντιδρούν ενστικτωδώς με φόβο. Οι κανόνες της λογικής δεν έχουν πλέον εφαρμογή, κάτι που οδηγεί σε λανθασμένη αξιολόγηση κινδύνου.

«Έχουμε δύο συστήματα στον εγκέφαλο. Από τη μία τον εγκέφαλο του φόβου, που είναι απλός και πρωτόγονος, περίπου στο επίπεδο ενός κοτόπουλου, και δεν είναι καλός στην επεξεργασία στατιστικών. Κι από την άλλη τον εγκέφαλο της λογικής, που σε γενικές γραμμές καταλαβαίνει καλύτερα τους αριθμούς και τις στατιστικές. Μετά από ένα ορισμένο διάστημα, ο λογικός εγκέφαλος θα αποκτήσει και πάλι το πάνω χέρι, το οποίο σημαίνει πως σε τέσσερις εβδομάδες από σήμερα, αυτή η ταραχή για πιθανές παρενέργειες θα έχει μειωθεί δραστικά», λέει ο δρ. Μπάντελοβ.

Ο εγκέφαλος του φόβου δεν είναι δεκτικός στα στατιστικά στοιχεία, αλλά θα καθησυχαστεί βλέποντας άλλους ανθρώπους να εμβολιάζονται χωρίς να υπόκεινται σε βλάβη.