Ανυπόστατες Αποφάσεις ΓΣ

Οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης, του ανώτατου εταιρικού οργάνου της ΑΕ, ενδέχεται να έχουν ελαττώματα. Μας απασχόλησαν, ήδη, οι ακυρώσιμες και άκυρες αποφάσεις της ΓΣ. Το τρίπτυχο των ελαττωματικών αποφάσεων συμπληρώνεται με την κατηγορία των ανυπόστατων. Είναι εκείνες που θα μας απασχολήσουν στο παρόν.

Οι Περιπτώσεις Ανυπόστατων Αποφάσεων

Προϋποθέσεις-Περιπτωσιολογία

Μια απόφαση ΓΣ είναι, κατά τον νόμο,  ανυπόστατη, όταν στη ψηφοφορία συμμετέχουν πρόσωπα, τα οποία στο σύνολό τους είτε (α) δεν είχαν τη μετοχική ιδιότητα είτε (β) αντλούσαν το δικαίωμα ψήφου από πρόσωπα που δεν είχαν μετοχική ιδιότητα.

Ανυπόστατες αποφάσεις, επομένως, υφίστανται λ.χ. όταν τα πρόσωπα δεν φέρουν μετοχική ιδιότητα, διότι δεν έχουν αποκτήσει έγκυρα τις μετοχές λόγω ελαττώματος κατά την πρωτότυπη ή παράγωγη κτήση τους. Ή απώλεσαν, επιγενομένως (αλλά πριν τη ΓΣ) τη μετοχική τους ιδιότητα. Επίσης, όταν οι πρόκειται για επικαρπωτές ή ενεχυρούχους δανειστές, εφόσον τούτοι δεν είχαν (κατά τον νόμο ή σύμβαση) το δικαίωμα να ψηφίσουν.

Κρίσιμος χρόνος συνδρομής της μετοχικής ιδιότητας νοείται ο χρόνος διενέργειας της ψηφοφορίας στη ΓΣ. Ειδικά σε περίπτωση αναβολής ή διακοπής της συνεδρίασης κρίσιμος είναι ο χρόνος λήψης της απόφασης.

Η αυστηρή κύρωση του ανυποστάτου επιφυλάσσεται, σύμφωνα με το γράμμα του νόμου, για αποφάσεις της ΓΣ, στις οποίες συμμετείχαν, αποκλειστικά, τα ως άνω (υπό α και β) πρόσωπα. Πρόκειται για περιοριστική απαρίθμηση. Δεν είναι νοητή, κατ’ ακολουθίαν, η προσθήκη άλλης (:πρόσθετης) περίπτωσης ανυποστάτου.

Νομική Μεταχείριση & Έννομες Συνέπειες Ανυπόστατων Αποφάσεων ΓΣ

Στην περίπτωση των ανυπόστατων αποφάσεων της ΓΣ δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις για ακυρότητα και ακυρωσία τους.

Οι ανυπόστατες αποφάσεις της ΓΣ είναι αυτοδίκαια και αθεράπευτα ανίσχυρες. Σε αντίθεση με τις λοιπές κατηγορίες ελαττωματικών αποφάσεων, το ελάττωμά τους δεν θεραπεύεται (είτε με συναίνεση είτε με εκ των υστέρων έγκριση).

Οι ανυπόστατες αποφάσεις δεν παράγουν αποτελέσματα. Επιπλέον, δεν απαιτούν την έκδοση διαπλαστικών αποφάσεων. Αντίθετα, σε περίπτωση έκδοσης απόφασης σχετικά με το ανυπόστατο, τούτη μπορεί να είναι, μόνον, αναγνωριστική. Η σχετική αναγνωριστική αγωγή για το ανυπόστατο απόφασης είναι δυνατό να ασκηθεί οποτεδήποτε, χωρίς να υπόκειται σε οποιονδήποτε χρονικό περιορισμό. Αξιοσημείωτο μάλιστα είναι πως το ανυπόστατο απόφασης ΓΣ μπορεί να προβληθεί, δικαστικά ή εξώδικα, από όποιον δικαιολογεί έννομο συμφέρον.

Η ανυπόστατη απόφαση δεν μπορεί να δημιουργήσει, έναντι τρίτων, φαινόμενο δίκαιο, διότι δεν είναι δυνατό οι πρώτοι να θεμελιώσουν την τυχόν δικαιολογημένη εμπιστοσύνη τους σε ένα μόρφωμα που το δίκαιο δεν αναγνωρίζει. Γι’ αυτό και οι τρίτοι που συναλλάχθηκαν με την εταιρεία ή απέκτησαν δικαίωμα στη βάση της συγκεκριμένης (ανυπόστατης) απόφασης, δεν προστατεύονται ακόμα και αν ήταν καλόπιστοι.

Περίπτωση ανυπόστατης απόφασης ΓΣ δεν είναι ενδεχόμενο συχνά θα συναντήσουμε. Και τούτο γιατί προϋποτίθεται, κατά τον νόμο, πως το σύνολο των παρισταμένων είτε δεν θα είχαν τη μετοχική ιδιότητα είτε θα αντλούσαν το δικαίωμα ψήφου από πρόσωπα που δεν την είχαν. Το πρόβλημα όμως αλλού, κατά κύριο λόγο, έγκειται: τρίτοι που συναλλάσσονται με την ΑΕ (λ.χ. για την αγορά ακινήτου της), καθόλου δεν προστατεύονται από μια σχετική, ανυπόστατη όμως, απόφαση της ΓΣ της. Βαρύ, κατ’ ακολουθίαν, το φορτίο της διερεύνησης της πλήρωσης ή μη των προϋποθέσεων περί ανυπόστατης απόφασης ΓΣ στις πλάτες των καλόπιστων τρίτων.-

Σταύρος Κουμεντάκης

Managing Partner

Koumentakis and Associates Law Firm

Σημ.1: Σε πλήρη μορφή το παρόν άρθρο με τίτλο «Ανυπόστατες Αποφάσεις ΓΣ ΑΕ».

Σημ.2: Το παρόν άρθρο αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας για τις ΑΕ. Στην ενότητα αυτή επιχειρούμε την ανάλυση, άρθρο προς άρθρο, του νόμου για τις ΑΕ (:ν. 4548/2018)-με business view, πάντα, προσέγγιση.