Αφγανιστάν: Οι λόγοι που κινδυνεύει με κατάρρευση η οικονομία

Την κατάρρευση της οικονομίας του Αφγανιστάν, με μείωση της εκτιμώμενης ανάπτυξης του ΑΕΠ κατά 0,4% για το τρέχον οικονομικό έτος, προβλέπει η Fitch Solutions, που διεξάγει έρευνες για τον όμιλο Fitch. Προβλέπει κυρίως συρρίκνωση της αφγανικής οικονομίας κατά 9,7% φέτος, αλλά και περαιτέρω μείωση του ΑΕΠ κατά 5,2% στο επόμενο οικονομικό έτος.

«Ο ανησυχητικός σε υψηλό βαθμό τρόπος, με τον οποίο οι δυνάμεις ασφάλειας των ΗΠΑ αποχώρησαν από τη χώρα, και η κατάληψή της από τους Ταλιμπάν θα σημάνουν ότι οι οικονομικές δυσκολίες για το Αφγανιστάν θα γίνουν δραστικά αισθητές μεσοπρόθεσμα», εκτιμούν οι αναλυτές, σε μία έκθεση της Fitch Solutions.

«Άλλες οικονομίες που αντιμετώπισαν παρόμοιου τύπου πολιτικά σοκ, οδηγήθηκαν σε κατάρρευση των θεσμών», τονίζει η ίδια έκθεση κινδύνων.

Ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν προειδοποιήσει ότι επίκειται οικονομική καταστροφή στο Αφγανιστάν, καθώς η μακρά ξηρασία και οι συγκρούσεις έχουν αναγκάσει χιλιάδες οικογένειες να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.

Σημειώνεται ότι η αφγανική οικονομία ήταν ήδη εξαιρετικά εύθραυστη, εξαρτώμενη σε μεγάλο βαθμό από την ξένη βοήθεια. Ένα έθνος θεωρείται εξαρτώμενο όταν το 10% ή περισσότερο του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) προέρχεται από εξωτερική βοήθεια. Στην περίπτωση του Αφγανιστάν, περίπου το 40% του ΑΕΠ του αποτελεί διεθνή βοήθεια, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.
 
Μάλιστα, όταν έγινε προφανές ότι οι Ταλιμπάν θα αποκτήσουν τον έλεγχο της Καμπούλ, οι δυτικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Γερμανίας, ανέστειλαν την ξένη βοήθεια προς τη χώρα. Η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) έχουν επίσης σταματήσει έκτοτε τις πληρωμές. 

Τα συναλλαγματικά αποθέματα της Da Afghanistan Bank (DAB), της κεντρικής τράπεζας, έχουν επίσης παγώσει. Η DAB έχει αποθέματα περίπου 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονται στις ΗΠΑ.

Οι Ταλιμπάν έχουν ζητήσει από τις τράπεζες να επαναλειτουργήσουν, όμως έχουν τεθεί αυστηρά όρια στις αναλήψεις μετρητών, με μεγάλες ουρές να σχηματίζονται.