Κλιματική Αλλαγή: «Ο πλανήτης σύντομα θα γίνει αγνώριστος»

Είναι πλέον πιο εμφανές από ποτέ ότι το κλίμα αλλάζει. Ένας δείκτης είναι η θερμοκρασία του περιβάλλοντος που έχει υπέρ-αυξηθεί. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι, ειδικά το 2022, ήρθαμε αντιμέτωποι με σφοδρούς καύσωνες και σαρωτικές πυρκαγιές.

Όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρο τον πλανήτη, από τις πρώτες μέρες του καλοκαιριού καταγράφηκαν θερμοκρασίες «ρεκόρ» που είχαν ως αποτέλεσμα να κηρυχθούν πολλές χώρες σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

«Αυτή είναι μόνο η αρχή»

Ο Bill McGuire, καθηγητής γεωφυσικών και κλιματικών κινδύνων στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου, τονίζει στον Guardian πως: «Αυτή είναι μόνο η αρχή».

Ο καθηγητής σημειώνει ότι «για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα – αγνοήσαμε τις προειδοποιήσεις πως οι αυξανόμενες εκπομπές άνθρακα θερμαίνουν επικίνδυνα τη Γη και τώρα θα πληρώσουμε το τίμημα για τον εφησυχασμό μας με ακραίες καταιγίδες, πλημμύρες, ξηρασίες και καύσωνες».

Το βιβλίο του, Hothouse Earth, παρουσιάζεται πιο επίκαιρο από ποτέ. Το κρίσιμο σημείο, υποστηρίζει, είναι ότι δεν υπάρχει πλέον καμία πιθανότητα να αποφύγουμε μια επικίνδυνη, παντοδύναμη κλιματική κατάρρευση.

«Έχουμε ξεπεράσει το σημείο χωρίς επιστροφή και μπορούμε να περιμένουμε ένα μέλλον στο οποίο οι θανατηφόροι καύσωνες και οι θερμοκρασίες άνω των 50 C (120F) είναι κοινά στις τροπικές περιοχές, όπου τα καλοκαίρια σε εύκρατα γεωγραφικά πλάτη θα είναι πάντα ζεστά, και όπου οι ωκεανοί μας προορίζονται να γίνουν ζεστοί και όξινοι».

«Ένα παιδί που γεννιέται το 2020 θα αντιμετωπίσει έναν πολύ πιο εχθρικό κόσμο από τον παππού και τη γιαγιά του»

Οι περισσότεροι ειδικοί εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι έχουμε ακόμα χρόνο, αν και όχι πολύ, για να επιφέρουμε ουσιαστικές μειώσεις στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Οι μηδενικές εκπομπές μέσα από ταχύτατες κινήσεις και η αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι ακόμα στο χέρι μας.

Τέτοιοι ισχυρισμοί απορρίπτονται από τον McGuire. «Γνωρίζω πολλούς ανθρώπους που εργάζονται στην επιστήμη του κλίματος που λένε ένα πράγμα δημόσια αλλά ένα πολύ διαφορετικό πράγμα ιδιωτικά. Με εμπιστοσύνη, όλοι φοβούνται πολύ περισσότερο για το μέλλον που αντιμετωπίζουμε, αλλά δεν θα το παραδεχτούν δημόσια. Αυτό το αποκαλώ κατευνασμό του κλίματος και πιστεύω ότι κάνει τα πράγματα χειρότερα. Ο κόσμος πρέπει να γνωρίζει πόσο άσχημα θα γίνουν τα πράγματα πριν μπορέσουμε να ελπίζουμε ότι θα αρχίσουμε να αντιμετωπίζουμε την κρίση».

Hothouse Earth

Ο Bill McGuire, στο βιβλίο του, είχε γράψει σχετικά με τις δυσμενείς καταστάσεις που θα αντιμετώπιζε ο πλανήτης. Όμως, δεν είχε προβλέψει ότι θα επαληθευτούν αμέσως μετά την έκδοσή του. Συγκεκριμένα, διαπίστωσε ότι πολλά από αυτά τα ρεκόρ είχαν ήδη σπάσει. «Αυτό είναι το πρόβλημα με τη συγγραφή ενός βιβλίου για την κλιματική κατάρρευση» λέει ο McGuire. «Μέχρι τη στιγμή που δημοσιεύεται είναι ήδη ξεπερασμένο. Έτσι κινούνται γρήγορα τα πράγματα».

Μεταξύ των ρεκόρ που καταρρίφθηκαν πριν δημοσιευτεί το βιβλίο ήταν η ανακοίνωση ότι η θερμοκρασία στην ανατολική Αγγλία άγγιξε τους 40,3 C στις 19 Ιουλίου, η υψηλότερη που έχει καταγραφεί ποτέ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Επιπλέον, η πυροσβεστική υπηρεσία του Λονδίνου χρειάστηκε να αντιμετωπίσει πυρκαγιές σε όλη την πρωτεύουσα, με μία εξ αυτών να καταστρέφει 16 σπίτια στο Γουένινγκτον.

Τα πληρώματα εκεί έπρεπε να παλέψουν για να σώσουν τον ίδιο τον τοπικό πυροσβεστικό σταθμό. «Ποιος θα πίστευε ότι ένα χωριό στην άκρη του Λονδίνου θα είχε σχεδόν εξαφανιστεί από πυρκαγιές το 2022» λέει ο McGuire. «Αν αυτή η χώρα χρειάζεται σημάδι αφύπνισης, τότε σίγουρα περί αυτού πρόκειται».

«Καθώς προχωράμε προς το 2022, είναι ήδη ένας διαφορετικός κόσμος εκεί έξω»

Φέτος βιώσαμε πυρκαγιές πρωτοφανούς έντασης και σφοδρότητας  που σάρωσαν την Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και την Αυστραλία.

Αυτές οι αλλαγές υπογραμμίζουν μια από τις πιο σημαντικές πτυχές της κλιματικής κρίσης: η ταχύτητα με την οποία αυξάνεται η μέση παγκόσμια θερμοκρασία μεταφράζεται σε ακραία καιρικά φαινόμενα. «Απλώς κοιτάξτε τι συμβαίνει ήδη σε έναν κόσμο που έχει θερμανθεί μόνο λίγο περισσότερο από ένα βαθμό» λέει ο McGuire. «Αποδεικνύεται ότι το κλίμα αλλάζει προς το χειρότερο πολύ πιο γρήγορα από ό,τι προβλεπόταν από τα πρώτα κλιματικά μοντέλα. Αυτό είναι κάτι που δεν περίμενε κανείς ποτέ».

Η Βιομηχανική Επανάσταση

Από την αυγή της Βιομηχανικής Επανάστασης, όταν η ανθρωπότητα άρχισε να διοχετεύει διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξήθηκαν κατά 1C. Στη συνάντηση Cop26 για το κλίμα στη Γλασκώβη πέρυσι, συμφωνήθηκε ότι θα πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για να περιοριστεί αυτή η άνοδος στον 1,5C, αν και για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, υπολογίστηκε ότι οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα πρέπει να μειωθούν κατά 45% μέχρι το 2030.

«Στον πραγματικό κόσμο, αυτό δεν πρόκειται να συμβεί» λέει ο McGuire. «Αντ’ αυτού, βρισκόμαστε σε πορεία αύξησης των εκπομπών κατά σχεδόν 14% μέχρι την ημερομηνία αυτή – γεγονός που θα μας οδηγήσει σχεδόν σίγουρα στο να σπάσουμε το «φράγμα» ου 1,5C σε λιγότερο από μια δεκαετία».

Και δεν πρέπει να αμφιβάλλουμε για τις συνέπειες. Οποιαδήποτε μεταβολή πάνω από αυτό το όριο θα έχει ως αποτέλεσμα έναν πλανήτη θα βρεθεί αντιμέτωπος με έντονη καλοκαιρινή ζέστη, ακραία ξηρασία, καταστροφικές πλημμύρες, μειωμένες αποδόσεις καλλιεργειών, ταχεία τήξη των πάγων και αύξηση της στάθμης της θάλασσας. Μια άνοδος κατά 2C και πάνω θα απειλήσει σοβαρά τη σταθερότητα της παγκόσμιας κοινωνίας, υποστηρίζει ο McGuire. Θα πρέπει, επίσης, να σημειωθεί ότι -σύμφωνα με τις πιο ελπιδοφόρες εκτιμήσεις των δεσμεύσεων για μείωση των εκπομπών που έγιναν στο Cop26- ο κόσμος βρίσκεται σε πορεία θέρμανσης μεταξύ 2,4C και 3C.

Από αυτή την άποψη είναι σαφές ότι μπορούμε να κάνουμε ελάχιστα για να αποφύγουμε την επερχόμενη κλιματική κατάρρευση. Αντίθετα, πρέπει να προσαρμοστούμε στον κόσμο του θερμοκηπίου που μας περιμένει και να αρχίσουμε να αναλαμβάνουμε δράση για να προσπαθήσουμε να σταματήσουμε μια ζοφερή κατάσταση να επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο, λέει ο McGuire.