Παπαστεργίου: Οι «πράσινες» πολιτικές δεν είναι μια χαριτωμένη ουτοπία

Το «αύριο» της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, περιγράφει σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και δήμαρχος Τρικκαίων, Δημήτρης Παπαστεργίου. Αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, καινοτόμες πολιτικές, περιβάλλον και « θωράκιση» με πόρους και αρμοδιότητες των δήμων, είναι το « τετράπτυχο» των υψηλών στόχων που έχει θέσει. «Οι νέες τεχνολογίες, η καινοτομία θα φέρουν την νέα εποχή στην Ελλάδα» τονίζει ενώ παράλληλα υπογραμμίζει ότι « οι ανθρώπινες πόλεις είναι ένα χρέος μας απέναντι στα παιδιά μας».Όπως αναφέρει ο κ. Παπαστεργίου και στην πρόσφατη υγειονομική κρίση, « η Αυτοδιοίκηση κατάφερε και κράτησε όρθιες τις τοπικές κοινωνίες» γι αυτό και δεν εφησυχάζει. «Κάθε ενέργειά μας, κάθε σκέψη για οτιδήποτε, έχει πάντα τον αστερίσκο μιας απευκταίας νέας επιδείνωσης της κατάστασης που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα νέο lockdown», επισημαίνει ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ .

Επίσης, δηλώνει ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι έτοιμη να αξιοποιήσει τα σημαντικά κονδύλια που αναμένεται να εκταμιευθούν από την ΕΕ. Για το διάλογο που έχει ξεκινήσει με πρωτοβουλία του υπουργείου Εσωτερικών για τη μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στην Αυτοδιοίκηση, ο κ. Παπαστεργίου, αναφέρει ότι « η κουβέντα στην ουσία μόλις ξεκίνησε. Και ξεκίνησε γιατί -και εν μέσω της κρίσης- φάνηκε πως οι Δήμοι μπορούν να σηκώσουν βάρη, να δείξουν αντανακλαστικά και να φέρουν αποτέλεσμα». Τέλος, αναφέρεται σε «καλές πρακτικές» σε όλους τους παραπάνω τομείς που υλοποιούνται ήδη στον δήμο Τρικκαίων, του οποίου είναι δήμαρχος, τονίζοντας ότι «η τεχνολογία είναι ένα εργαλείο. Όμως, οι πολίτες κάνουν τη διαφορά, η τρικαλινή κοινωνία είναι αυτή που προχωρά μπροστά».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του Δ. Παπαστεργίου στον Δημήτρη Βέλλα και το ΑΠΕ-ΜΠΕ

1. Κύριε πρόεδρε η Ελληνική Αυτοδιοίκηση αλλά και όλη η χώρα , μαζί με τον υπόλοιπο κόσμο, βίωσαν πρωτόγνωρες καταστάσεις με την πανδημία του κορονοϊού. Από αυτή την πρωτοφανή υγειονομική κρίση η Τοπική Αυτοδιοίκηση στη χώρα μας, εξέρχεται «λαβωμένη» ή πιο δυνατή και ως προς τι;

Με κατηγορηματικό τρόπο αλλά και περηφάνια, επιτρέψετε μου να σας πω ότι η Αυτοδιοίκηση κατάφερε και κράτησε όρθιες τις τοπικές κοινωνίες. Γίναμε όλοι πιο δυνατοί και πιο αποτελεσματικοί. Η συνεργασία της ΚΕΔΕ με τα αρμόδια Υπουργεία κατάφερε να κινητοποιήσει όλους τους μηχανισμούς, και όσους δεν υπήρχαν να τους οργανώσει. Έτσι και όπου υπήρχαν αυξημένα κρούσματα, πάρθηκαν αμέσως τα σωστά μέτρα, και στις άλλες περιοχές στηρίξαμε κάθε πολίτη που δοκιμάστηκε την άγρια περίοδο της αυστηρής καραντίνας.

Οι πρωτοβουλίες της ΚΕΔΕ για συνεργασία με χορηγούς που προσέφεραν αυτοκίνητα και τρόφιμα για τα κοινωνικά παντοπωλεία και τις κοινωνικές δομές των Δήμων έδειξαν τα αντανακλαστικά μας και το υψηλό φρόνημα τόσο των αιρετών όσο και των υπαλλήλων των Δήμων.

Σας μίλησα για υπερηφάνεια γιατί το έργο όλων μας, τις δύσκολες μέρες, δείχνει ότι αναγνωρίζεται.

2. Πόσο περισσότερο έτοιμη και σε τι, σε σχέση με όταν ξεκίνησε η καραντίνα, είναι τώρα η Τοπική Αυτοδιοίκηση, σε περίπτωση, που υπάρξει τους επόμενους μήνες, μια αντίστοιχη κατάσταση;

Τώρα ξέρουμε τι μπορεί να συμβεί. Αυτό και μόνο μας κάνει πιο δυνατούς, προνοητικούς, και όπως πάντα κάνουν οι δήμαρχοι, επινοητικούς. Κάθε ενέργειά μας, κάθε σκέψη για ο,τιδήποτε έχει πάντα τον αστερίσκο μιας απευκταίας νέας επιδείνωσης της κατάστασης που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα νέο lockdown.

Γι' αυτό άλλωστε επιμένουμε ότι πρέπει να συνεχιστεί η χρηματοδότηση των δήμων. Πέραν των 75 εκατομμύριων ευρώ που επιχορήγησε το υπουργείο Εσωτερικών την Αυτοδιοίκηση οι ανάγκες στους δήμους παραμένουν. Μαζί με τις τοπικές επιχειρήσεις που υπέστησαν μεγάλο οικονομικό κόστος, έτσι και οι δήμοι είδαν να δημιουργούνται τρύπες στους προϋπολογισμούς τους.

Από το άνοιγμα των σχολείων, τον Σεπτέμβριο μέχρι κάθε προγραμματισμό που κάνουμε έχουμε στο μυαλό μας ότι το πρόβλημα μπορεί να επιστρέψει.

Γι' αυτό άλλωστε η ΚΕΔΕ παίρνει πρωτοβουλίες και για τη στήριξη του αγροτικού τομέα και των τοπικών επιχειρήσεων.

3. Για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την πανδημία, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, έχουν ανακοινώσει ένα γιγαντιαίο πακέτο οικονομικής βοήθειας προς τις χώρες-μέλη του, με τη δέσμευση ένα σημαντικό ποσοστό απ΄αυτούς τους πόρους να χρηματοδοτήσει έργα και δράσεις της Αυτοδιοίκησης τους .Η ελληνική Αυτοδιοίκηση μπορεί, προετοιμάζεται για να μπορέσει, να απορροφήσει αυτά τα κονδύλια και σε ποιους τομείς θα κατευθυνθούν;

Η Αυτοδιοίκηση ξέρει καλά τις τοπικές ανάγκες, και τα προβλήματα που επικρατούν. Γνωρίζει όμως και τις πιθανές λύσεις. Έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να τρέξουμε έργα που αλλάζουν προς το καλύτερο τις ζωές των πολιτών που μας εμπιστεύτηκαν. Για το λόγο αυτό έχουμε ζητήσει τη συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού στη διαχείριση των κονδυλίων του νέου ΕΣΠΑ 2021-2017.

Πρόσφατα υπογράψαμε με την ΕΕΤΑΑ την προγραμματική συμφωνία για την πιο ορθολογική και ταχύτερη απορρόφηση από τους δήμους τού ΕΣΠΑ.

Έχουμε εργαλεία και έχουμε και καλές ιδέες που θα κάνουν τις πόλεις και τα χωριά μας καλύτερα. Η ανάπτυξη μέσω των έργων θα τονώσει τις τοπικές κοινωνίες. Οι νέες τεχνολογίες, η καινοτομία θα φέρουν την νέα εποχή στην Ελλάδα.

4. Λίγο πριν ξεσπάσει η πανδημία, είχατε ξεκινήσει με το υπουργείο Εσωτερικών, το διάλογο για τις μεγάλες θεσμικές αλλαγές στο κράτος και την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων του, προς την Αυτοδιοίκηση. Συνεχίζεται αυτός ο διάλογος; Εκτός από το υπουργείο Εσωτερικών, ανταποκρίνονται τα άλλα υπουργεία στην παραχώρηση αρμοδιοτήτων; Έχετε καταλήξει σε κάποιες κοινές αποδεκτές προτάσεις; Και πότε προβλέπεται να ολοκληρωθεί;

Η κουβέντα στην ουσία μόλις ξεκίνησε. Και ξεκίνησε γιατί -και εν μέσω της κρίσης- φάνηκε πως οι δήμοι μπορούν να σηκώσουν βάρη, να δείξουν αντανακλαστικά και να φέρουν αποτέλεσμα. Πιθανώς να σας φανεί περίεργο αλλά δεν θεωρώ πως όλα πρέπει να έρθουν στους δήμους. Πρέπει όμως, να κάνουμε μία ειλικρινή κουβέντα για τα επίπεδα της διακυβέρνησης και να σταματήσουμε να αυτομαστιγωνόμαστε με την τεράστια γραφειοκρατία που δημιουργήσαμε, στο όνομα κάποιων υπαρκτών κακών παραδειγμάτων του παρελθόντος. Πρώτα πρέπει να αποκεντρωθούμε και να ξεκαθαρίσουμε τις σημερινές αρμοδιότητες, να ξέρουμε τα όρια του Α' και το Β' βαθμού αυτοδιοίκησης. ΚΕΔΕ και ΕΝΠΕ, είμαι σίγουρος πως μπορούμε να βρούμε τη βέλτιστη λύση. Πάντως όποια κι αν είναι η ερώτηση, η απάντηση πρέπει να είναι: λιγότερες και ξεκάθαρες διαδικασίες.

5. Εκτός από πρόεδρος της ΚΕΔΕ, εδώ και χρόνια είστε δήμαρχος Τρικκαίων, που είναι πρωτοπόρος σε ό,τι αφορά την εφαρμογή προς όφελος των δημοτών της , των νέων τεχνολογιών. Ποια είναι τα σημαντικότερα «μετρήσιμα» αποτελέσματα από τις καινοτόμες αυτές πολιτικές σας;

Η καινοτομία μετριέται και με αριθμούς και ποιοτικά. Σημασία έχει να εμπνέουμε τους πολίτες του δήμου Τρικκαίων και να ενισχύουμε τη σύγχρονη πόλη. Μπορώ φυσικά να αναφέρω παραδείγματα:

- Πάνω από 22.000 αιτήματα στο σύστημα εξυπηρέτησης πολιτών αλλάζουν τη σχέση του πολίτη με το Δημόσιο,

- Ηλεκτρονική αποτύπωση των δρομολογίων των απορριμματοφόρων που έφεραν πιο ορθολογικό και οικονομικό τρόπο στην αποκομιδή απορριμμάτων

- e-Πολεοδομία με ηλεκτρονική εξυπηρέτηση μηχανικών για θέματα αδειών, αιτήσεων κ.λπ.

- Αισθητήρες για θέματα πολιτικής προστασίας, μετρήσεις για ποιότητα αέρα, νερού, στάθμης Ληθαίου, ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας

- Ο έλεγχος των φυσικών πόρων και προστασίας του περιβάλλοντος με διατάξεις για τη ζωνοποίηση των δικτύων ύδρευσης και την εξαγωγή υδατικών ισοζυγίων για περιορισμό των απωλειών, κάτι που ήδη λειτουργεί σε συνοικισμούς του Δήμου. Επίσης ο τηλε-έλεγχος των αντλιοστασίων λυμάτων προκειμένου να προλάβουμε δυσάρεστες καταστάσεις που μπορούν να προκληθούν από απλές βλάβες.

Και πολλά άλλα, που δεν εμπεριέχουν κατ' ανάγκη την τεχνολογία. Εμπεριέχουν τη στάση ζωής, τον τρόπο σκέψης.

Όλοι λένε για τα Τρίκαλα και τις διαβάσεις τους, ότι τα αυτοκίνητα σταματούν για τον πεζό. Όταν αυτή τη συνήθειά μας τη συνοδεύσαμε με χρωματισμό θέσεων στάθμευσης για ΑμεΑ, με κατασκευή ραμπών κατόπιν υποδείξεων των ΑμεΑ, με νέους ποδηλατόδρομους, με ηλεκτρονική ψηφοφορία για νέο πεζόδρομο και άλλες δράσεις, τότε φάνηκε ότι η καινοτομία εγγράφεται στο DNA μας. Η τεχνολογία είναι ένα εργαλείο. Όμως, οι πολίτες κάνουν τη διαφορά, η τρικαλινή κοινωνία είναι αυτή που προχωρά μπροστά.

6. Άλλες πόλεις στο εξωτερικό, πόσο πιο «έξυπνες» είναι; Τι επιπλέον υπηρεσίες παρέχουν στους δημότες τους, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες;

Πάντα παίρνουμε παραδείγματα από το εξωτερικό και πάντα κοιτούμε ορισμένες ιδέες. Αλλά μέχρι εκεί. Υπάρχουν δράσεις που είναι αδύνατον να εφαρμοστούν στην Ελλάδα ή ελληνικές πρωτοβουλίες που δεν ταιριάζουν σε πόλεις για παράδειγμα, του Βορρά. Η τεχνολογία δίνει άπειρες δυνατότητες, για όλα. Σημασία έχει να γνωρίζουμε τις ανάγκες της κάθε κοινωνίας, ακόμη και μέσα στη χώρα μας και να ξεκινήσουμε από τα βασικά. Όπως αυτό με την κατάργηση του φαξ ή τα πιστοποιητικά με ένα κλικ.

Στη συνέχεια θα περάσουμε και σε εξειδικευμένες παροχές, πάντα με έναν σκοπό: να μειώσουμε την ταλαιπωρία του πολίτη και τη γραφειοκρατική αντίληψη του Δημοσίου.

7. Οι δήμοι στη χώρα μας , διαθέτουν σήμερα τις « προϋποθέσεις» , όπως πχ υποδομές , κατάλληλο προσωπικό κ.α, ώστε να θέσουν σε εφαρμογές τέτοιες πολιτικές;

Οι δήμοι, όσο κι αν ακούγεται βερμπαλιστικό ή πολιτικάντικο, εκσυγχρονίζονται. Η διάθεση για καινοτομία είναι έκδηλη και φυσικά το προσωπικό μας μπορεί να αντεπεξέλθει στο «αύριο» που ονειρευόμαστε. Αυτό δε σημαίνει ότι δε χρειαζόμαστε εκπαιδευτικά εργαλεία και πόρους για την καλυτέρευση των υποδομών και την εκπαίδευση του προσωπικού μας. Ειδικά για το προσωπικό, επιτρέψτε μου να στείλω και μέσω του ΑΠΕ-ΜΠΕ τις ευχαριστίες μου σε όλους τους εργαζόμενους στην Αυτοδιοίκηση και τις μέρες της καραντίνας έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό.

Οι άνθρωποι της Αυτοδιοίκησης μπορούν να κάνουν έργα ώστε οι πολίτες να βλέπουν αυτό που κάποτε ονειρευόντουσαν για τον τόπο τους.

8. Η επιδίωξή σας, ως το τέλος αυτής της τετραετούς θητείας σας, στην προεδρία της ΚΕΔΕ, ποια είναι στον τομέα αυτό;

Να γίνει η ΚΕΔΕ ο καταλύτης στο να δημιουργήσουμε, νέους, σύγχρονους και ισχυρούς δήμους, όπως ακριβώς ήταν και το όνομα του συνδυασμού μας. Να βοηθήσουμε τους δήμους (και ειδικά τους μικρότερους) να βρουν νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, να κατανοήσουν τις νέες τεχνολογίες που είναι διαθέσιμες για δομές όπως οι δήμοι, να δούμε από κοινού ένα νέο μοντέλο σύγχρονης, αποκεντρωμένης αλλά αποτελεσματικής διοίκησης. Να στηρίξουμε την Αυτοδιοίκηση, η οποία καθημερινά κερδίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών.

9. Για πρώτη φορά, η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπαίνει στη μάχη για ένα καλύτερο περιβάλλον, με συγκεκριμένους στόχους και δεσμεύσεις. Κατά πόσο είναι εφικτοί και ποια τα οφέλη για τους πολίτες;

Θα σας μιλήσω για την πρωτοβουλία μας «Έξι για έξω». Ένα πρόγραμμα για την καλυτέρευση του αστικού περιβάλλοντος. Πολίτες και δήμοι θα συναποφασίσουν για τους ποδηλατόδρομους και τους πεζόδρομους που θα ήθελαν να έχουν στην πόλη τους.

Η ΚΕΔΕ ετοιμάζει ένα εργαλείο ώστε κάθε δήμος να μπορεί να οργανώσει αυτόν τον δημιουργικό διάλογο με τους πολίτες του και στη συνεχεία να προχωρήσει στην πραγμάτωση τουλάχιστον μιας ποδηλατικής διαδρομής.

Εμείς στα Τρίκαλα το έχουμε αποδείξει. Είμαστε πιο χαρούμενοι στην πόλη μας και περήφανοι που γίνεται πόλος έλξης. Είναι πιο εύκολο σήμερα από ό,τι χθες. Οι «πράσινες» πολιτικές δεν είναι μια ...χαριτωμένη ουτοπία. Οι ανθρώπινες πόλεις είναι ένα χρέος μας απέναντι στα παιδιά μας. Αλλά και ένα χρέος απέναντι στους παππούδες και τους γονείς μας. Σήμερα ένα παιδί ξέρει τι είναι ανακύκλωση και τα πιο πολλά σπίτια στο πλαίσιο των δυνατοτήτων τους την κάνουν. Αυτό το παιδί έχει απαιτήσεις από την πόλη που θα του παραδώσουμε. Αυτό το παιδί μας εκπαιδεύει να γινόμαστε καλύτεροι και πιο αποτελεσματικοί.

Και ξέρετε κάτι, ναι για όλα χρειάζονται χρήματα και η Ελλάδα προσπαθεί να ορθοποδήσει μετά από τόσα χρόνια κρίσης. Και φαίνεται ότι και παρά τα απόνερα της καραντίνας κάτι καλύτερο συμβαίνει στην πατρίδα μας. Όμως, μερικές φορές απλώς χρειάζεται τόλμη, μεράκι και διάθεση για δουλειά και μετά βρίσκεις και τα χρήματα.