Η ανάγκη εμβάθυνσης της δημοκρατίας ως αντίδοτο στην υπερσυγκέντρωση της εξουσίας, κεντρικό θέμα στο φετινό Συμπόσιο της Σύμης

Με το κλείσιμο του Young Leaders Project και του Agora Project, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του ετήσιου Διεθνούς Συμποσίου της Σύμης που πραγματοποιήθηκε στη Μίλατο της Κρήτης, με θέμα:

«Δημοκρατία και Εξουσία, Ύβρις και Νέμεσις: Αναζήτηση ενός Νέου Μοντέλου Εξουσίας για πιο Συμμετοχικές Κοινωνίες».

Το Συμπόσιο, που διεξήχθη σε συνεργασία με την Περιφέρεια της Κρήτης, ξεκίνησε στις 8 Ιουλίου. Στην Τελετή Έναρξης στο Ενετικό Φρούριο του Ηρακλείου, μίλησαν

• η π. Πρόεδρος της Φινλανδίας, Tarja Halonen για τις προτεραιότητες της Φινλανδικής Προεδρίας της ΕΕ,
• ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Επίτροπος υπεύθυνος για την Ενεργειακή Ένωση, Maros Sefcovic , για τα μεγάλα θέματα που έχει να αντιμετωπίσει η Ευρώπη με πρώτο από όλα την κλιματική αλλαγή και
• ο Πρόεδρος του Τμήματος Πληροφορικής του MIT Media Lab, Μιχάλης Μπλέτσας, για τις προκλήσεις που δημιουργεί η εξέλιξη της τεχνολογίας στις κοινωνίες μας.

Ο Γιώργος Παπανδρέου, στην εισαγωγική ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής:

«Καθώς η συγκέντρωση της εξουσίας και η αυξανόμενη ανισότητα αποτελούν μεγάλες προκλήσεις για τις δημοκρατίες μας, καθώς η εξέλιξη της τεχνολογίας δημιουργεί την αυταπάτη ότι αποκτούμε θεϊκές ιδιότητες, οφείλουμε να επαναπροσδιορίσουμε τον τρόπο με τον οποίο οι κοινωνίες μας αντιμετωπίζουν το μέλλον τους. Οι Αρχαίοι Έλληνες περιέγραψαν εκτενώς τους κινδύνους που ελλοχεύουν στην Ύβρη, την κατάχρηση της εξουσίας, και προκαλούν την παρέμβαση της Νέμεσης, της θείας δίκης.

Πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτά τα φαινόμενα; Η κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουμε για τη δημιουργία συμμετοχικών και συνεκτικών κοινωνιών είναι η οικοδόμηση λειτουργικών δημοκρατιών, η καταπολέμηση των ανισοτήτων, ο επανασχεδιασμός του μέλλοντος της εργασίας, η ρύθμιση της τεχνολογικής προόδου και των νέων τεχνολογιών, η υλοποίηση ενός πρασίνου οικονομικού και κοινωνικού συμβολαίου, η προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας μέσα από την καλλιέργεια μιας οικουμενικής αντίληψης.

Αυτή τη στιγμή, η αντιπροσωπευτική δημοκρατία αμφισβητείται από πολλούς αυταρχικούς ηγέτες ενώ ένα τμήμα των πολιτών και ιδιαίτερα των πιο νέων σε ηλικία απέχουν από την πολιτική. Γι’ αυτό η ευθύνη μας είναι μεγαλύτερη σε ότι αφορά τις μεγάλες αλλαγές που πρέπει να γίνουν. Δεν χωράει αμφιβολία, οι λύσεις στα μεγάλα προβλήματα που προανέφερα, δεν μπορεί παρά να είναι προοδευτικές. Αυτές τις προκλήσεις, αυτή τη νέα προοδευτική ατζέντα καλούμαστε να συζητήσουμε στο εικοστό πρώτο Συμπόσιο της Σύμης».

Η Τελετή Έναρξης έκλεισε με την απονομή του Ειδικού Βραβείου Παπανδρέου-Τζεμ για τους επιχειρηματίες που συμβάλλουν στην επίλυση συγκρούσεων και την προώθηση της ειρήνης, στον Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο της CCC, Tawfik Khoury.

Κατά τη διάρκεια των εργασιών του Συμποσίου, συζητήθηκαν ο νέος παγκόσμιος συσχετισμός δυνάμεων και οι ευρώ-αμερικανικές σχέσεις, το τοπίο που διαμορφώνεται στην Ευρώπη μετά τις Ευρωεκλογές, η στρατηγική της ακροδεξιάς και η δυνατότητα εξαγωγής των ιδεών της, η γενιά Ζ και η στάση της απέναντι στην πολιτική, ο προοδευτικός καπιταλισμός ως αντίδοτο στην αύξηση της ανισότητας, οι συμμετοχικές κοινωνίες και τα νέα δικαιώματα, η ουσιαστική δημοκρατία και η κρίση του αντιπροσωπευτικού κοινοβουλευτισμού.

Επίσης, σε συνεργασία με το Διεθνές Κέντρο Ολυμπιακής Εκεχειρίας έγινε ειδική συνέδρια για την Ολυμπιακή Εκεχειρία και την δυνατότητα συμβολής της στην ανθρωπιστική βοήθεια.

Στο Συμπόσιο της Σύμης συμπεριλαμβάνονται κάθε χρόνο και γεωπολιτικά εργαστήρια. Φέτος είχαν ως θέμα τις εξελίξεις στα Βαλκάνια μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών, τις μεταβαλλόμενες συγκρούσεις και την επίδραση τους στη μετακίνηση πληθυσμών καθώς και το ενεργειακό παζλ στην Ανατολική Μεσόγειο.

Μεταξύ των συμμετεχόντων ήταν οι:

Jo Stiglitz, νομπελίστας και καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, David Miliband, βουλευτής και πρώην ηγέτης του βρετανικού Εργατικού Κόμματος, Cem Özdemir, βουλευτής του γερμανικού κόμματος των Πράσινων, Eero Heinaluoma, Ευρωβουλευτής και επικεφαλής της ομάδας των Φινλανδών σοσιαλιστών στο Ευρωκοινοβούλιο, Zlatko Lagumzija, π. Πρωθυπουργός της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης, Necati Ozcan, επικεφαλής της καμπάνιας του νεοεκλεγέντος δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, Tunc Soyer, δήμαρχος Σμύρνης, Odetta Barbullushi, ειδική Σύμβουλος του Π/Θ της Αλβανίας και π. Υφυπουργός Εξωτερικων, Dane Taleski, Σύμβουλος για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής του Π/Θ της Βόρειας Μακεδονίας, Aya Chebbi, Ειδική Απεσταλμένη για τη Νεολαία της Αφρικανικής Ένωσης, Kumi Naidoo, Γενικός Γραμματέας της Amnesty International, Ouafa Hajji, Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς Γυναικών, Arun Shaudhary, επικοινωνιολόγος και πρώτος βιντεογράφος του Λευκού Οίκου επί Ομπάμα, Isadora Zubillaga, ειδική απεσταλμένη του Juan Guaido στη Γαλλία και την Ισπανία, Marc Muller, ειδικός διαπραγματευτής του ΟΗΕ, Κωνσταντίνος Φίλης, Διευθυντής του Διεθνούς Κέντρου Ολυμπιακής Εκεχειρίας, Mona Makram Ebeid, καθηγήτρια στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο του Καΐρου, David Patrikarakos, δημοσιογράφος και συγγραφέας, Gian Giacomo Migone, καθηγητής Αμερικανό-ευρωπαϊκών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο, Κωστής Σταμπολής, Πρόεδρος ΙΕΝΕ, Μαριλένα Κοππά, π. Ευρωβουλευτής και Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Soli Ozel, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Kadir Has, Richard Parker, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Harvard, Galia Lindenstrauss, Ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Μελετών για θέματα Εθνικής Ασφαλείας του Ισραήλ, Neal Kenny Guyer, CEO της διεθνούς ανθρωπιστικής οργάνωσης Mercy Corps, Δάφνη Χαλικιοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Reading.

Στην Τελετή Λήξης του Συμποσίου, η διάσημη ελληνίστρια, καθηγήτρια στο βρετανικό Πανεπιστήμιο King’s College, Edith Hall, ανέλυσε πως η Ύβρις και η Νέμεσις συνδέονται με την αρχαία έννοια της δημοκρατίας και τι διδάγματα μπορούν να προσφέρουν στο σύγχρονο κόσμο.