Πώς να μιλήσουμε στα παιδιά για τον Άγιο Βασίλη

της Στέλλας Μυταυτσή

          Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν και αναμφισβήτητα αυτή η γιορτή είναι αφιερωμένη στους μικρούς μας φίλους. Ποιός δεν θυμάται τον εαυτό του σαν παιδί να περιμένει με ανυπομονησία τις διακοπές των Χριστουγέννων για να πάρει το πολυπόθητο δώρο του Άγιου Βασίλη;

          Ωστόσο, πολλοί γονείς εύλογα αναρωτιούνται εάν είναι σωστό να αναπαράγουμε στα παιδιά τον μύθο του Άη Βασίλη και τί θα συμβεί εάν τελικά το παιδί μας, ανακαλύψει ότι δεν υπάρχει ο παππούλης με την άσπρη γενειάδα και την κόκκινη στολή που μπαίνει στα σπίτια απο τις καμινάδες.

          Αρχικά, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι τα παιδιά πολύ συχνά, επιστρατεύουν τη φαντασία τους για να ερμηνεύσουν μία κατάσταση και πως η φαντασία προϋπάρχει στα παιδία ως εγγενές χαρακτηριστικό. Η φαντασία αποτελεί έναν από τους πιο βασικούς λίθους στη γνωστική-συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών και οι γονείς χρειάζεται να τα ενθαρρύνουν για να χρησιμοποιούν τη φαντασία τους, καθώς με τον τρόπο αυτό, το παιδί χτίζει τη δημιουργικότητά του και παράλληλα οχυρώνει τον εαυτό του σε τυχόν μελλοντικές δυσκολίες, βρίσκοντας ευκολότερα λύσεις στα προβλήματα.  

         Κατά συνέπεια, η έννοια του Άγιου Βασίλη, ναι μεν αποτελεί δημιούργημα των ‘’μεγάλων’’, συνάμα όμως, αποσκοπεί και στο να διατηρήσει ζωντανή τη φαντασία των παιδιών, τα οποία πλάθουν στο μυαλό τους την εικόνα ενός ντυμένου στα κόκκινα παππού, που μοιράζει δώρα στα παιδιά. Τί πιο όμορφο από ένα παιδί που αναμένει την άφιξη του το βράδυ των Χριστουγέννων;

         Δεν θα πρεπει να ξεχνάμε ότι τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 6 περίπου χρόνων δεν έχουν ανεπτυγμένη πλήρως την ικανότητα να διακρίνουν την πραγματικότητα από τη φαντασία, συνεπώς ο μύθος του Άη Βασίλη, όχι μόνο τους δημιουργεί χαρά, τους γεμίζει με αγάπη κι ελπίδα, αλλά παράλληλα συμβάλλει στην καλύτερη γνωστική και συναισθηματική τους ανάπτυξη. Κατά την ηλικία των 6+, όταν πλέον το παιδί αρχίζει να διαχωρίζει τον πραγματικό  από τον φανταστικό κόσμο και ξεκινάει να αμφισβητεί πράγματα και καταστάσεις, μπορείτε σύντομα και περιεκτικά να τους εξηγήσετε ότι ο Άγιος Βασίλης υπήρξε ως Άγιος, ωστόσο δεν είναι εκείνος που μοιράζει δώρα στα παιδιά κάθε Χριστούγεννα. Θα μπορούσατε να τους πείτε ότι εσείς φέρνετε κάθε χρόνο τα δώρα, γιατί τα αγαπάτε και σας αρέσει να τα βλεπετε χαρούμενα. Μπορείτε επίσης, να τους εξηγήσετε ότι κι εσείς οι ίδιοι πιστεύατε στον Άγιο Βασίλη όταν ήσασταν παιδία και πως σας αρέσει ακόμα και σήμερα να αναβιώνετε αυτή τη ‘’παράδοση’’ μαζί τους. Έτσι, το παιδί θα το εκλάβει σαν ένα συλλογικό οικογενειακό παιχνίδι, δεν θα αισθανθεί προδωμένο, και σαφώς θα   το αποδεχθεί ευκολότερα απ’ο,τι εάν το μάθαινε τυχαία από κάποιον φίλο του.

        Παρόλα αυτά, οι γονείς οφείλουν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να μην χρησιμοποιούν εκφράσεις όπως: ‘’Εάν δεν είσαι καλό παιδί φέτος, δεν θα σου φέρει δώρο ο Άη Βασίλης’’, καθώς τέτοιου είδους εκφράσεις, μπορεί να του προκαλέσουν έντονο άγχος, να μειώσουν την αυτοπεποίθησή του ή ακόμα και   να καλλιεργήσουν την τελειοθηρία μετέπειτα στη ζωή του.

        Τέλος, είναι πολύ σημαντικό να δώσουμε στο παιδί να καταλάβει από μικρή ηλικία ότι τα υλικά αγαθά είναι ήσσονος σημασίας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι  θα αποφασίσουμε εμείς για το Χριστουγεννιάτικο δώρο του. Με τον τρόπο αυτό, η μετάβαση στη πραγματικότητα της μη ύπαρξης του Άγιου Βασίλη, γίνεται πιο ομαλή, αφού το παιδί πλέον έχει καταλάβει ότι ένα δώρο δεν αποτελεί αυτοσκοπό.  

Η Στέλλα Μυταυτσή  είναι Ψυχολόγος - Παιδοψυχολόγος (MSc) - Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεύτρια