Η ευθύνη στο να απαντάς στη βία – Η Διαχείριση του Θύτη

Του Νικόλα Σπετσίδη

Συντονιστή Έργων του «Συνδέσμου Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου» 

 Ο «Σύνδεσμος Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου» ήδη από το 2019 επιδίωκε να διαμορφώσει μια «παρέμβαση» σε ότι αφορά τους άνδρες-θύτες βίας και κακοποίησης. Το καλοκαίρι του 2019 διοργάνωσε μάλιστα και το Ευρωπαϊκό Συνέδριο για Φορείς Διαχείρισης Θυτών με σημαντική επιτυχία. Συμμετείχαν πάνω από 60 Φορείς, τόσο από την Ευρώπη όσο και τις Η.Π.Α. Κι αυτό γιατί ο Φορέας έβλεπε την ανάγκη να γίνει κάτι με τους άνδρες-θύτες/δράστες κακοποίησης. 

Το «κλειδί» σε όλα αυτά είναι η «ανάληψη της ευθύνης της πράξης». Μια απλή συνθήκη, αλλά και τόσο δύσκολη για τους άνδρες. Μόνον έτσι θα μπορούσε κανείς να δει ότι απαντάμε με βιωσιμότητα στο φαινόμενο, ως κοινωνία. Η ανάληψη δράσης για τους άνδρες θύτες, προκύπτει και ως συμβατική υποχρέωση εξαιτίας της κύρωσης της «Συνθήκης της Κωνσταντινούπολης». 

Δυστυχώς στην Ελλάδα, οι όποιες προσπάθειες έγιναν, αλλά και γίνονται για τους θύτες, κυρίως μέσω της 15ετούς εφαρμογής της διαδικασίας της Ποινικής Διαμεσολάβησης, έχουν μεγάλη αποσπασματικότητα. 

Στον «Σύνδεσμο» διαμορφώθηκε ένα Πρόγραμμα Διαχείρισης Θυτών-δραστών ενδοοικογενειακής βίας το οποίο βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα και έρευνα που διεξάγεται σε όλη την Ευρώπη. Βασικό στοιχείο του Προγράμματος είναι η αναγνώριση ότι η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα φαινόμενο το οποίο κυρίως στρέφεται κατά της γυναίκας. Το συγκεκριμένο Πρόγραμμα βασίζεται στο να περιχαρακωθεί η ασφάλεια της επιζώσας, αλλά κυρίως στο να υπάρξει ανάληψη της ευθύνης της πράξης από τον θύτη. Δεν στιγματίζει, δεν τιμωρεί, δεν «αποδίδει δικαιοσύνη», αντίθετα είναι ένα ταξίδι – δύσκολο- για να ανακαλύψει ο άνδρας τον εαυτό του, να «συνομιλήσει» μαζί του και να αλλάξει ότι τον κάνει να φέρεται κακοποιητικά σε μια γυναίκα.  

Αυτό που αντιμετωπίζουν τα στελέχη του Προγράμματος Διαχείρισης Θυτών του «Συνδέσμου», που υποδέχονται τους άνδρες, είναι πως οι ίδιοι αγνοούν τις διαδικασίες, φοβούνται το στίγμα του θύτη και έχουν μεγάλη ανάγκη για εμπιστοσύνη. Αυτό και κάνουμε. Τους εμπιστευόμαστε, τους ακούμε και τους κινητοποιούμε για την αλλαγή. Ένα μονοπάτι ανηφορικό, που γίνεται ολοένα και πιο προσβάσιμο όσο χτίζεται η εμπιστοσύνη. Το Πρόγραμμα Διαχείρισης Θυτών του «Συνδέσμου Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και Ν. Ηρακλείου» είναι διάρκειας 65 ωρών, με ατομικές και ομαδικές συνεδρίες. Η είσοδος σε αυτό γίνεται μέσω της διαδικασίας Ποινικής Διαμεσολάβησης, προοριζόμενο αποκλειστικά για άντρες θύτες. 

Είναι ένα τολμηρό βήμα που κάναμε με αποκλειστικό στόχο την προστασία της γυναίκας, γιατί και μέσω της αλλαγής των ανδρών, θα μπορέσουμε να δούμε μια βιώσιμη αλλαγή γενικότερα. Το Πρόγραμμα σήμερα υποστηρίζει 95 άνδρες, με απώτερο στόχο να μπορέσει να τυποποιηθεί, σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα Διαχείρισης Θυτών. Να αποτελέσει μία ακόμα πρόταση για την αλλαγή της κοινωνίας μας απέναντι στην κακοποίηση ώστε να υπάρξει καλύτερη ανταπόκριση και μεγαλύτερη προστασία της κάθε γυναίκας.