ΚΡΗΤΗ
Το χιόνι εξαφανίζεται, οι τροπικές νύχτες ... έρχονται! - Η Κρήτη θωρακίζεται κατά της Κλιματικής Αλλαγής
Περιβαλλοντική στρατηγική για την προσαρμογή της Κρήτης στην κλιματική κρίση - Υπογραφές τον Μάιο
Με τις συνέπειες της Κλιματικής Αλλαγής - πλέον Κλιματικής Κρίσης - να είναι βαθιά αισθητές, σε κάθε έξαρση καιρικών φαινομένων, μοιάζει επιβεβλημένη η ανάγκη για μια περιβαλλοντική στρατηγική σε επίπεδο Περιφέρειας Κρήτης, προκειμένου το νησί να μπορέσει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα (αύξηση της θερμοκρασίας, αύξηση της συχνότητας και της έντασης ακραίων καιρικών φαινομένων -πλημμύρες, ξηρασία, ανεμοθύελλες, καύσωνες, ψυχρές εισβολές/παγετοί, κύματα κλπ- μείωση των βροχοπτώσεων, ραγδαία εξέλιξη της διάβρωσης των ακτών).
Μέσα στον Μάιο αναμένεται να υπογραφεί σχετική προγραμματική σύμβαση με τη συμμετοχή πληθώρας φορέων από διάφορα πεδία δράσης (Αυτοδιοίκηση, ερευνητικοί φορείς, εκπαίδευση) προκειμένου, όπως λέει ο Αντιπεριφερειάρχης Κλιματικής Αλλαγής και Βιώσιμης Κινητικότητας, Γιάννης Αναστασάκης "να δημιουργηθεί ένα "οικοσύστημα" στο οποίο όλοι θα συμπράττουμε και θα συνδράμουμε σε επίπεδο Κρήτης, για θέματα Κλιματικής Αλλαγής".
Για τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Κρήτης για την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠΕΠΣΚΑ) έχει εξασφαλιστεί κονδύλι ύψους 1 εκ. ευρώ από το Πράσινο Ταμείο για τρεις πιλοτικές δράσεις μεγάλης σημασίας και αξίας.
Συγκεκριμένα ο σχεδιασμός περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
- Έγκαιρα συστήματα προειδοποίησης για πλημμύρες σε 20 θέσεις στην Κρήτη
- Παρακολούθηση της διάβρωσης των ακτών - με drone και επίγεια όργανα, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Παράκτιας Έρευνας του ΙΤΕ
- Πλατφόρμα Δημόσιας Υγείας σε σύνδεση με τα κλιματικά δεδομένα και κυρίως την θερμοκρασία, με την εθελοντική συνεισφορά του διακεκριμένου καθηγητή του Harvard Πέτρου Κουτράκη. Σημειώνεται ότι, όπως εξηγεί ο κ.Αναστασάκης, ήδη καταγράφονται αυξήσεις στα χρόνια καρδιολογικά και αναπνευστικά προβλήματα. Έτσι οι νοσούντες θα λαμβάνουν προσωπική ενημέρωση όταν οι ατμοσφαιρικές συνθήκες ή οι θερμοκρασίες μπορεί να επιδράσουν στην υγεία τους, προκειμένου να λάμβάνουν προληπτικά μέτρα και να είναι προσεκτικοί.
- Δράσεις ενημέρωσης & ευαισθητοποίησης για παιδιά και μεγάλους, με την ομάδα της καθηγήτριας Πανεπιστημίου Φοίβης Κουντούρη η οποία είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένη και πρωτοπόρος σε θέματα βιώσιμης αλληλεπίδρασης μεταξύ φύσης, κοινωνίας και οικονομίας
Παράλληλα θα συνεχιστεί η παρακολούθηση των κλιματικών δεδομένων και θα δρομολογηθεί η αναθεώρηση της στρατηγικής της Περιφέρειας, με έμφαση σε τομείς με μεγάλη τρωτότητα όπως είναι ο Πρωτογενής Τομέας, ο Τουρισμός και η Δημόσια Υγεία. Προτεραιότητα για την Περιφέρεια Κρήτης όμως, αποτελεί, σύμφωνα με τον Γιάννη Αναστασάκη και η Κοινωνική Ενεργοποίηση που θα προταχθεί "με σύγχρονο τρόπο με στόχο την αύξηση της ενημέρωσης, προκειμένου οι πολίτες να αλλάξουν και σε προσωπικό επίπεδο τις συνήθειές τους - τον τρόπο μετακίνησής τους, τις διατροφικές συνήθειές τους". Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι "το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα είναι μεγαλύτερο από όσο νομίζουμε μεν, υπάρχουν δυνατότητες προσαρμογής, δε".
Πάντως οι εκτιμήσεις για τις κλιματικές μεταβολές στην Κρήτη είναι δυσοίωνες και δείχνουν ως μονόδρομο τον στρατηγικό σχεδιασμό για την προσαρμογή στα νέα κλιματικά δεδομένα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στο πλαίσιο του ΠΕΠΣΚΑ, αναμένεται άνοδος της μέσης θερμοκρασίας σε επίπεδο Περιφέρειας, σε όλα τα σενάρια και τις χρονικές περιόδους που μελετήθηκαν, εύξηση της μέσης θερμοκρασίας από 1,35oC έως 4,50oC, ελαφρώς μεγαλύτερες αυξήσεις στα εσωτερικά και ορεινά τμήματα & μικρότερες στα παραθαλάσσια.
Επίσης η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας για ψύξη, αναμένεται να αυξηθεί (εν αντιθέσει με τη ζήτηση ενέργειας για θέρμανση), προοιωνίζεται επιμήκυνση της βλαστητικής περιόδου έως και κατά 22 μέρες/έτος, με μεγαλύτερη αύξηση στα ορεινά (έως 80 μέρες/έτος), ενώ αυξάνεται ως και κατά 40 ημέρες (στο δυσμενές σενάριο) ο αριθμός των ημερών με υψηλή πιθανότητα εκδήλωσης πυρκαγιάς.
Παράλληλα, σταδιακά μειώνονται οι βροχοπτώσεις (στο ενδιάμεσο και στο δυσμενές σενάριο, με τη μεγαλύτερη μείωση της μέσης τιμής βροχόπτωσης στο σύνολο της Περιφέρειας να φτάνει (κατά το δυσμενές σενάριο) τα -187 mm (27%) την περίοδο 2081-2100. Ταυτόχρονα προβλέπεται αύξηση των συνεχόμενων ημερών χωρίς βροχόπτωση από 5 έως 25 περίπου ημέρες (δυσμενές σενάριο, περίοδος 2081-2100), καθώς και μεγαλύτερη μεταβολή των συνεχόμενων ξηρών ημερών στην Π.Ε. Ηρακλείου (30 μέρες/έτος, περίοδος 2081-2100).
Από πλευράς ανέμων δεν αναμένονται σημαντικές αλλαγές, ωστόσο η εισερχόμενη ακτινοβολία μικρού μήκους κύματος που φθάνει στην επιφάνεια θα παρουσιάσει σχετικά μικρή αύξηση. Στα ορεινά υπολογίζονται σημαντικά μεγαλύτερες μέσες ετήσιες αυξήσεις (έως 8 Watt/m2)
Ο αριθμός των ημερών που η μέγιστη θερμοκρασία θα υπερβαίνει τους 35οC, θα αυξηθεί από 3 ημέρες (δύο σενάρια, εγγύς μέλλον) έως 22 ημέρες (δυσμενές σενάριο, μακροπρόθεσμα), ενώ υπολογίζεται αύξηση και του αριθμού των ημερών με μέγιστη θερμοκρασία άνω των 37οC κατά μέσο όρο στο σύνολο της Περιφέρειας, από 1,5 ημέρα έως 10 ημέρες (στο δυσμενές σενάριο). Περισσότερο φαίνεται να επηρεάζονται σε θέματα θερμοκρασίας οι δήμοι Φαιστού και Γόρτυνας όπου στο μακρινό μέλλον εκτιμάται ότι θα έχουν τη μεγαλύτερη μεταβολή ημερών με μέγιστη θερμοκρασία άνω των 35ο C (αύξηση > 30 ημέρες/έτος). Στις ίδιες περιοχές αναμένεται και η μεγαλύτερη μεταβολή ημερών μέγιστης θερμοκρασίας > 37οC.
Τροπικές νύχτες στην Κρήτη
Η Κρήτη βιώνει την κλιματική αλλαγή, με τη θερμοκρασία να είναι η πιο άμεσα αισθητή συνέπεια. Μεγαλύτερη αναμένεται η αύξηση του αριθμού ημερών με την ελάχιστη θερμοκρασία να ξεπερνά τους 20o C (τροπικές νύχτες) κατά τις επόμενες δεκαετίες, κατά μέσο όρο από 25 ημέρες (δύο σενάρια, περίοδος 2021-2040) έως 80 ημέρες (δυσμενές σενάριο, περίοδος 2081-2100). Αυτό θα έχει συνέπεια την αύξηση του αριθμού ημερών ανά έτος με μεγάλη δυσφορία για τον πληθυσμό, λόγω μεταβολών θερμοκρασίας (σε συνδυασμό με μεταβολές στην υγρασία).
Αναμένεται επίσης αύξηση της μέγιστης ποσότητας νερού κατακρημνίσεων εντός 24ώρου & εντός 48ώρου, έως 20% στα βόρεια παραθαλάσσια τμήματα της Π.Ε. Χανίων και μικρότερη αύξηση στα βόρεια παραθαλάσσια τμήματα των Δήμων Ρεθύμνου, Ηρακλείου, Χερσονήσου και Αγίου Νικολάου. Αυτό σημαίνει ότι οι περιοχές αυτές θα αντιμετωπίσουν στο μέλλον μεγαλύτερο κίνδυνο πλημμύρας. Παράλληλα εκτιμάται αύξηση του αριθμού ημερών του έτους με ακραία βροχόπτωση (δυνητικά πλημμυρικά φαινόμενα) στις ίδιες περιοχές (μακροπρόσθεσμα).
Χιόνι ... ούτε για δείγμα
Η άνοδος της θερμοκρασίας σηματοδοτεί και τη μείωση του αριθμού ημερών ολικού παγετού ανά έτος, ενώ αναμένεται σταδιακή σχεδόν εξάλειψη ακόμα και στα ορεινά (έως 1.500 m), μείωση του νυχτερινού παγετού με ελάχιστη θερμοκρασία κάτω του 0oC, μείωση της χιονοκάλυψης στις επόμενες δεκαετίες, ενώ με βάση το δεσμενές σενάριο κατά την περίοχο 2018-2100 η μείωση θα αγγίξει το 90% και οι χιονοκαλυμμένες εκτάσεις σχεδόν θα εξαφανιστούν στο σύνολο της Κρήτης!
Τα κλιματικά δεδομένα που έχουν μελετηθεί και αποτελούν τη βάση για τις μελλοντικές προβλέψεις "δείχνουν" μελλοντική άνοδο της στάθμης της θάλασσας, με μέγιστη τιμή ανόδου από 15cm (περίοδος 2021-2040) έως 60-70 cm (μακροπρόθεσμα), στο ενδιάμεσο και δυσμενές σενάριο αντίστοιχα. Μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν οι παράκτιες περιοχές όλης της βόρειας Κρήτης (αυξήσεις > 0.75 m στο δυσμενές σενάριο κατά τον μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα).
Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη
