Από την πανούκλα του Camus στον κορωνοϊό σήμερα

Σαν σήμερα στις 4 Ιανουαρίου του 1960 ο Albert Camus  ενώ επιστρέφει στο σπίτι του στο Loumarin της Γαλλίας, το αυτοκίνητο που οδηγούσε ο εκδότης  του Michel Gallimard συντρίβεται  σ΄ ένα πλάτανο, με αποτέλεσμα  να σκοτωθεί. Ήταν μόλις 47 ετών.  Ο εκδότης του,  Michel Gallimard θα υποκύψει στα τραύματα του λίγες μέρες αργότερα.    Στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου υπήρχε μια τσάντα του Albert Camus που περιείχε ένα χειρόγραφο του, που ονομάζεται  “Ο πρώτος άνθρωπος”. Είναι το τελευταίο μυθιστόρημα του αλλά ημιτελές. Στα χειρόγραφα αυτά είναι γραμμένα μόνο το πρώτο μέρος του έργου του, το δε δεύτερο μέρος βρίσκεται στα σχέδια  και το τελευταίο απουσιάζει εντελώς. Το βιβλίο αυτό ολοκληρώθηκε και εκδόθηκε το 1994,  μετά από 34 χρόνια  από την κόρη του Κατερίνα Camus.

Πέρα,  απ’ αυτό το τελευταίο μυθιστόρημα του και άλλα πολλά, μας είναι γνωστά. «Η πανούκλα» όμως είναι ένα αρκετά γνωστό του έργο αλλά και επίκαιρο  λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού που περνάμε σήμερα και έχει απογειωθεί στα ύψη . Σήμερα  είναι το τρίτο  βιβλίο του σε πωλήσεις. 

Η πανούκλα του Α Camus είναι ένα βιβλίο που όσες φορές και αν το διαβάσεις θα σε συγκινήσει και θα σε ενθουσιάσει. Η ιστορία έχει ως εξής. Η πόλη Οράν της Αλγερίας το 1947 είναι αποκομμένη  λόγω μιας επιδημίας, της πανούκλας.  Στην αρχή προσπαθούν όλοι να καταλάβουν τι έχει συμβεί απροετοίμαστοι μπροστά στην αρρώστια και το θάνατο. Στη συνέχεια τα κρούσματα της επιδημίας συνεχώς πολλαπλασιάζονται και υπάρχει ο φόβος εξάπλωσης της. 

 Ο αποκλεισμός, σε συνδυασμό με τις δοκιμασίες που περνούν όλοι, κάνει τους ανθρώπους, άλλες φορές να αντιδρούν, να απογοητεύονται, να παραιτούνται, να προσπαθούν να αποδράσουν ή και να επωφελούνται ορισμένες φορές. Ο χαρακτήρας τους και η συμπεριφορά τους αλλάζει και χάνουν εκτός από τα πρόσωπα που αγαπούν και την ελευθερία τους. Μετά από κάποιο διάστημα και ύστερα από πολλές δοκιμασίες και πόνο, η αρρώστια αρχίζει να υποχωρεί. Αλλά η πανούκλα είναι μια επιδημία που πάντα υπάρχει καλά κρυμμένη. Ο βάκιλος της πανούκλας μπορεί να είναι χρόνια κοιμισμένος μέσα στα έπιπλα και τα ρούχα. Και κάποια στιγμή ξυπνά και ξαναφέρνει τη δυστυχία. Οι άνθρωποι πρέπει πάντα να επαγρυπνούν για μια «πανούκλα» που μπορεί να εισέλθει τόσο ξαφνικά στη ζωή τους. Και φυσικά να είναι έτοιμοι να την «αναγνωρίσουν» και να την «αντιμετωπίσουν».

Ένα μυθιστόρημα που μιλά για το χωρισμό , την απομόνωση και την ανασφάλεια σε ένα κόσμο δίχως μέλλον και σκοπό, σε ένα τόπο που οι κάτοικοί του πολεμούν για να ζήσουν. Την Πανούκλα την έγραψε ο Καμύ το 1947. Η συγγραφή του συμπίπτει, με την απειλή του ναζισμού καθώς ο Καμύ κατακρίνει το σταλινικό και κάθε άλλο απολυταρχικό καθεστώς της εποχής, όπως και με τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, που καθορίζει τη συγγραφική του πορεία. Στην πανούκλα,  περιγράφονται όλα τα στάδια της ανόδου μιας μάστιγας που πέφτει σε μια παγιδευμένη κοινωνία: δυσπιστία, αναγκαστικός περιορισμός, απομόνωση χωρισμοί, νοσοκομεία, βιαστικές ταφές. 

 Μετά την ανάγνωση αυτού του βιβλίου, μπορούμε να καταλάβουμε πως ο Camus  χρησιμοποιεί ένα σωρό σύμβολα για να περιγράψει τη κατάσταση της εποχής του και ειδικότερα τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Η πανούκλα, λοιπόν, μπορεί να ερμηνευτεί ως τα δεινά του πολέμου. Τα θύματα της πανούκλας είναι τα θύματα του πολέμου και η ίαση της αρρώστιας θα μπορούσε να είναι η αποχώρηση και η ήττα των Γερμανών και των συμμάχων τους.

O  Camus  επεδίωξε το βιβλίο του να είναι πολύ ακριβές σε επιστημονικό επίπεδο και γι΄ αυτό διάβασε πολλά ιστορικά και ιατρικά έργα, αλλά ήθελα να δώσει και μία λογοτεχνική μορφή κάνοντας την πανούκλα ένα πραγματικό μυθιστόρημα.

Σήμερα, συμβολικά, φέρνοντας στη θέση της πανούκλας τον κορωνοϊό μπορούμε να πούμε ο κορωνοϊός μπορεί για χρόνια να παραμένει κοιμισμένος. Κάποια στιγμή θα ξυπνήσει και θα ξαναφέρει τη δυστυχία. Οι άνθρωποι πρέπει να επαγρυπνούν γιατί όπως ήρθε ξαφνικά,  θα ξανάρθει στη ζωή μας και φυσικά πρέπει να είμαστε έτοιμοι να τον αναγνωρίσουμε και να τον αντιμετωπίσουμε.  Όπως ο βάκιλος της πανώλης ούτε πεθαίνει ούτε εξαφανίζεται έτσι ο κορωνοϊός ήλθε για να μείνει.