Τι είναι η ορθοκερατολογία και πώς βοηθάει στην επιβράδυνση της μυωπίας του παιδιού μου;

"Εάν εσείς ή το παιδί σας έχει μυωπία και δυσκολεύεστε να δείτε με ευκρίνεια τα αντικείμενα που είναι μακριά, ίσως έχετε ακούσει για τη μέθοδο της ορθοκερατολογίας, μια οπτική μέθοδο όπου κοιμάσαι με φακούς επαφής το βράδυ και το πρωί όταν ξυπνάς τους αφαιρείς και μπορείς να δεις καθαρά σε όλες τις αποστάσεις χωρίς γυαλιά".

Αυτά αναφέρει ο Οπτομέτρης - Ερευνητής κ. Σωτήρης Πλαΐνης* και επισημαίνει:

"Η ορθοκερατολογία αποτελεί μια ασφαλή και αναστρέψιμη επιλογή κατά την οποία ειδικά σχεδιασμένοι φακοί επαφής χρησιμοποιούνται μόνο κατά τη διάρκεια του ύπνου, απελευθερώνοντας τους μύωπες από τη χρήση γυαλιών την ημέρα ! Αυτό επιτυγχάνεται με εξατομικευμένους φακούς για τον κάθε ασθενή, οι οποίοι μπορούν σταδιακά να αλλάξουν το προφίλ του κερατοειδή, της πρόσθιας διαθλαστικής επιφάνειας του οφθαλμού. Χρειάζεται περίπου μια εβδομάδα χρήσης των φακών στον ύπνο για να επιτευχθεί το πλήρες αποτέλεσμα.

Η ορθοκερατολογία έχει πρόσφατα κερδίσει το ενδιαφέρον των επαγγελματιών της όρασης γιατί υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι βοηθάει στην επιβράδυνση της εξέλιξης της μυωπίας, η οποία εμφανίζεται, συνήθως, στην παιδική ηλικία των 8-10 ετών και αυξάνεται προοδευτικά μέχρι τα 15-18 έτη. Η συχνότητα εμφάνισης της παιδικής μυωπίας στον παγκόσμιο πληθυσμό έχει αυξηθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες - περίπου το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι σήμερα μυωπικός. Τα στατιστικά έχουν προκαλέσει έντονη ανησυχία στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO), ο οποίος την αντιμετωπίζει πλέον ως μια οφθαλμική πάθηση με επιδημικό χαρακτήρα.

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

Όπως όλες οι θεραπείες, η ορθοκερατολογία έχει πλεονεκτήματα και κάποιους κινδύνους που πρέπει να γίνουν καλά κατανοητοί πριν από τη χρήση.

Η ορθοκερατολογία αποτελεί μια ελκυστική επιλογή:

-για άτομα που θέλουν μια εναλλακτική λύση από τα γυαλιά, αλλά βρίσκουν τους φακούς επαφής είτε μη ανεκτούς, είτε ακατάλληλους, επειδή, για παράδειγμα, υποφέρουν από ξηροφθαλμία, εργάζονται σε περιβάλλον με σκόνη, είτε ασχολούνται με σπορ, όπως κολύμβηση, όπου η χρήση των φακών απαγορεύεται.

-επιτρέπει σε ένα παιδί να πηγαίνει στο σχολείο χωρίς γυαλιά ή φακούς επαφής, τα οποία μπορεί να χαθούν ή να χαλαρώσουν/στραβώσουν κατά τη διάρκεια της ημέρας.

-είναι αποτελεσματική στην επιβράδυνση της παιδικής μυωπίας, η οποία εξελίσσεται γρηγορότερα στα νεότερα χρόνια. Η πρόληψη και η επιβράδυνση της μυωπικής εξέλιξης είναι σημαντική για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης παθολογικής μυωπίας, που σχετίζεται με την υψηλή μυωπία και αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για σοβαρές οφθαλμικές παθήσεις (όπως η μυωπική ωχροπάθεια, η αποκόλληση του αμφιβληστροειδή και το γλαύκωμα).

Τα πιθανά μειονεκτήματα περιλαμβάνουν:

- το αρχικό κόστος είναι υψηλότερο από τους φακούς επαφής καθημερινής χρήσης όπου το παρόμοιο συνολικό κόστος μοιράζεται ισόποσα σε μηνιαίες δόσεις.

- υπήρχε η άποψη ότι η ορθοκερατολογία έχει υψηλότερο κίνδυνο μολύνσεων από τους συμβατικούς μαλακούς φακούς επαφής. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να αποδεικνύεται από ερευνητικά δεδομένα. Τα ανεπιθύμητα περιστατικά μπορούν να προληφθούν με τη σωστή εκπαίδευση και ενημέρωση των παιδιών σχετικά με τους κανόνες χειρισμού και υγιεινής των φακών, μιας και οι κυριότεροι ενοχοποιητικοί παράγοντες είναι οι θήκες και τα άπλυτα χέρια. Επίσης, οι φακοί χρησιμοποιούνται μόνο κατά τη διάρκεια του ύπνου, στο ασφαλές περιβάλλον του σπιτιού, υπό την επίβλεψη των γονέων.

Η ορθοκερατολογία δεν αποτελεί τη μόνη λύση στη διαχείριση της μυωπίας. Υπάρχουν και ειδικοί πολυεστιακοί φακοί μιας χρήσης που μπορεί να βοηθήσουν. Το Optical House αποτελεί το μοναδικό κέντρο στην Ελλάδα που προσφέρει όλες τις οπτικές μεθόδους για την επιβράδυνση της εξέλιξης της μυωπίας. Ενημερωθείτε από τους ειδικούς.

* Σωτήρης Πλαΐνης, MSc, PhD, FBCLA, FISCLR
Οπτομέτρης - Ερευνητής
Optical House, ΚΑΤΕΧΑΚΗ 19, Ηράκλειο
Εργαστήριο Οπτικής και Όρασης, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης