Παγκόσμια Ημέρα Υγείας: Το 50% του πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση σε δομές

Η υγεία είναι ένα από τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και κάθε άνθρωπος σε κάθε σημείο του πλανήτη πρέπει να έχει πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας ανεξαρτήτως της κοινωνικο-οικονομικής του κατάστασης. Η Καθολική Κάλυψη Υγείας μέχρι το 2030, είναι το ζητούμενο για όλα τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ, στο πλαίσιο των στόχων της αειφόρου ανάπτυξης. Αυτό αναφέρει στο μήνυμά του με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας (World Health Day) η οποία γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 7 Απριλίου ο καθηγητής Θάνος Δημόπουλος και Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το έργο του ΠΟΥ

Όπως επισημαίνει ο ίδιος, η 7η Απριλίου είναι η ημερομηνία ίδρυσης το 1948 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ενός εξειδικευμένου οργάνου του ΟΗΕ για θέματα που αφορούν στην παγκόσμια Υγεία. Στις αρμοδιότητες του περιλαμβάνονται η υποστήριξη της καθολικής περίθαλψης, η παρακολούθηση των κινδύνων για τη δημόσια υγεία, ο συντονισμός της αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και η βελτίωση της ανθρώπινης υγείας και ευημερίας.

Ο Οργανισμός έχει να επιδείξει σημαντικά επιτεύγματα, όπως η εξάλειψη της ευλογιάς, η σχεδόν ολική εξάλειψη της πολιομυελίτιδας και η ανάπτυξη του εμβολίου για τον Έμπολα. Στις σημερινές προτεραιότητές του ανήκουν η πανδημία του covid-19, αλλά και μεταδοτικές ασθένειες, όπως ο HIV/AIDS, η ελονοσία, η φυματίωση και οι μη μεταδοτικές ασθένειες, όπως οι καρδιολογικές παθήσεις και ο καρκίνος.

Τα δεδομένα παγκόσμια

· Τουλάχιστον το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού εξακολουθεί να μην έχει πλήρη κάλυψη βασικών υπηρεσιών υγείας.

· 7,2 τρισ. δολάρια ή το 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ δαπανάται ετησίους για την υγεία.

· 371 δισ. δολάρια επενδύσεις για την επόμενη 15ετία θα έκαναν τον κόσμο μας πιο υγιή.

· 97 εκατ. πρόωρους θανάτους, θα μπορούσαν να αποτρέψουν οι επενδύσεις στα συστήματα υγείας.

· Η μέση παγκόσμια δαπάνη για την υγεία ανέρχεται στα 1011 δολάρια, με τις μισές χώρες να δαπανούν λίγότερο από 366 δολάρια ανά κάτοικο.

· Περίπου 100 εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να ωθούνται σε συνθήκες ακραίας φτώχειας (που ορίζεται ότι ζουν με 1,90 δολάρια ή λιγότερο την ημέρα) επειδή πρέπει να πληρώσουν για την υγειονομική περίθαλψη.

· Πάνω από 800 εκατομμύρια άνθρωποι (σχεδόν το 12% του παγκόσμιου πληθυσμού) δαπάνησαν τουλάχιστον το 10% των οικογενειακών προϋπολογισμών τους για να πληρώσουν για την υγειονομική περίθαλψη.

· Το 23% όλων των εκτιμώμενων θανάτων παγκοσμίως συνδέεται με το περιβάλλον.

· 40.5 εκατ. θάνατοι οφείλονται σε μη μεταδοτικές ασθένειες (το 71% παγκοσμίως).

· 800.000 αυτοκτονίες σημειώνονται κάθε χρόνο στον κόσμο (ένας θάνατος κάθε 40 δευτερόλεπτα).

Τα ερωτήματα που καλούμαστε να απαντήσουμε είναι:

· Μπορούμε να φανταστούμε από την αρχή ένα κόσμο όπου ο καθαρός αέρας, το νερό και το φαγητό είναι διαθέσιμα σε όλους;

· Η παγκόσμια οικονομία μήπως πρέπει να επενδύσει περισσότερα στην υγεία και στην ποιότητα ζωής;

· Είναι οι πόλεις που ζούμε βιώσιμες και έχουν οι κάτοικοι λόγο όσον αφορά στην υγεία τους και στην υγεία του πλανήτη;

Τα περιβαλλοντικά αίτια των ασθενειών

Εν μέσω πανδημίας ένας μολυσμένος πλανήτης αυξάνει την πιθανότητα ασθενειών όπως οι κακοήθειες, το βρογχικό άσθμα και οι καρδιαγγειακές νόσοι και για το λόγο αυτό επ’ αφορμής της Παγκόσμιας Μέρας Υγείας 2022, ο ΠΟΥ θα εστιάσει την προσοχή του σε δράσεις που θα διασφαλίσουν υγιείς ανθρώπους σε ένα υγιή πλανήτη και θα οδηγήσει την κοινωνία σε βελτιωμένη ποιότητα ζωής.

Ο ΠΟΥ εκτιμά πως περισσότεροι από 13 εκατομμύρια θάνατοι το χρόνο οφείλονται σε περιβαλλοντικά αίτια. Σε αυτά περιλαμβάνεται και η κλιματική κρίση η οποία αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την ανθρωπότητα. Η κλιματική αλλαγή πλέον εξελίσσεται και σε κρίση υγείας.

Κοινωνικοοικονομικές ανισότητες

Η πανδημία COVID-19 ανέδειξε τη δύναμη της επιστήμης αλλά ταυτόχρονα ανέδειξε και τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες που επικρατούν στον πλανήτη. Διαφάνηκαν οι αδυναμίες της κοινωνίας να εξασφαλίσουν ισότιμα υγεία για όλους χωρίς να διαταράσσουν την οικολογική ισορροπία του πλανήτη μας. Η οικονομία του μέλλοντος πρέπει να στοχεύει στην ισότιμη κατανομή των εισοδημάτων, του πλούτου και της ισχύος ώστε να επιτευχθεί ποιότητα ζωής και οικολογική εξοικονόμηση. Αν διακοπεί ο κύκλος της καταστροφής η υγεία του ανθρώπου και του πλανήτη θα εξασφαλιστούν και θα αναβαθμιστούν και αυτό είναι το μήνυμα της σημερινής ημέρας.