Μοναξιά: Η απάντηση στο γιατί αισθανόμαστε μόνοι κρύβεται στον εγκέφαλο

Σε έναν κόσμο φτιαγμένο με καινοτόμες τεχνολογίες επικοινωνίας και πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, πώς γίνεται κάποιοι να αισθάνονται μοναξιά; Κι όμως, όπως αποκαλύπτει νέα έρευνα, όσο μεγάλο κοινωνικό δίκτυο και φίλους κι αν έχει κάποιος, είναι πιθανό να έρχονται στιγμές που αισθάνεται πολύ μόνος. Πώς εξηγείται, όμως, αυτό;

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια διαπίστωσαν ότι η μοναξιά που αισθάνονται οι άνθρωποι ενδέχεται να μαρτυρά διαφορές στην εγκεφαλική λειτουργία και τον τρόπο που αντιλαμβάνονται τον κόσμο γύρω τους. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Psychological Science.

Για να καταλήξουν σε αυτό το συμπέρασμα, η ομάδα μελέτης υπέβαλε 63 πρωτοετείς φοιτητές σε μαγνητική τομογραφία διάρκειας 90 λεπτών. Κατά τη διάρκεια των εξετάσεων στον εγκέφαλο, οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν 14 ενδιαφέροντα βίντεο και στη συνέχεια, αξιοποιώντας την Κλίμακα Μοναξιάς του UCLA, απάντησαν στο κατά πόσο αισθάνονται κοινωνικοί. Οι ερευνητές συνέλεξαν τα στοιχεία που προέκυψαν και τα πρόσθεσαν στα αποτελέσματα μιας έρευνας που είχαν διεξάγει νωρίτερα αναφορικά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στην εν λόγω μελέτη, είχε ζητηθεί στους συμμετέχοντες να καταγράψουν τα ονόματα των συμμετεχόντων με τους οποίους είχαν έρθει κοντά, των ανθρώπων με τους οποίους συνήθιζαν να τρώνε και εκείνων με τους οποίους έκαναν παρέα κατά τη διάρκεια αυτής της πρώτης ακαδημαϊκής χρονιάς.

Οι συμμετέχοντες στη νέα έρευνα χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Η «ομάδα μοναξιάς» αποτελούνταν από ανθρώπους που κατέγραψαν μεγάλες βαθμολογίες στην Κλίμακα Μοναξιάς, ενώ εκείνοι με τις χαμηλές βαθμολογίες κατατάχθηκαν στην «κοινωνική ομάδα».

Δύο περιοχές του εγκεφάλου συνδέονται με τη μοναξιά

Εξετάζοντας τις ακτινογραφίες εγκεφάλου, οι ερευνητές εντόπισαν διαφορές στην εγκεφαλική δραστηριότητα μεταξύ των δύο ομάδων. Οι διαφορές σχετίζονταν κυρίως με δύο περιοχές του εγκεφάλου: Το δίκτυο προεπιλεγμένης λειτουργίας (δηλαδή την εγκεφαλική λειτουργία που σχετίζεται με την ερμηνεία αφηγήσεων και κοινωνικών σχέσεων) και το δίκτυο επιβράβευσης. Οι ερευνητές υποστήριξαν ότι οι άνθρωποι που αισθάνονται μοναξιά επεξεργάζονται τα πράγματα με έναν ιδιαίτερο τρόπο, γι’ αυτό και συχνά αισθάνονται ότι οι άλλοι δεν τους κατανοούν και τους περιθωριοποιούν.

«Ανακαλύψαμε ότι εκείνοι που αισθάνονται μοναξιά αντιλαμβάνονται πολύ διαφορετικά τον κόσμο γύρω τους, ανεξάρτητα από το κατά πόσο αλληλεπιδρούν με τους άλλους και πόσους φίλους έχουν», σχολίασε η Elisa C. Baek, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια και επικεφαλής συντάκτρια της μελέτης. «Το ένα σενάριο είναι ότι οι άνθρωποι που νιώθουν μοναξιά ερμηνεύουν τις καταστάσεις διαφορετικά, γεγονός που μπορεί να δυσκολεύει τις κοινωνικές τους σχέσεις», πρόσθεσε.

Ένα άλλο πιθανό ενδεχόμενο είναι ότι η ίδια η μοναξιά θα μπορούσε να επηρεάζει τον τρόπο σκέψης των ανθρώπων κατά καιρούς.

Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η περαιτέρω έρευνα σχετικά με το πώς η εγκεφαλική λειτουργία επηρεάζει τα συναισθήματα μοναξιάς θα μπορούσε να συμβάλλει στην ανάπτυξη αποτελεσματικών τρόπων μείωσης της κοινωνικής απομόνωσης.

Φωτογραφία από Jaykayl via vista.create