ΥΓΕΙΑ
Κορωνοϊός: Αλλάζει τα δεδομένα η εμφάνιση της υποπαραλλαγής «Κένταυρος» στην Ελλάδα;
Πότε θα «χτυπήσει» το 7ο κύμα και μπορούν να το μετριάσουν τα επικαιροποιημένα εμβόλια; Τι απαντούν οι Δήμητρης Θάνος, Γκίκας Μαγιορκίνης και Δημοσθένης Σαρηγιάννης
Το ότι η νέα υποπαραλλαγή με την ονομασία «Κένταυρος» θα ερχόταν και στην Ελλάδα ήταν κάτι που οι ειδικοί το ανέμεναν να συμβεί. Η παραλλαγή «Κένταυρος» έκανε τελικά την εμφάνισή της σε μια στιγμή που το πανδημικό κύμα στη χώρα μας βρίσκεται σε ύφεση.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τη νέα εβδομαδιαία έκθεση αναφοράς του ΕΟΔΥ τα νέα κρούσματα κορωνοϊού ανέρχονται σε 33.590, οι θάνατοι σε 129 ενώ 101 ασθενείς νοσηλεύονται διασωληνωμένοι.
Ο Δημήτρης Θάνος, ακαδημαϊκός και πρόεδρος του «Επιστημονικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών» της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ), το οποίο εποπτεύει το εθνικό δίκτυο γονιδιωματικής επιτήρησης του κορωνοϊού στη χώρα μας, εξηγεί στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ καταρχήν ποιο στέλεχος επικρατεί αυτή τη στιγμή στην κοινότητα:
«Η Όμικρον 5 επικρατεί αυτή τη στιγμή συντριπτικά. Τα κρούσματα που δίνει φτάνουν στο 97%. Το υπόλοιπο 3% ανήκει στην Όμικρον 4. Τα αρχικά στελέχη της Όμικρον, δεν κυκλοφορούν πια στην κοινότητα». Όσο για την εμφάνιση του «Κενταύρου» ο κος Θάνος μας λέει το εξής: «Δεν το βλέπω εύκολο να επικρατήσει η συγκεκριμένη υποπαραλλαγή αλλά θα μπορούσε να το κάνει σε βάθος χρόνου».
Πότε θα έρθει το 7ο πανδημικό κύμα
Για τον Γκίκα Μαγιορκίνη, επίκουρο καθηγητή Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ και μέλος της επιτροπής για τη διαχείριση του κορωνοϊού στη χώρα μας είναι δύσκολο ο «Κένταυρος» να σηματοδοτήσει το 7ο πανδημικό κύμα στην Ελλάδα. Όπως εξηγεί: «Δεν έχουμε δει τον “Κένταυρο” να κάνει αλλού κύμα και να έχει καταφέρει να υπερνικήσει την Όμικρον 5. Στην Ινδία που έκανε κύμα ήταν γιατί δεν είχε προλάβει να “φορτώσει” η Όμικρον 4 και Όμικρον 5».
Η παραπάνω υπόθεση δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν θα έχουμε αύξηση κρουσμάτων. Όπως λέει: «Αναμένουμε αύξηση κρουσμάτων στα τέλη Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου. Δεν είναι απαραίτητο ότι αυτή η έξαρση θα ταυτίζεται με κύμα. Η κατάσταση μπορεί να παραμείνει και ήπια. Είναι πολύ πιθανό δηλαδή, το 7ο πανδημικό κύμα να έρθει αργότερα μέσα στον χειμώνα. Ότι θα έχουμε κύμα πάντως είναι βέβαιο».
Όσο για το ποιο στέλεχος θα «καθοδηγεί» αυτό το κύμα ο κος Μαγιοκρίνης μάς απαντά το εξής: «Είναι αρκετά πιθανό το νέο στέλεχος που θα πυροδοτήσει το κύμα να προέρχεται από την οικογένεια της Όμικρον».
Ο ρόλος των επικαιροποιημένων εμβολίων
Πάντως κατά τον κο Μαγιορκίνη, ο έγκαιρος χρονικά εμβολιασμός με τα επικαιροποιημένα σκευάσματα στην Ελλάδα δεν μπορεί να λειτουργήσει σαν «κόφτης» στην εξάπλωση του 7ου κύματος.
Όπως εξηγεί ο ίδιος: «Τα επικαιροποιημένα εμβόλια θα βοηθήσουν σίγουρα στον περιορισμό της νοσηρότητας. Να σημειώσω εδώ ότι οι συστάσεις αφορούν συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες (σ.σ άτομα άνω των 60, ευπαθείς ομάδες που έχουν κάνει ήδη 4 δόσεις και εξατομικευμένη δυνατότητα εμβολιασμού σε άτομα ηλικίας 30 ως 59 ετών, με τη σύμφωνη γνώμη του θεράποντα ιατρού). Αυτοί που θα εμβολιαστούν με τα επικαιροποιημένα εμβόλια δεν είναι το πιο ενεργό, κοινωνικά μιλώντας, κομμάτι του πληθυσμού.
Δεν είναι δηλαδή αυτοί που συμμετέχουν στην αλυσίδα της διασποράς, όπως είναι οι 20 με 50 ετών οι οποίοι βρίσκονται στον πυρήνα της μετάδοσης του κορωνοϊού. Από αυτή την άποψη, δεν θεωρώ πως ο συγκεκριμένος εμβολιασμός θα συνεισφέρει στον μετριασμό της εξάπλωσης. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει εμβόλιο που να μπορεί να ανακόψει τη διασπορά σε παθογόνα που “τρέχουν” με τόσο καλή προσαρμογή στο ανώτερο αναπνευστικό επιθήλιο, όπως ο κορωνοϊός.
Επίσης, από τη στιγμή που ο ιός δεν αλλάζει με ισχυρό τρόπο ως προς το αντιγονικό προφίλ του και παραμένουμε στην οικογένεια της Όμικρον δεν μπορούμε να μιλάμε ακριβώς για κύματα πια, αλλά για εξάρσεις. Ο ακριβής μαθηματικός όρος είναι ταλαντώσεις. Έχουμε μπει σε μια περίοδο που η πανδημία θα χαρακτηρίζεται εφεξής από ένα θερινό και ένα χειμερινό κύμα».
Ο κίνδυνος επικράτησης της υποπαραλλαγής «Κένταυρος»
Ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης, καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης έχει διαφορετική άποψη. Με δεδομένο όπως εξηγεί ότι η υποπαραλλαγή «Κένταυρος» είναι κατά 18,5% πιο γρήγορη στη μετάδοση σε σχέση με την Όμικρον 5, με 9 διαφορετικές μεταλλάξεις στην ακίδα της και διαφεύγει της ανοσίας, η ΒΑ 2.75.2 (όπως είναι η επιστημονική της ονομασία) θα αυξήσει σταδιακά την παρουσία της και είναι ικανή να παίξει ρόλο στο 7ο πανδημικό κύμα στην Ελλάδα. Μάλιστα, θεωρεί ότι το ανοσολογικό προφίλ των κατοίκων κάθε χώρας είναι διαφορετικό και για αυτό δεν είναι δεδομένη και η συμπεριφορά του «Κενταύρου».
Ο ίδιος τοποθετεί την αλλαγή του ήπιου σκηνικού που επικρατεί τώρα, προς τα τέλη του Σεπτεμβρίου. «Σε εκείνη τη φάση θα αρχίσουν αργά και σταδιακά να αυξάνονται τα κρούσματα με την καμπύλη να αλλάζει ελαφρώς» λέει ο ίδιος και προσθέτει: «Την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου θα αρχίσουμε να μπαίνουμε σε αυξητική πορεία με την κορύφωση να έρχεται την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου».
Επίσης, κατά τον κο Σαρηγιάννη και με δεδομένο ότι για αρκετούς πολίτες έχει περάσει αρκετό διάστημα από την τελευταία δόση του εμβολίου ή τη νόσηση, ο εμβολιασμός με τα επικαιροποιημένα εμβόλια (με σύμφωνη γνώμη του γιατρού για όσους δεν ανήκουν στις ειδικές ομάδες) είναι και χρήσιμος και στον μετριασμό του 7ου πανδημικού κύματος μπορεί να συνεισφέρει.
Όπως όμως ξεκαθαρίζει: «Η πίεση στο ΕΣΥ θα είναι μικρή ενώ και στους θανάτους θα είναι πιο χαμηλή από τους 50 ημερησίως που είχαμε τον περασμένο Ιούλιο. Η αύξηση των κρουσμάτων δεν θα είναι η ίδια με αυτή που σηματοδότησε το κύμα των Όμικρον 4 και 5. Φαινομενολογικά και μακροσκοπικά μιλώντας, φαίνεται πως έχουμε περάσει σε μια φάση που στα νέα κύματα υπάρχει μια ελαφριά πτωτική πορεία την ώρα της κορύφωσης τους».