Ήπαρ: Ο τύπος χοληστερόλης που μπορεί να το προστατέψει

Σε φύλακα του ήπατος αναδεικνύεται η «καλή» χοληστερόλη σύμφωνα με τα πρόσφατα ευρήματα ερευνητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον που δημοσιεύονται στο Science. Η HDL χοληστερόλη, κατά την επίσημη ορολογία, παρεμποδίζει την πυροδότηση της φλεγμονής που προκαλούν βακτήρια του εντερικού μικροβιώματος.

Αφορμή για την πρόσφατη μελέτη στάθηκαν οι περιπτώσεις πρόωρων νεογνών που εμφάνισαν την απειλητική για τη ζωή νεκρωτική εντεροκολίτιδα (ΝΕΚ), μια νόσο που προκαλείται από φλεγμονή στον γαστρεντερικό σωλήνα και μπορεί να οδηγήσει στην αφαίρεση τμήματος του εντέρου χειρουργικά. Ωστόσο, ακόμη και μετά από επιτυχημένο χειρουργείο, πολλά βρέφη θα αναπτύξουν ηπατική νόσο.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένας τύπος της καλής χοληστερόλης, η HDL3, όταν παράγεται στον γαστρεντερικό σωλήνα, μπορεί να μπλοκάρει τους λιποπολυσακχαρίτες, ενδοτοξίνες που βρίσκονται στην κυτταρική μεμβράνη των  Gram- αρνητικών βακτηρίων, να φτάσουν από το έντερο μέσω της πυλαίας φλέβας στο ήπαρ και να διεγείρουν τα μακροφάγα κύτταρα Kupffer προς έναρξη φλεγμονής. Η προστατευτική της δράση οφείλεται στην ικανότητά της να προσδένεται στην πρωτεΐνη δέσμευσης του λιποπολυσακχαρίτη (LBP) πριν συνδεθεί με τον λιποπολυσακχαρίτη, απενεργοποιώντας έτσι τις φλεγμονώδεις δράσεις της.

Αν και τα πειράματα πραγματοποιήθηκαν σε ποντίκια, οι ερευνητές μελέτησαν τη διαδικασία σε δείγματα ανθρώπινου αίματος και εντόπισαν το παραπάνω προστατευτικό σχήμα από την ένωση της HDL3 με την LBP στο αίμα, υποδεικύοντας πως ο ανθρώπινος οργανισμός περιλαμβάνει έναν παρόμοιο μηχανισμό δράσης.

Έντερο και HDL χοληστερόλη

Όπως εξηγούν οι ερευνητές, τα πρόσφατα ευρήματα προσδίδουν νέο κύρος στα φάρμακα για την αύξηση της HDL χοληστερόλης τα οποία, μολονότι δεν έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά έναντι της καρδιαγγειακής νόσου σύμφωνα με τις μελέτες των τελευταίων χρόνων, μπορούν να αποδειχθούν χρήσιμα στην προστασία από την ηπατική νόσο, μια χρόνια επίσης πάθηση.

Ως προς αυτό, οι επιστήμονες χορήγησαν στα πειραματόζωα μια ουσία για την αύξηση παραγωγής της HDL3 από το έντερο, η οποία αποδείχθηκε «ασπίδα» για το ήπαρ έναντι διαφορετικών τύπων βλάβης. Αν και πρόκειται για φάρμακο που η χρήση του περιορίζεται σε ζωικά μοντέλα, τα αποτελέσματα ανοίγουν το δρόμο για νέες πιθανές μεθόδους πρόληψης και θεραπείας της ηπατικής νόσου, είτε αυτή προκαλείται από τον τρόπο ζωής (διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, υπερκατανάλωση αλκοόλ) είτε από κάποιον τραυματισμό όπως κατά τη χειρουργική επέμβαση.

Ιδίως η τελευταία, σύμφωνα με τους ερευνητές, ευθύνεται ενδεχομένως και για την εμφάνιση ηπατικής νόσου σε ασθενείς όπως τα προαναφερθέντα βρέφη καθώς, αν τα χαμηλότερα επίπεδα HDL3 στο έντερο οδηγούν σε χειρότερη ηπατική βλάβη όπως απέδειξε η έρευνα, τότε μείωση του εντερικού σωλήνα σημαίνει και μικρότερη παραγωγή της σημαντικής χοληστερόλης. Επιπλέον, η χειρουργική πράξη αφ’ εαυτή αποτελεί μια πληγή για το έντερο που επιτρέπει περισσότερους λιποπολυσακχαρίτες να εισχωρήσουν μέσω της ροής από την πυλαία φλέβα.