Γρίπη και ιλαρά «εξαφανίστηκαν» λόγω πανδημίας

Εποχική γρίπη και ιλαρά έχουν σχεδόν διαγραφεί από τους επιδημιολογικούς πίνακες των υγειονομικών οργανισμών.

Η πανδημία του κορωνοϊού και τα ατομικά μέτρα προστασίας που αυτή επιβάλλει, έχουν ελαχιστοποιήσει έως και εξαφανίσει τα κρούσματα των δύο νοσημάτων, που αυτή την εποχή έκαναν θραύση.

Σε πρόσφατη έκθεση, οι επιστήμονες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) σημειώνουν πως, την πρώτη εβδομάδα του έτους, τα δύο αυτά εποχικά νοσήματα σπανίζουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Παρόμοια είναι η εικόνα που δίνουν και οι ειδικοί του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).

Σύμφωνα με τις επίσημες αναφορές, όπως αναφέρει το iatronet.gr, η κατάσταση έχει ως εξής:

Γρίπη

Η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης την πρώτη εβδομάδα του 2022 στην Ευρώπη υποχωρεί, σε σύγκριση με τις προηγούμενες. Παρατηρούνται, ωστόσο, διαφορετικά επίπεδα δραστηριότητας του ιού μεταξύ των χωρών.

Σύμφωνα με το πρόσφατο επιδημιολογικό δελτίο του ΕΟΔΥ, στην Ελλάδα δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί κανένα κρούσμα. Η καθηγήτρια Παιδιατρικής Βάνα Παπαευαγγέλου, ωστόσο, δήλωσε την Πέμπτη πως τρία παιδάκια νοσηλεύονται σε ελληνικά νοσοκομεία. Όλα φέρουν ιό γρίπης τύπου Β.

Χώρες με διασπορά της γρίπης είναι η Αλβανία, η Λευκορωσία, η Γεωργία, το Ισραήλ, η Βόρεια Μακεδονία, η Μολδαβία, η Ρωσία και η Σουηδία.

Ο επιδημιολογικός έλεγχος δείχνει πως το 5% των δειγμάτων που ελέγχονται, είναι θετικά στον ιό. Τα στελέχη που εντοπίζονται είναι κυρίως ο ιός τύπου Α (Η3) και ο πάλαι ποτέ πανδημικός A (Η1) pdm09. Μόλις έξι χώρες δήλωσαν θετικά δείγματα σε ποσοστό 10% και πάνω. Πρόκειται για τις: Αρμενία (64%), Λευκορωσία (44%), Σερβία (36%), Γαλλία (16%), Γεωργία (15%) και Εσθονία (10%).

Σύμφωνα με τους ειδικούς του ΕΟΔΥ, η γρίπη είναι οξεία νόσος του αναπνευστικού συστήματος, που προκαλείται από τους ομώνυμους ιούς. Υπάρχουν τρεις τύποι ιών, οι A, B και C. Οι ιοί τύπου Α ή Β αποτελούν τα κύρια αίτια γρίπης στον άνθρωπο, ενώ οι περιπτώσεις γρίπης από ιούς τύπου C είναι πολύ σπάνιες. Οι ιοί της γρίπης προσβάλλουν το ανώτερο ή/και το κατώτερο τμήμα του αναπνευστικού συστήματος (μύτη, φάρυγγας, λάρυγγας, βρόγχοι).

Στην καθημερινή γλώσσα, ο όρος «γρίπη» χρησιμοποιείται συχνά ως συνώνυμο των όρων «κρύωμα» ή « ίωση», αλλά με την αυστηρώς ιατρική έννοια του όρου, «γρίπη» είναι η νόσος που οφείλεται στους παραπάνω συγκεκριμένους ιούς.

Τα συμπτώματα της γρίπης συνήθως ξεκινούν απότομα και περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό, πόνους των μυών και των αρθρώσεων, πονοκέφαλο, έντονη κόπωση, καταρροή, πονόλαιμο, βήχα (συνήθως ξηρό).

Τα παιδιά μπορεί να παρουσιάζουν συμπτώματα από το γαστρεντερικό, όπως ναυτία, εμετούς, διάρροια, ενώ στους ενήλικες τα συμπτώματα αυτά είναι σπάνια. Αρχίζουν 1-4 ημέρες μετά την προσβολή από τον ιό και διαρκούν 2-7 ημέρες, ο βήχας όμως μπορεί να επιμένει για αρκετό χρονικό διάστημα.

Ιλαρά

Πριν από την πανδημία, οι πνευμονολόγοι προειδοποιούσαν ότι επίκειται επιδημία ιλαράς, καθώς οι γονείς είχαν αμελήσει τους εμβολιασμούς των παιδιών τους. Ο κοροναϊός άλλαξε πλήρως την επιδημιολογία και ανιχνεύονται πλέον ελάχιστα κρούσματα.

Οι ειδικοί του ECDC κάνουν λόγο για σημαντική μείωση των κρουσμάτων ιλαράς παγκοσμίως, από την έναρξη της πανδημίας. Όπως αναφέρουν, ελάχιστα κρούσματα επιβεβαιώνονται στην Ευρώπη, ακόμη και σε χώρες οι οποίες είχαν κατορθώσει να θέσουν υπό έλεγχο την πανδημία.

Σε σύγκριση με το προηγούμενο επιδημιολογικό δελτίο, μόλις 8 νέα κρούσματα ανακοινώθηκαν: από τη Γερμανία (3 το 2021 και 3 φέτος), την Ουγγαρία (1 κρούσμα) και την Ιρλανδία (1). Μέχρι στιγμής, δεν έχουν αναφερθεί θάνατοι στην Ευρώπη.

Οι επιστήμονες του ΕΟΔΥ εξηγούν πως η ιλαρά είναι ιογενής λοίμωξη, που οφείλεται στον ιό της ιλαράς. Τα κρούσματα εμφανίζονται συνήθως στο τέλος του χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης και η νόσος είναι πιο σοβαρή σε βρέφη και ενήλικες, κυρίως λόγω επιπλοκών. Η μετάδοση της ιλαράς γίνεται κυρίως αερογενώς από άτομο σε άτομο, με σταγονίδια που αποβάλλουν οι ασθενείς και σπανιότερα με αντικείμενα που μολύνθηκαν πολύ πρόσφατα από ρινικές και φαρυγγικές εκκρίσεις.

Τα κλινικά στάδια της νόσου είναι τρία: το πρόδρομο (καταρροϊκό), το εξανθηματικό και το στάδιο της αποδρομής. Το πρόδρομο (καταρροϊκό) στάδιο διαρκεί 2-4 ημέρες, χαρακτηρίζεται από πυρετό, έντονα καταρροϊκά συμπτώματα (δακρύρροια, ρινόρροια, πταρμό), βήχα, επιπεφυκίτιδα και φωτοφοβία. Μία με δύο μέρες πριν ή μετά την εμφάνιση του εξανθήματος, εμφανίζονται οι κηλίδες του Koplik, που είναι παθογνωμονικές της νόσου και είναι μικρά λευκωπά στίγματα που περιβάλλονται από ερυθρά άλω και εντοπίζονται στον βλεννογόνο της παρειάς αντίστοιχα προς τους κάτω γομφίους.

Το εξανθηματικό στάδιο διαρκεί 5-6 ημέρες και χαρακτηρίζεται από έκθυση κηλιδοβλατιδώδους εξανθήματος, το οποίο στην αρχή είναι αραιό, ροδαλό και τα στοιχεία αφορίζονται σαφώς μεταξύ τους, ενώ στη συνέχεια γίνονται ερυθρά και συρρέουν, αλλά εξακολουθούν να αφορίζονται μεταξύ τους με υγιές δέρμα. Η έκθυση του εξανθήματος γίνεται κατά ώσεις και συνήθως αρχίζει πίσω από τα αυτιά, γρήγορα εξαπλώνεται στο πρόσωπο, τον κορμό και τα άκρα.

Το στάδιο της αποδρομής (ανάρρωσης) χαρακτηρίζεται από πτώση του πυρετού και εξαφάνιση του εξανθήματος σταδιακά με τη σειρά έκθυσης, δηλαδή σβήνει πρώτα από το πρόσωπο και τελικά από τα άκρα. Σε μερικές περιπτώσεις, παρατηρείται λεπτή απολέπιση του δέρματος εκτός από τις παλάμες και τα πέλματα.