Εργασιακό Burnout: Προειδοποιητικά σημάδια και πώς να το αντιμετωπίσεις

Λίγο πριν την εκπνοή κάθε χρονιάς συνηθίζουμε να κάνουμε τον απολογισμό για όσα πέρασαν και να θέτουμε στόχους για νέα ξεκινήματα. Μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς επιστρέφουμε στις δουλειάς μας με φιλοδοξίες και όνειρα που ευχόμαστε να γίνουν πραγματικότητα. Υπάρχει, όμως, ένας συνδυασμός παραγόντων που μπορεί να κάψει τα σχέδιά μας και μαζί με αυτά και εμάς. Οι εποχικές ασθένειες, η κούραση και το στρες μπορεί να οδηγήσουν στο γνωστό σε όλους burnout, την εργασιακή εξουθένωση.

Το βιβλίο «Burnout: A Guide to Identifying Burnout and Pathways to Recovery» επιδιώκει να δημιουργήσει ένα νέο μοντέλο αντιμετώπισης της εξουθένωσης γιατί συνήθως οι άνθρωποι μπορούν να την αναγνωρίσουν αλλά η κλινική της διάγνωση είναι συγκεχυμένη.

Ο συγγραφέας του βιβλίου Gordon Parker, καθηγητής ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας στην Αυστραλία, δήλωσε στο Healthline ότι μελέτησε 40 χρόνια κλινικής έρευνας για την επαγγελματική εξουθένωση, που στην πλειοψηφία της βασιζόταν στο τριαδικό μοντέλο των συμπτωμάτων: εξάντληση, απώλεια ενσυναίσθησης και μειωμένη εργασιακή απόδοση.

«Πρώτα πάμε σε έναν ειδικό για να επιβεβαιώσουμε το burnout και να αποκλείσουμε άλλες καταστάσεις όπως η κατάθλιψη ή η αναιμία. Στη συνέχεια εντοπίζουμε τους παράγοντες που ενεργοποιούν τη συγκεκριμένη κατάσταση και στο τέλος εφαρμόζουμε τεχνικές αποφόρτισης, με καλύτερες τον διαλογισμό και την ενσυνειδητότητα» λέει.

Αν και ο Parker πιστεύει ότι είναι δυνατόν για κάποιον να επιστρέψει στο φυσιολογικό ρυθμό ζωής του μετά ένα burnout, για άλλον μπορεί να χρειαστούν σημαντικές αλλαγές.

Τα προειδοποιητικά σημάδια

Ποια είναι όμως τα σημάδια που χτυπούν καμπανάκι κινδύνου; Η Dr. Sabrina Romanoff, κλινική ψυχολόγος, καθηγήτρια και συγγραφέας στη Νέα Υόρκη, μίλησε στο Healthline για μερικά από αυτά.

«Συμπτώματα, όπως οι πόνοι στο στομάχι, οι πονοκέφαλοι και οι πόνοι στο σώμα, όλα μιλούν για τον τρόπο με τον οποίο το στρες αποθηκεύεται στο σώμα. Επειδή η επαγγελματική εξουθένωση σχετίζεται με την αντίληψη, θα επηρεαστεί ο τρόπος με τον οποίο το άτομο βλέπει τη δουλειά του. Κάποιος που έχει εξαντληθεί θα αισθάνεται πιθανότατα πιο κυνικός για τη δουλειά και τους ανθρώπους από τους οποίους περιβάλλεται. Με τη σειρά του, μπορεί να αποστασιοποιηθεί από τη δουλειά, προσπαθώντας να αντμετωπίσει ό,τι του συμβαίνει αλλά και να γίνει πιο απόμακρος. Η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να εξαντλήσει τη συναισθηματική ενέργεια, αφήνοντας τα άτομα κουρασμένα» λέει.

Όλα αυτά καταλήγουν σε μειωμένη απόδοση, όχι επειδή το άτομο έχει γίνει λιγότερο ικανό, αλλά επειδή η αντίληψή του για τα καθήκοντά του και τη δουλειά του έχει γίνει αρνητική. Πρόκειται για ένα συναίσθημα που είναι οικείο σε πολλούς ανθρώπους και μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή καριέρας, αν τα πράγματα επιμείνουν.

Τρόποι αντιμετώπισης

Η ψυχολόγος υποστηρίζει ότι είναι σημαντικό να εξετάσει κανείς τη ζωή και την καριέρα του και να προσδιορίσει σε ποιον από τους δύο τομείς η προσπάθεια οδηγεί σε επιθυμητά αποτελέσματα και πού δεν αποδίδει. «Το κλειδί είναι να εξετάσεις την αντιληπτική σου ικανότητα και να δεις τι μπορείς να κάνεις εσύ για τον εαυτό σου και όχι να περιμένεις κάτι από τους άλλους για να νιώσεις καλά».

«Η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να γενικευτεί σε άλλους τομείς της ζωής που απαιτούν προσπάθεια και στερούνται ικανοποίησης» εξήγησε η Romanoff. «Βρείτε τρόπους να επικεντρωθείτε σε πηγές άμεσης ικανοποίησης, όπως το να περνάτε χρόνο με φίλους ή να κάνετε έναν περίπατο»