Ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις: Αρνητική πρωτιά για την Ελλάδα

Μεγάλη έρευνα του ΕΟΔΥ σε 50 δημόσια νοσοκομεία φέρνει ξανά στο επίκεντρο, το τεράστιο πρόβλημα με τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις.

Η Ελλάδα παραμένει στις υψηλότερες θέσεις της Ευρώπης στα ενδονοσοκομειακά παθογόνα, την κατανάλωση αντιβιοτικών, αλλά και τη μικροβιακή αντοχή.

Αυτό αποδεικνύει μεγάλη μελέτη που πραγματοποίησε ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) ανάμεσα σε 9.707 νοσηλευόμενους σε 50 νοσοκομεία της χώρας.

Είναι η πρώτη φορά που ο ΕΟΔΥ συμμετέχει σε μελέτη επίπτωσης λοιμώξεων και μικροβιακής αντοχής, που πραγματοποιείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC).

Η μελέτη ανέδειξε ένα εξαιρετικά ανησυχητικό στοιχείο: Παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί τα τελευταία χρόνια, στους μισούς νοσηλευόμενους στα νοσοκομεία οι γιατροί χορηγούσαν κατά την ημέρα της καταγραφής, τουλάχιστον ένα αντιμικροβιακό φάρμακο για να καταπολεμήσουν κάποιο παθογόνο.

Τα στοιχεία ανακοίνωσε ο ΕΟΔΥ στην έκθεση «Αποτελέσματα Επιτήρησης Μικροβιακής Αντοχής, Κατανάλωσης Αντιβιοτικών και Λοιμώξεων που Σχετίζονται με Φροντίδα Υγείας».

ΕΟΔΥ: 1 στους 2 λαμβάνει τουλάχιστον μία αντιμικροβιακή θεραπεία
Πιο συγκεκριμένα, η μελέτη κατάφερε να αποδείξει πως στο 55,4% των νοσηλευόμενων που εξετάστηκαν (5.376 ασθενείς), εντοπίστηκε λοίμωξη την ημέρα της καταγραφής.

Αναλυτικότερα:

• στο 51,9% χορηγούνταν ένα αντιμικροβιακό φάρμακο,
• στο 35,2% δύο αντιμικροβιακά φάρμακα,
• στο 13,0% τουλάχιστον τρία.

Κατά μέσο όρο κάθε ασθενής υπό αντιμικροβιακή αγωγή λάμβανε 1,7 αντιμικροβιακά φάρμακα.

Οι ερευνητές κατέγραψαν τουλάχιστον μία λοίμωξη στον 1 στους 9 νοσηλευόμενους. Από αυτούς, οι 7 στους 10 είχαν προσβληθεί από ενδονοσοκομειακό μικρόβιο.

Είναι χαρακτηριστικό πως το 69,6% των λοιμώξεων εμφανίστηκε 48 ώρες μετά την εισαγωγή του ασθενούς στο νοσοκομείο, ενώ στο 28,6% των λοιμώξεων, ο ασθενής είχε ήδη λοίμωξη κατά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο.

Οι ήδη εκδηλωμένες λοιμώξεις κατά την εισαγωγή είχαν πιθανή προέλευση το ίδιο νοσοκομείο (επανεισαγωγή ασθενούς) στο 7,5% των περιπτώσεων, άλλο νοσοκομείο στο 8,9%.

Στις ΜΕΘ τα περισσότερα ενδονοσοκομειακά μικρόβια

Το ακόμη πιο ανησυχητικό στοιχείο είναι η επιβάρυνση που δέχονται από τα νοσοκομειακά παθογόνα, οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), στις οποίες νοσηλεύονται οι πιο ευάλωτοι ασθενείς.

Εκεί παρατηρείται -σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία- ο υψηλότερος επιπολασμός με τον σχεδόν 1 στους 2 ασθενείς (45,7%) να εμφανίζει τουλάχιστον μία λοίμωξη.

Λιγότερες λοιμώξεις καταγράφηκαν, ωστόσο, στους παιδιατρικούς ασθενείς (3%), και στις κλινικές μαιευτικής – γυναικολογίας (1,4%) και ψυχιατρικής (1,2%).

Επίσης, πιο συχνά εντοπίζονταν λοιμώξεις στο κατώτερο αναπνευστικό (28,9%), με την πλειονότητα εξ αυτών να είναι πνευμονίες (24,9%).

Ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις: Αρνητική «πρωτιά» ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης

Τα παραπάνω δυσοίωνα στοιχεία μας κατατάσσουν στις υψηλότερες θέσεις, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη, αλλά και στην υψηλότερη θέση σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Συγκεκριμένα, η κατανάλωση αντιβιοτικών το 2022-2023 κυμάνθηκε σε παρόμοια επίπεδα με το 2016-2017 (55,4%) και το 2011-12 (54,7) ήταν, όμως, σημαντικά μεγαλύτερη από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο (32,9%).

Το 2011-12 ο αδρός ευρωπαϊκός μέσος όρος ήταν 6,0% (εύρος χωρών: 2,3% – 10,8%) με την χώρα να βρίσκεται στην 4η θέση, ενώ το 2016-17 η Ευρώπη κατέγραψε μέσο επιπολασμό λοιμώξεων 5,9% (εύρος χωρών: 2,9% – 10,0%) με την Ελλάδα να βρίσκεται στην 1η θέση.

“Το 2022-23 ο επιπολασμός των λοιμώξεων στην Ελλάδα αναμένεται να παραμένει σημαντικά μεγαλύτερος από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο”, τονίζουν οι ερευνητές.

Αποδεικνύεται επίσης, πως τα ποσοστά των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων στην Ελλάδα παρουσιάζουν αύξηση σε σχέση με τα ποσοστά προ της πανδημίας Covid-19, ενώ ειδικότερα η χώρα μας κατέχει διαχρονικά υψηλή θέση στην ευρωπαϊκή κατάταξη.

Την ίδια στιγμή, σε πρόσφατη έκθεση του ECDC επισημαίνεται πως η Ελλάδα έχει πάρει την αρνητική πρωτιά, της χώρας με τα περισσότερα έτη ζωής που χάνονται λόγω Μικροβιακής Αντοχής (Μ.Α.).

Έλλειψη δεδομένων, ωστόσο, καταγράφεται σε σχέση με την εμφάνιση χειρουργικών λοιμώξεων στη χώρα μας, η καταγραφή των οποίων αποτελεί στόχο του ΕΟΔΥ για τους επόμενους μήνες.