ΔΕΠΥ στα παιδιά: Πώς σχετίζονται οι διαταραχές ύπνου

Μια έρευνα αναδεικνύει τη στενή σχέση μεταξύ ενός ζητήματος που παρουσιάζεται συχνά στην παιδική ηλικία και της ανάπτυξης συμπτωμάτων ΔΕΠΥ στην προεφηβική ηλικία. 

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο European Journal of Pediatrics, αντιπροσωπεύει σημαντική πρόοδο στην κατανόηση των αιτιών της Διαταραχής Ελειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), μιας νευροαναπτυξιακής διαταραχής που επηρεάζει περίπου το 7,5% των παιδιών.

Επικεφαλής της μελέτης ήταν η Llúcia González-Safont, ερευνήτρια στον τομέα Επιδημιολογίας και Δημόσιας Υγείας (CIBERESP) από τη Σχολή Νοσηλευτικής και Ποδολογίας του Πανεπιστημίου της Βαλένθια και λέκτορας στο Universitat Jaume I στο Castellón της Ισπανίας.

Οι επιστήμονες αφενός αξιολόγησαν τις διαταραχές ύπνου στην ηλικία των 8 ή 9 ετών χρησιμοποιώντας τη λίστα ελέγχου συμπεριφοράς παιδιού (CBCL) για τις ηλικίες 6-18, και αφετέρου, εξέτασαν εκδηλώσεις της ΔΕΠΥ χρησιμοποιώντας την Κλίμακα Βαθμολόγησης Γονέων Conners (CPRS-R :ΜΙΚΡΟ).

Πώς η ΔΕΠΥ μπορεί να επηρεαστεί από τις διαταραχές ύπνου

Ο ύπνος είναι μια πολύπλοκη φυσιολογική κατάσταση, εν μέρει υπεύθυνη για τη σωματική και πνευματική απόδοση, καθώς και για την ανάπτυξη και υγιή διατήρηση των μαθησιακών διαδικασιών, τη δηλωτική και διαδικαστική μνήμη, τη γενίκευση της γνώσης και την επεξεργασία των συναισθημάτων. Οι διαταραχές που τον επηρεάζουν έχουν άμεσες και εκτεταμένες συνέπειες.

Τα αποτελέσματα της εργασίας των ερευνητών προστίθενται σε αυτά τα στοιχεία, καθιστώντας δυνατή τη συσχέτιση των προβλημάτων ύπνου στην παιδική ηλικία με την ανάπτυξη συμπτωμάτων ΔΕΠΥ σε μεγαλύτερη ηλικία. Τα συμπεράσματα της μελέτης θα μπορούσαν να είναι χρήσιμα για την εφαρμογή πολιτικών και δράσεων που προωθούν τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη υγιεινών συνηθειών ύπνου κατά την παιδική ηλικία.

Αρκετές μελέτες είχαν δείξει προηγουμένως ότι οι διαταραχές ύπνου και η ΔΕΠΥ είναι συχνές κατά την παιδική ηλικία, με επιπολασμό 20% για τις διαταραχές ύπνου και 3–7,5% για τη Διαταραχή Ελειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας. Οι διαταραχές ύπνου είναι πιο διαδεδομένες σε παιδιά με Διαταραχής Ελειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας, επηρεάζοντας μεταξύ 25% και 73,3% εξ αυτών.

Πότε οι διαταραχές ύπνου σχετίζονται με συμπτώματα ΔΕΠΥ

Σε αυτό το πλαίσιο, η εργασία έχει δημιουργήσει μια ισχυρή σχέση μεταξύ των διαταραχών ύπνου στις ηλικίες 8 και 9 ετών και της ανάπτυξης συμπτωμάτων ΔΕΠΥ στις ηλικίες 10 και 11 ετών.

Η συσχέτιση μεταξύ διαταραχών ύπνου και συμπτωμάτων Διαταραχής Ελειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας έχει διατηρηθεί μετά τον αποκλεισμό από την αρχική ανάλυση παιδιών που είχαν παρουσιάσει προηγούμενα κλινικά προβλήματα (για παράδειγμα, εκείνα που γεννήθηκαν σε μικρή ηλικία κύησης, πρόωρα μωρά και εκείνα που είχαν συμπτώματα συμβατά με διάγνωση ΔΕΠΥ είτε πριν είτε ταυτόχρονα με την εμφάνιση διαταραχών του ύπνου).

Αυτό υπογραμμίζει τη δυναμική της σχέσης μεταξύ διαταραχών ύπνου και Διαταραχής Ελειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας.

«Αυτά τα ευρήματα πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή. Αν και δεν θα εμφανίσουν όλα τα παιδιά με διαταραχές ύπνου συμπτώματα ΔΕΠΥ, η ανίχνευσή τους σε πρώιμο στάδιο, με ερωτηματολόγια που είναι εύκολο να εφαρμοστούν σε παιδιατρικές επισκέψεις, θα μπορούσε να συμβάλει στην πρόληψη ή τον μετριασμό των μελλοντικών συμπτωμάτων προβλημάτων συμπεριφοράς όπως η ΔΕΠΥ», τόνισε η Δρ. González και κατέληξε:

«Θα ήταν επομένως χρήσιμο να ενσωματωθεί αυτό το είδος εργαλείου προσυμπτωματικού ελέγχου σε προγράμματα πρωτοβάθμιας φροντίδας».