«Ποιητικό, διαχρονικό, κομψό και εύγλωττο» χαρακτήρισαν οι κριτικοί το «Sweet Mambo», το προτελευταίο έργο (2008) της θρυλικής χορογράφου, που διέρρηξε τα όρια μεταξύ χορού και θεάτρου και επηρέασε καταλυτικά την πορεία του ευρωπαϊκού χορού. Η παράσταση έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, (3-6 Νοεμβρίου), από την ομάδα της Πίνα Μπάους, το Χοροθέατρο του Βούπερταλ, που φέρει το όνομά της πλέον, και συνεχίζει να παρουσιάζει τις δουλειές της, μετά το θάνατο της το 2009.
Στο «Sweet Mambo», έξι γυναίκες και τρεις άντρες εμφανίζονται και εξαφανίζονται μέσα σε ένα υποβλητικό τοπίο ατελείωτων μέτρων αέρινου υφάσματος. Επικοινωνούν μέσα από την επιθυμία και το φόβο, το γέλιο και την οδύνη, τη μοναξιά και την τρυφερότητα, ενώ λικνίζονται στους ρυθμούς και τις μελωδίες των Portishead, του Brian Eno, του Rene Aubry, του Tom Waits και της Nina Simone.
Στο σύμπαν που δημιουργεί η Πίνα Μπάους, η γραμμική αφήγηση είναι περιττή και οι ερωτήσεις έχουν μεγαλύτερη σημασία από τις απαντήσεις. Όλα είναι πιθανά και όλα συνυπάρχουν σε αυτό το κολάζ της ανθρώπινης εμπειρίας. Μικρές καθημερινές ιστορίες, μια σύντομη εξομολόγηση, μια αδιόρατη χειρονομία, ένα χαρούμενο γέλιο, ένας πνιγμένος λυγμός. Και, μέσα στην απουσία της, η μεγάλη χορογράφος μάς κλείνει το μάτι και μας παροτρύνει να εξερευνήσουμε και να αγκαλιάσουμε την πολυπλοκότητα της ύπαρξής μας.
Το ονειρικό σκηνικό τοπίο του έργου δημιούργησε ο διάσημος σκηνογράφος Peter Pabst, στενός συνεργάτης και φίλος της Μπάους, ο οποίος έχει σχεδιάσει τα σκηνικά για 25 έργα της. Στο «Sweet Mambo» αποφάσισε να προβάλει και σκηνές από το γερμανικό μελόδραμα «Blue Fox» (1938) του Ρώσου σκηνοθέτη Viktor Tourjansky.
Η χορεύτρια και ενδυματολόγος Marion Cito, συνεργάτρια της Πίνα Μπάους από το 1980, ντύνει στην παράσταση τις γυναίκες με μεταξωτές τουαλέτες και τους άντρες με βραδινά κοστούμια, αναδεικνύοντας συμβολικά τις φαντασιώσεις καθημερινών ανδρών και γυναικών, αλλά και το σημαντικό ρόλο των ρούχων στην επιδίωξη της επιθυμίας μας.
Ο μουσικός και συνθέτης Matthias Burkett και ο ηχολήπτης Andreas Eisenschneider συνεργάζονταν στενά για να εξασφαλίσουν τη μουσική επένδυση των έργων της Μπάους, η οποία κάποιες φορές αποφάσιζε για τη μουσική αφού χορογραφούσε το έργο, ενώ συχνά άλλαζε τη σειρά των επιλεγμένων κομματιών την τελευταία στιγμή. Στο «Sweet Mambo» ενώνονται αρμονικά 18 διαφορετικές μουσικές συνθέσεις, από τους Portishead μέχρι τη Nina Simone.
Η Πίνα Μπάους (1940-2009) σπούδασε χορό στη διάσημη σχολή Folkwang υπό τη διεύθυνση του Kurt Jooss, πρωτοπόρου του γερμανικού εκφραστικού χορού, καθώς και στην Julliard School of Music στη Νέα Υόρκη. Το 1973 ανέλαβε τη διεύθυνση του χοροθεάτρου του Βούπερταλ και προσκλήθηκε για παραστάσεις στην Ευρώπη, την Αμερική, την Ασία και την Αυστραλία.
Η Γερμανίδα χορογράφος, διακρινόταν για την αμεσότητα και την ειλικρίνεια των έργων της που μιλούσαν στην καρδιά του θεατή. Η ομάδα της περιλάμβανε χορευτές κάθε μεγέθους και ηλικίας, με έμφαση στην προσωπικότητα. Ένα από τα σημεία αναφοράς στις χορογραφίες της ήταν οι καθημερινές χειρονομίες. Όπως έλεγε χαρακτηριστικά κι η ίδια: «Αυτό που προσπαθώ να κάνω, είναι να βρω μια γλώσσα για τη ζωή...».
