Στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ελλάδας οι Ανεμόμυλοι του Οροπεδίου Λασιθίου

Ο Δήμος Οροπεδίου Λασιθίου ανακοινώνει σήμερα την ένταξη των Ανεμόμυλων Οροπεδίου Λασιθίου στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, με τίτλο: «Πρακτικές Διαχείρισης του Νερού στο Οροπέδιο Λασιθίου Κρήτης. Η τεχνογνωσία των αντλητικών ανεμόμυλων».

Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, κ. Λίνα Μενδώνη,με την με αρ.πρωτ: ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΝΠΚ/ΤΑΠΚΔΘ/431724/303867/1924/619απόφασή της, ενέταξε το ανθρώπινο μνημείο των ανεμομύλων του Οροπεδίου Λασιθίου στον Εθνικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Κατόπιν, δήλωσε: «εγγράφονται σήμερα στο Εθνικό Ευρετήριο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας …στοιχεία δημιουργικότητας των Ελλήνων, που αφορούν  τεχνογνωσίες και παραδοσιακούς τρόπους καλλιέργειας που προάγουν την αειφορική διαχείριση των φυσικών πόρων… Εκφράζουμε τα πιο θερμά μας συγχαρητήριά στις κοινότητες των ανθρώπων που ασκούν αυτά τα στοιχεία της κληρονομιάς και φρόντισαν, με ιδιαίτερη επιμέλεια και αγάπη, την αποτύπωσή τους και την εγγραφή τους στο Εθνικό Ευρετήριο της Ελλάδας. Θα είμαστε στο πλάι τους για τον περαιτέρω σχεδιασμό πολιτικών για τη διαφύλαξή τους».

Το αιολικό πάρκο του Οροπεδίου Λασιθίου αποτέλεσε το πρώτο και μεγαλύτερο πάρκο ανεμόμυλων του κόσμου ήδη από τα τέλη του 19^ου αιώνα, απαρτιζόμενο από 10.000 ανεμόμυλους. Υπήρξε το αποτέλεσμα της λαϊκής σοφίας των κατοίκων που με τον πρωτοπόρο εφευρέτη Εμμανουήλ Παπαδάκη (Σπιρτοκούτη) μετέτρεψαν την αιολική ενέργεια σε υδραυλική ποτίζοντας τον κάμπο του Οροπεδίου Λασιθίου και μεταμόρφωσαν τους κάλυκες των πυροβόλων του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου σε αντλίες, μετασχηματίζοντας έτσι την πολεμική παραγωγή σε Ειρηνική,δημιουργώντας ένα αξεπέραστο αισθητικά και πολιτιστικά αποτέλεσμα.

Τη δεκαετία του ‘70 ο Λασιθιώτικος ανεμόμυλος αποτέλεσε σωτήρια τεχνική καινοτομία για άνυδρες περιοχές του τρίτου κόσμου, μέσω προγραμμάτων του ΟΗΕ και της UNICEFσώζοντας, με υλικά ελάχιστου κόστους ολόκληρες κοινότητες ανθρώπων στην νότιο Αμερική, Αφρική και Ινδία.

Ο Δήμαρχος Οροπεδίου Λασιθίου έπειτα από την ανακοίνωση του ΥΠ.ΠΟ.Α  ανέφερε:

«Η κατοχύρωση αυτή ως η μόνη στην Κρήτη για το 2020 αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για τον Δήμο μας και την Περιφέρεια και γίνεται στο πλαίσιο της ανάδειξης της περιοχής του Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου συνολικά ως Μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας. Λόγω του ότι η Κρήτη αποτελεί μέχρι σήμερα την μοναδική περιοχή της Ελλάδας χωρίς ενταγμένα Mνημεία στην Unesco,το οροπέδιο Λασιθίου μπορεί να αποτελέσει το τρίτο μνημείο της χώρας για συνδυαστική ένταξη περιοχής φυσικού κάλλους και πολιτισμού λόγω της ύπαρξης στη μοναδική περιοχή, του Δικταίου Άντρου και του Αιολικού πάρκου που η ένραξή του σήμερα στον Εθνικό Κατάλογο αποτελεί το πρώτο βήμα.

Η εξέλιξη αυτήπροστατεύει την περιοχή και την αναπτύσσει περαιτέρω οικονομικά προσδίδοντάς της προτεραιότητα και ιδιαίτερη αξία σε ανταγωνιστικά και αναπτυξιακά Εθνικά ή Ευρωπαϊκά προγράμματα.

Το μοντέλο του παραδοσιακού ανεμόμυλου για την άντληση των υδάτων από τον άνεμο, μας δείχνει τον δρόμο για την καλλιέργεια βιολογικών προϊόντων με μηδενικό ενεργειακό αποτύπωμα.

Ως Δήμαρχος του Οροπεδίου Λασιθίου θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς την Υπουργ,ό Λίνα Μενδώνη, τους δημότες και όλους όσοι συνέβαλαν στο έργο της Δημοτικής Αρχής, με την εθνογραφική έρευνα για την καταγραφή της τεχνογνωσίας, μέσω ερωτηματολόγιων, συνεντεύξεων και  ανοιχτών συζητήσεων. Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάσθηκαν στο ντοκιμαντέρ ,«Γήινος Άνεμος», και συμπεριλήφθηκαν στον φάκελο ώστε να γίνει το κοινό όραμα και η απαίτηση ετών πραγματικότητα.

Επόμενος στόχος μας πλέον, η πλήρης αναβίωση του αιολικού πάρκου, με τρόπο βιώσιμο προς όφελος των κατοίκων, της Κρήτης ,αλλά και των χιλιάδων επισκεπτών».