Η γη του νομού Λασιθίου -αλλά και όλης της Ελλάδας- δεν παύει να μας εκπλήσσει με τους αρχαίους θησαυρούς που βρίσκονται ακόμα στα σπλάχνα του και συνεχώς ανακαλύπτονται νέοι. Μια φετινή σημαντική ανακάλυψη στο νομό μας, ήταν η τυχαία εύρεση ενός Υστερομινωικού ΙΙΙΑ-Β τάφου στη θέση Κεντρί του Δήμου Ιεράπετρας.
Η ανασκαφή αυτή θεωρήθηκε ιδιαίτερα σημαντική από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου και επιλέχθηκε να παρουσιαστεί, την Κυριακή 27 Ιανουαρίου, στο Εθνικό Θέατρο Αθηνών (Κτίριο Τσίλλερ), μαζί με τις υπόλοιπες σημαντικές αρχαιολογικές ανακαλύψεις των υπόλοιπων Εφορειών Αρχαιοτήτων της χώρας.
Την παρουσίαση της ανασκαφής του Υστερομινωικού ΙΙΙΑ-Β τάφου στη θέση Κεντρί έκανε η προϊστάμενη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου κ. Χρύσα Σοφιανού και, μεταξύ άλλων, ανέφερε και τα παρακάτω:
«Κατά το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου 2018 από τυχαίο συμβάν υποχώρησε το έδαφος σε ελαιώνα κοντά στο χωριό Κεντρί Ιεράπετρας και δημιουργήθηκε λάκκος διαμέτρου 1,20μ. Η σωστική ανασκαφή που ακολούθησε αποκάλυψε ένα θαλαμοειδή τάφο λαξευμένο στο μαλακό μαργαϊκό ασβεστόλιθο με τρεις εσωτερικές κόγχες και είσοδο προς τα ανατολικά.
Ο θόλος του τάφου ήταν ακέραιος, είχε υποχωρήσει η οροφή της εισόδου και τα χαλαρά επιφανειακά χώματα που είχαν εισχωρήσει, είχαν καλύψει τις λάρνακες μέχρι το μέσον τους. Ο τάφος ήταν ασύλητος και όλα τα κτερίσματά του ήταν αμετακίνητα στα σημεία που τα είχαν εναποθέσει οι συγγενείς των νεκρών.
Στη νοτιοδυτική κόγχη ήταν τοποθετημένη μια κιβωτιόσχημη λάρνακα καλυμμένη με πώμα η οποία έφερε γραπτή διακόσμηση με αφηρημένα φυτικά μοτίβα. Στο εσωτερικό της η σορός, η οποία από μια πρώτη εκτίμηση φαίνεται να ανήκε σε ενήλικη γυναίκα, ήταν τοποθετημένη σε ισχυρά συνεσταλμένη στάση. Γύρω από τη λάρνακα περισυλλέχθηκαν 13 ψευδόστομοι αμφορείς με γραπτή διακόσμηση.
Στη βόρεια κόγχη βρισκόταν μία λουτηροειδής λάρνακα οκτώσχημης κάτοψης, της οποίας μεγάλο τμήμα είχε σπάσει, προφανώς από την κατάρρευση της οροφής. Φέρει μια πολύ ενδιαφέρουσα παράσταση στην οποία εικονίζεται ορθή ανθρώπινη μορφή να κατευθύνει άλογο που σύρει άρμα με τρεις ακόμη ανθρώπινες μορφές. Γύρω από τη λάρνακα ήταν τοποθετημένοι 6 ψευδόστομοι αμφορείς, 2 μικύλλα προχοΐδια και 1 πρόχους.
Στο εσωτερικό της ο νεκρός, πιθανότατα άνδρας, ήταν τοποθετημένος σε συνεσταλμένη στάση. Τα οστά ήταν αποσαθρωμένα και ευπαθή λόγω της απουσίας πώματος.
Οι λάρνακες μεταφέρθηκαν στο εργαστήριο συντήρησης του Μουσείου Αγίου Νικολάου, όπου τα οστά αφαιρέθηκαν προσεκτικά, με μικροανασκαφή.
Στη νοτιοανατολική κόγχη ήταν ψευδόστομος αμφορέας, άωτο κύπελλο και ένας αμφοροειδής κρατήρας με σύμφυτο υποστατό διακοσμημένος με σχηματικό χταπόδι και πτηνό.
Το δάπεδο του τάφου ήταν σε βάθος περίπου 3,30 μέτρα από την επιφάνεια του εδάφους.
Η ανασκαφή συνεχίστηκε με την αφαίρεση των επιχώσεων στο δρόμο του τάφου, χωρίς ευρήματα. Διαπιστώθηκε ότι η είσοδος του τάφου ήταν φραγμένη με αμελές λιθολόγημα σε έκταση έως 2,20 μέτρα.
Στην ανασκαφή συμμετείχαν προ- και μετα-πτυχιακοί φοιτητές Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ καθώς και φοιτητές του Τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του ΤΕΙ Αθηνών».
