Κρητικός καπετάνιος με φλέβα από την κλεφτουριά του '21

Η πολυτάραχη πατριωτική και επαναστατική ζωή από την γέννηση ως τον θάνατο του, του ταγματάρχη του ΕΛΑΣ, αντισυνταγματάρχη του Δημοκρατικού Στρατού και επόπτη όλων των Επιτελικών Γραφείων της 3ης Μεραρχίας Γιώργη Αρετάκη-καπετάν Σφακιανού, έρχεται για πρώτη φορά στο φως με το νέο βιβλίο του Μανόλη Παντινάκη «Ο Πολέμαρχος της Βίγλας», όπως τιτλοφορείται, και βρίσκεται ήδη στο τυπογραφείο στη διαδικασία δημιουργίας του. Αναμένεται να κυκλοφορήσει μέσα τους επόμενους μήνες.

    Αν και Κρητικός ο Αρετάκης, αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού και απότακτος του Στρατού Εθνικής Άμυνας στο Κίνημα του Βενιζέλου το 1935, συμμετείχε  σε όλους τους πολέμους(Μικρά Ασία, αλβανικό μέτωπο, γερμανική κατοχή, αντάρτικο στον Μοριά) και στην ναζιστική υποδούλωση και στον Εμφύλιο έδρασε στην Πελοπόννησο μέσα «στη φωτιά και το ατσάλι». Γεννημένος το 1899 στη γειτονιά της «Βίγλας» στο Πανωχώρι του Σπηλίου, ήταν ταγμένος «από γεννησιμιού του στο στράτευμα για να υπερασπίζεται την πατρίδα» και κατατάχθηκε εθελοντής στα έμπεδα του Ρεθύμνου το 1916.Από τότε το ντουφέκι δεν έφυγε από τα χέρια του και πολεμούσε για τον εθνικό σκοπό.

     Με «φλέβα από την κλεφτουριά του ΄21» και απόλυτα προσηλωμένος στον ξεσηκωμό και  στους ήρωες του ΄21, έλεγε παντού τη φράση «εγώ είμαι βενιζελικός, αντιβασιλικός και αντιμεταξικός» και στον Ταΰγετο και στην Λακωνία κήρυξε την δική του Επανάσταση, όπως την εμπνεύστηκε αποκτώντας νόημα η ζωή και οι αγώνες του. Δόθηκε ψυχή τε και σώματι στην πατρίδα και στo όραμά του με τον Δημοκρατικό Στρατό, και την Επανάσταση την γράφει στο ημερολόγιό του με το ε κεφαλαίο. «Με καλεί η πατρίδα», έγραφε στο τελευταίο  σημείωμα στη γυναίκα του στην Πάτρα  και ανέβηκε στα βουνά του Μοριά, εγκαταλείποντάς την με την κόρη τους μωρό. Αντιστάθηκε, μέχρι τέλους  που προδόθηκε και δολοφονήθηκε με τους άλλους τέσσερις συντρόφους του σε ηλικία 50 χρόνων σε μια μικρή σπηλιά στο Δρυαλί ή Δρυμό της Μάνης,  απέναντι στα αδελφοκτόνα  και ξενοκίνητα αποικιοκρατικά  σχέδια που υλοποίησαν οι εγχώριοι υποτακτικοί τους.

      «Θα είναι μια έκδοση πολυσέλιδη και αποκαλυπτική», δηλώνει ο συγγραφέας, «με καταγραφές που έγιναν στη Λακωνία, όπου έδρασε κυρίως, στην Αθήνα και στην Κρήτη, και  με τη μεταφορά τμημάτων από τις αναμνήσεις του που περιλαμβάνονται στο προσωπικό του ημερολόγιο-ιστορικό ντοκουμέντο που κρατούσε καθημερινά με επιμέλεια, στο αντάρτικο το 1947 και ΄48. Το βιβλίο ακόμα συμπληρώνεται με πλούσιο φωτογραφικό ανέκδοτο υλικό από το πολύτιμο αρχείο του που έθεσε στη διάθεσή μου η κόρη του Καίτη Αρετάκη-Παπαδομιχελάκη  και ο εγγονός του Γιώργος Παπαδομιχελάκης  τους οποίους και ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστίες  οφείλω και στον ιστορικό Ιάσονα Χανδρινό που εμπλούτισε την έκδοση με την διασταυρωμένη παράθεση γεγονότων, έτσι ώστε να αποκατασταθεί η αλήθεια γύρω από την ιστορία και τη δράση του. Νομίζω ότι ήρθε ο χρόνος ο καπετάν Σφακιανός να πάρει τη θέση που του αξίζει στη Σύγχρονη Ιστορία…»
Καββαδίας και καπετάν Σφακιανός.

      «Στην Πελοπόννησο ο Σφακιανός ήταν ένας θρύλος και είμαι τυχερή που τον γνώρισα», έχει πει στη μαρτυρία της η κυρία Αθηνά Κοττή-Λάτση, αγωνίστρια της γνωστής οικογένειας της Λακωνίας, με προσφορά στον αντιστασιακό αγώνα για μια πατρίδα ελεύθερη και ανεξάρτητη. Τον συναντούσε στον Πάρνωνα το 1947 όταν έκαναν τα σχέδια  για την απελευθέρωση τον Φεβρουάριο εκείνου του χρόνου των 235 πολιτικών κρατουμένων από τις φυλακές της Σπάρτης.

        Ωστόσο, μια άλλη διάσταση παίρνουν τα οράματα και  το πατριωτικό πάθος του Αρετάκη  καθώς ο μεγάλος ποιητής Νίκος Καββαδίας σε στίχο του στο ποίημα GUEVARA που έγραψε το 1972 μετά την εκτέλεση του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα στη Βολιβία, αναφέρεται στον Σφακιανό: «Φυλάει το αλώνι ο Σφακιανός κι ο Αρίδα την κορίδα» και ο καθηγητής Ιστορίας και συγγραφέας Αντώνης Σανουδάκης ,σχολιάζοντας την αναφορά στον Κρητικό καπετάνιο, σημειώνει ότι «παρομοίως και ο καπετάν Σφακιανός ως ο τελευταίος καπετάνιος της Πελοποννήσου «φυλάει το αλώνι» συντηρεί τον αγώνα της Μάνης».

        Η νέα δουλειά του Παντινάκη που άρχισε να συγκεντρώνεται από την άνοιξη του 2017, θα αποτελεί τον πρώτο από τους δυο τόμους που αφιερώνονται στον «Πολέμαρχο της Βίγλας». Ο τόμος αυτός, λοιπόν, θα αναφέρεται στη βιογραφία του με τις λεπτομέρειες που συλλέχτηκαν από τη γέννηση ως τον θάνατό του και τη «Μικρο-Ιστορία» του και ο επόμενος, που ελπίζεται να κυκλοφορήσει το 2024, θα είμαι μια ξεχωριστή έκδοση  που θα  έχει περιεχόμενο αποκλειστικά το ημερολόγιό του.

Φωτογραφία: Έφιππος ο καπετάν Σφακιανός στην Σπάρτη κατά την παρέλαση  για την αναίμακτη απελευθέρωσή της από τους ταγματασφαλίτες  τον Σεπτέμβριο του ΄44