Γράφει η Ζωή Παπαδάκη (Φιλόλογος)
Μια εξαιρετική μουσική παράσταση, ο «Φιλόπατρις» του Δημήτρη Ζαϊμάκη πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 31 Αυγούστου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ του Δήμου Ηρακλείου «Κρήτη, μια ιστορία, πέντε συν ένας πολιτισμοί».
Όπως εξηγεί ο συνθέτης στο δελτίο τύπου πρόκειται για ένα έργο «που γράφτηκε για τον τόπο όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, τον τόπο που φόρτωσε στις αποσκευές του όταν ταξίδευε στην Αμερική και αλλού, τον τόπο που γι΄ αυτόν σημαίνει Πατρίδα και αποτέλεσε την αφορμή, για να εμπνευσθεί τη συναυλία με τον τίτλο «Φιλόπατρις». Μέσα από τις αναμνήσεις του γίνεται «ταξιδιώτης στον χρόνο» και ανακαλεί μνήμες ανθρώπων - ηρώων της πόλης του, ανθρώπων μιας καθημερινής ζωής δύσκολης, ανθρώπων που με την παρουσία τους στοίχειωσαν τους δρόμους και τα σοκάκια της πόλης του.
Το Ηράκλειο και οι άνθρωποί του, οι αφανείς εκείνοι που συνθέτουν ένα άλλο ψηφιδωτό το οποίο διόλου δεν έχει να κάμει με τα σπουδαία και τα κατεστημένα, αλλά είναι σημαντικό, γιατί καταγεγραμμένο ως μνήμη διεκδικεί μέρος της ιστορίας. Μια αναδρομή στη ζωή αυτής της πόλης, και όχι μόνον, στην ουσία μια αναδρομή στη ζωή του συνθέτη, μια τιμή, αφιερωμένη σεμνά και ταπεινά από τον συνθέτη, στη γενέτειρά του».
Το έργο είναι γραμμένο για πιάνο, σόλο βαρύτονο, σόλο σοπράνο και χορωδία, πάνω σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη, Ανδρέα Κάλβου, Γιώργου Κοκκινίδη, Δημήτρη Ζαϊμάκη, του Πέρση ποιητή Χαφίζ και του Παναγιώτη Γεωργουδή.
Τραγούδησαν οι σολίστ Κωνσταντίνος Ρασιδάκης και η Θεανώ Παπαδάκη, ενώ συμμετείχε η μικτή χορωδία του Δήμου Ηρακλείου υπό τη διεύθυνση του Γιάννη Κιαγιαδάκη.
Ο "Φιλόπατρις", έργο βαθιά εσωτερικό, πολυεπίπεδο, σαν ένας μουσικός παλίμψηστος κώδικας με πολλές αναγνώσεις και σίγουρα με ορατές κοινές εμπειρίες και βιώματα του δημιουργού του Δημήτρη Ζαϊμάκη με τους αποδέκτες του που αναδύονται καθώς το έργο κυλά. Αρώματα, ηχοχρώματα, ακουστικά μοτίβα και φιγούρες ανθρώπων που άφησαν ακατάλυτο αποτύπωμα τόσο στην ιστορία αυτής της πόλης όσο και στο κοινωνικό της γίγνεσθαι. Συνθέσεις με δυναμισμό και λυρική αφήγηση, με crescendo συγκινησιακής κορύφωσης συνταιριασμένες απόλυτα με τον λόγο των ποιητών που εκφέρεται λέξη λέξη με ουσιαστική απόδοση των σημαινομένων τους. Δημιουργική πνοή, αναπάντεχα ξαφνιάσματα οικείωσης με τη ρέουσα μουσική αφήγηση, που έδιναν τη σειρά τους σε πρωτότυπες μελωδίες, έντεχνα εναρμονισμένες φωνές της χορωδίας που αξιοποιούσαν στο έπακρον τις φωνητικές δυνατότητες των χορωδών, σολίστ που μαγνήτισαν το ακροατήριο με την εσωτερικότητα της ερμηνείας τους, τη λυρικότητα της απόδοσης των ποιητικών κειμένων, την ωριμότητα της προσέγγισης του έργου του συνθέτη και της απόλυτα επιτυχημένης μεταφοράς του πνεύματός του στο θρησκευτικά σιωπηλό ακροατήριό τους. Ποιητικά κείμενα, ιδιότυπα γλωσσικά και μετρικά, σαν την Κίχλη του Σεφέρη ή τις καλβικές ωδές, ακόμη περισσότερο σύγχρονες ποιητικές συνθέσεις των Γ. Κοκκινίδη και Π. Γεωργουδή με ενσωματωμένες φιλοσοφικές αναζητήσεις των δημιουργών τους, φάνηκαν να βρίσκουν απόλυτο συγχρονισμό και συντονισμό στη μουσική επένδυση. Θα μιλούσαμε για μια εξαιρετικά ευφυή μουσική δημιουργία μιας ευφυούς και πολυσχιδούς προσωπικότητας συνθέτη που αναλαμβάνει με την καλλιτεχνική δράση του, όχι για πρώτη φορά, να φέρει σε πέρας βαρύτατης ουσίας και σπουδαιότητας κοινωνική αποστολή, να μιλήσει για τις σπουδαίες παρακαταθήκες των ποιητών σε ένα πλέγμα συναδέλφωσης και οικουμενισμού θίγοντας με ευαισθησία καίρια ζητήματα του ανθρώπου στις σύγχρονες κοινωνίες.
Πρωτότυπο έργο που διαλέγεται με πολλά είδη μουσικής και που τα φανερώνει, όπως ακριβώς φανερώνονται και οι συνυπάρχοντες πολιτισμοί στην πόλη για την οποία γράφτηκε και αναδεικνύονται στο φεστιβάλ «Κρήτη μια ιστορία, πέντε συν ένας πολιτισμοί» του Δήμου Ηρακλείου.
Θερμότατα συγχαρητήρια μαζί με βαθιά ευγνωμοσύνη στον συνθέτη Δημήτρη Ζαϊμάκη, τον μαέστρο Γιάννη Κιαγιαδάκη, τους εξαίρετους σολίστ Κωνσταντίνο Ρασιδάκη και Θεανώ Παπαδάκη και τη μικτή χορωδία Δήμου Ηρακλείου που μας αξίωσαν να συμπορευτούμε δίπλα τους σ' αυτό το μουσικό ταξίδι στη ζώσα ιστορία της πόλης μας και των απλών καθημερινών ανθρώπων που την σημάδεψαν.
Αξίζει μια τέτοια παράσταση να παρουσιαστεί ξανά στο φιλόμουσο κοινό του Ηρακλείου και να φιλοξενηθεί ίσως σε ένα κλειστό χώρο συναυλιών.
