ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
20 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων!
Για τις πατρίδες της ψυχής και του νου, για τις αλήθειες της ζωής που κάποιες φορές πονάνε πολύ…
Της Ελένης Μπετεινάκη
Για τις πατρίδες της ψυχής και του νου, για τις αλήθειες της ζωής που κάποιες φορές πονάνε πολύ…
Ημέρα Προσφύγων η 20η Ιουνίου…
Για τους ανθρώπους που έχασαν την πατρίδα τους χωρίς να φταίνε, που αναγκάστηκαν να φύγουν και πολλοί απ΄αυτούς να καταφέρουν να περάσουν… απέναντι.
Για το απίστευτο ναυάγιο που συνέβη πριν μερικές ημέρες στα ανοιχτά της Πύλου …
Θυμόμαστε παλιότερες εκδόσεις, διαβάζουμε καινούργιες κι επιλέγουμε βιβλία που ακουμπούν στις ψυχές όλων μας!
Με ένα κόκκινο κουμπί, Ελένη Μπετεινάκη, εικ: Νικόλας Ανδρικόπουλος, εκδ. Κλειδάριθμος!
Ο Ασίντ είναι ένα παιδί πρόσφυγας. Όταν ξεσπάει πόλεμος στην πατρίδα του, αρχίζει να φοβάται κι ας είναι ατρόμητος (Ασίντ σημαίνει λιοντάρι). Μια νύχτα, φεύγει εντελώς μόνος του και η βάρκα που τον μεταφέρει τον αφήνει σ’ ένα νησί. Θα βρεθεί σε μια ακτή με μόνη συντροφιά του ένα κόκκινο κουμπί με δυο τρύπες που γίνεται φίλος του, παιχνίδι, παρέα του και μεταμορφώνεται κάθε φορά σε ό,τι του λείπει, ό,τι αγαπά, ό,τι χρειάζεται.
Εκεί έρχεται συχνά κι ένα θαλασσοπούλι κατάμαυρο, με ράμφος παράξενο και μακρύ. Είναι ο Αριστοτέλης ο θαλασσοκόρακας. Ώσπου ξαφνικά, ένα πρωί ο Ασίντ χάνει το κουμπί του.
Μια ιστορία που έχει στόχο να ευαισθητοποιήσει τα παιδιά σε θέματα προσφύγων. Επίσης θα τα βοηθήσει να ξεχωρίσουν και να καταλάβουν έννοιες όπως πόλεμος, μετανάστης, πρόσφυγας. Θα νιώσουν και θα αντιληφθούν πως όλα τα πλάσματα της γης χρειάζονται αγάπη, φροντίδα, οικογένεια και φίλους.
Το βιβλίο περιλαμβάνει οδηγίες προς εκπαιδευτικούς και γονείς.
Θα το βρείτε εδώ: https://www.klidarithmos.gr/me-ena-kokkino-koubi
Φτου Ξελύπη, Μαριέττα Κόντου, εικ: Στάθης Πετρόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο
Ιστορίες που ζεις δυνατά λέγεται η νέα σειρά βιβλίων για παιδιά και νέους που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Και είναι πολύ δυνατές αυτές οι ιστορίες. Είναι για εκείνους τους ανθρώπους ή καλυτέρα τα παιδιά που πέρασαν αυτό που λέει ο λαός μέσα από τη φωτιά και ξαναγεννήθηκαν. Η ιστορία της Νουρ από τη Δαμασκό, ενός μικρού κοριτσιού που η ζωή άλλαξε χωρίς να καταλάβει το πώς και το γιατί είναι από τις πιο συγκινητικές και δυνατές που έχω διαβάσει τελευταία . Προϊόν μυθοπλασίας της Μαριέττας Κόντου που η πένα της για μια ακόμα φορά μαγεύει. Ιστορία για το κορίτσι που λάτρεψε το νερό, που εκείνο τη βοήθησε να σωθεί, να τραβήξει μια βάρκα με φοβισμένους ανθρώπους, μεσοπέλαγα για ώρες πολλές. Το νερό που ήταν το εισιτήριο της για την άλλη ζωή. Για το ταξίδι που ήταν μοναχικό και δύσκολο πολύ και πέρασε χώρες, στεριές, θάλασσες και πάλι στεριά για καταφέρει με τη βοήθεια Ανθρώπων Χαμογελαστών να περάσει και ολόκληρο ωκεανό και να βρεθεί στο πιο μεγάλο στάδιο του κόσμου, στο Μαρακανά της Βραζιλίας , στην πιο μεγάλη αθλητική διοργάνωση, εκείνη των Ολυμπιακών Αγώνων.
Κι είναι η ιστορία μιας προσφυγοπούλας, ενός ασυνόδευτου παιδιού. Κι είναι πολλά τα βιβλία που τυπώνονται πια με τέτοια θέματα. Όμως η ιστορία της Νουρ έχει κάτι το διαφορετικό. Έχει εκείνη τη γάτα την Κιταμπάν που στα αραβικά θα πει βιβλίο. Έχει εκείνα τα πολύτιμα πράγματα στο μικρό σακουλάκι, που κάποια στιγμή καταλαβαίνεις πως την αξία τους την αλλάζουν οι συνθήκες, ο χρόνος και ο τόπος. Έχει εκείνη την φανταστική χώρα την Κολυβρία που φέρνει χαμόγελα. Έχει χαμόγελα πολλά από απλούς ανθρώπους που τους αρέσει να βοηθούν τους άλλους. Έχει πείσμα τούτη η ιστορία. Πείσμα, στόχους και όνειρα. Έχει θάρρος, τόλμη , λύπη και χαρά, σαν χαρμολύπη που λέμε καμιά φορά. Έχει γνωστές σκηνές και εικόνες που εύχεσαι να μην ζήσεις ποτέ. Έχει αναστοχασμούς και συναισθήματα ανάκατα. Φόβο, θυμό, χαρά, αγαλλίαση, πόνο, πίκρα, δάκρυα μα και ελπίδα μπόλικη και άλλα δάκρυα εκείνα της χαράς.
Μαριέττα Κόντου! Αναζητείστε και ανακαλύψτε την όσοι δεν την ξέρετε. Μαγική η γραφή της, ρέουσα και πολύτιμη σαν τα μικρά πραγματάκια στο σακουλάκι της Νουρ. Εικόνες φτιάχνει μέσα σε μια στιγμή με δύο της λέξεις. Εικόνες που είδε και ένοιωσε κι ο Στάθης Πετρόπουλος που εικονογράφησε όλη την ιστορία, διακριτικά, σεβόμενος το κείμενο και τη ζωή της Νουρ και της Κιταμπάν που με γοήτευσε ιδιαίτερα. Μια ιστορία αλληλοβοήθειας, τόλμης, θάρρους και …προσφύγων. Για όλες τις πατρίδες του κόσμου, για όλα τα παιδιά του κόσμου που αναγκάζονται να πάρουν τον δρόμο της μοναξιάς και του πολέμου…
Για τα όνειρα που δεν χάνονται ποτέ, για τις διαδρομές που όλοι θα διανύσουμε!
Για παιδιά από 10 χρονών…
https://www.cretalive.gr/politismos/ta-paramythia-toy-sabbatoy-49
Η Βαλίτσα, Chris Naylor-Ballesteros, εκδ. Διόπτρα
Μια μέρα, όταν φτάνει ένας περίεργος ξένος κρατώντας μόνο μία βαλίτσα, όλοι απορούν…
Γιατί είναι εδώ;
Από πού ήρθε;
Μα τι έχει στη βαλίτσα;
Μια ιστορία γεμάτη ελπίδα και καλοσύνη, αγάπη και τρυφερότητα για όλα τα πλάσματα που έχουν την ανάγκη μας.
https://www.dioptra.gr/vivlio/paidika-vivlia/i-valitsa/
Η Κιβωτός της Θέκλας, Μαρία Παπαγιάννη, εικ :Κιάρα φεντέλε, εκδ. Πατάκης
Η κυρία Θέκλα κυλάει το καρότσι της μέσα στην πόλη. Μια μέρα θα γνωρίσει τον Χασίμ και οι δυο τους θα ταξιδέψουν με τη μικρή τους κιβωτό ως τη χώρα που ζει ένα χρυσόψαρο. Πριν αποχωριστούν, η Θέκλα θα του χαρίσει ένα βιβλίο.
- Βιβλία έχεις στο καρότσι σου; ρωτάει ο Χασίμ.
- Όχι. Πειρατές, κάστρα, δράκους και πριγκίπισσες.
Το παιχνίδι των δοντιών, Ρία Φελεκίδου, εικ: Γεωργία Στύλου, εκδ. Μεταίχμιο
Πόσα παιχνίδια μπορεί να σκεφτεί ο άνθρωπος τις ώρες που η παγωνιά, η απογοήτευση, η μοναξιά τον κυριεύουν; Πόσο να παίξει ένας γονιός με ένα παιδί στην αγκαλιά με σα σε μια σκηνή, σε δυο τετραγωνικά χώρο, που θέλει να ζήσει, να ζεσταθεί, να ονειρευτεί το αύριο; Που κατοικεί η μουσική σαν σωπαίνουν οι άνθρωποι, οι εικόνες, η σιγουριά των πραγμάτων. Που κρύβεται η ομορφιά, η ελπίδα , η χαρά της ζωής; Μόνο στη δύναμη του μυαλού, της θέλησης , στο άγγιγμα από χέρι αγαπημένο… Κι όμως τούτο το προσφυγόπουλο Αμπντούλ, προσπαθεί, ονειρεύεται και είναι νικητής της ζωής, της ασχήμιας , της κακής ώρας και στιγμής.
Συγκινητική η ιστορία της Ρίας Φελεκίδου, αληθινή κι ανθρώπινη. Μεγαλείο ψυχής, αντοχές που δοκιμάζονται, όνειρα που κρύβονται σε παράξενες μουσικές, εκείνες των δοντιών που κτυπάνε μόνα στους από το κρύο, με μέτρο, με ρυθμό, με αισιοδοξία για το αύριο. Με εκπληκτικές εικόνες από την Γεωργία Στύλου με μάτια που καρφώνονται στα δικά σου και νοιώθεις όλη εκείνη την πίκρα, το φόβο μα και την ελπίδα σε κάτι που θα ΄ρθει και θα΄ναι όμορφο, διαφορετικό, χαρούμενο κι ολοζώντανο.
Να το διαβάσετε τούτο το παιχνίδι, με την ευχή να μην χρειαστεί ποτέ να παίξει ξανά κανένα παιδί, κανένας γονιός για καμιά πατρίδα, για καμιά παγωμένη νύχτα!
Για παιδιά από επτά χρονών με αρκετές δραστηριότητες και αφήγηση της ιστορίας από την ίδια τη συγγραφέα.
Ένα μαγικό πέρασμα, Ντ' Αντάμο Φραντσέσκο, εκδ. Πατάκης
Το δράμα των προσφύγων που διασχίζουν τη Μεσόγειο μέσα από μια ιστορία που κινείται μεταξύ πραγματικότητας και ονείρου, σουρεαλισμού και πραγματικών γεγονότων. Η βάρκα με την οποία το σκάει ο μικρός Ομάρ για την Ιταλία ναυαγεί, όμως και εκείνος και οι υπόλοιποι πρόσφυγες συνταξιδιώτες του καταφέρνουν να σωθούν χάρη σε μια ανθρώπινη αλυσίδα που στήνεται σε μια ακτή της Σικελίας. Ο Ιεζεκιήλ, ένας ηλικιωμένος ψαράς που βοήθησε τους πρόσφυγες να σωθούν, βρίσκει στην ακτή τη σχολική τσάντα του Ομάρ και αποφασίζει να ταξιδέψει στα παράλια της Αφρικής για να την επιστρέψει στη μητέρα του μικρού αγοριού και να τη διαβεβαιώσει ότι ο γιος της ζει. Φεύγει, λοιπόν, με την Εσμεράλδα, το καΐκι του, έχοντας για συντροφιά τον εγγονό του Τονίνο και τον σκύλο του ονόματι Σπαγκέτι σ’ ένα αντίστροφο ταξίδι για την Αφρική. Στο ταξίδι τους θα συναντήσουν πολλά απρόοπτα, θα περάσουν από το Νησί Που Δεν Υπάρχει, εκεί όπου φιλοξενούνται όλες οι ψυχές που, αν και το προσπάθησαν, δεν κατάφεραν ποτέ να φτάσουν στα παράλια της Σικελίας, ώσπου μετά από χίλιες δυο δυσκολίες θα εντοπίσουν τη μητέρα του μικρού Ομάρ και θα της παραδώσουν την τσάντα του.
https://www.patakis.gr/bkm/11097
Μέσα από τα μάτια τους, Φωτεινή Κωνσταντοπούλου, εικ: Μαρία Μανουρά, εκδ. Ελληνοεκδοτική!
12 παιδιά, 12 ιστορίες, 12 όνειρα για το αύριο. Ιστορίες του κόσμου, του σκληρού κόσμου των ανθρώπων, της εξουσίας, της παράλογης δύναμης, του πολέμου, της προσφυγιάς, της απώλειας, της μνήμης. Δώδεκα ιστορίες γεμάτες εικόνες που δεν ξεχνιούνται όμορφες κι άσχημες, γεμάτες νοσταλγία, θάρρος, πίστη, κουράγιο, πόνο, ελπίδα κι αγάπη για τη ζωή. Ιστορίες που σε κάνουν να σκεφτείς γεμάτες μηνύματα και λέξεις που δεν ξεχνάς!
Διασκορπιστήκαμε… αναπάντεχα… μέσα στο φόβο… πόλεμος…. αλλάζαμε τόπους… προχωρούσαμε σιωπηλοί… μια ασταμάτητη διαδικασία… Μόνο η παιδεία μπορεί να σβήσει το μίσος των ανθρώπων… χάος… ήμασταν αποφασισμένοι… με όση αντοχή απέμεινε… φτάσαμε… Στη ζωή μου μια λέξη ταιριάζει: Υπομονή… διατηρώ την ελπίδα …αγωνίζομαι!
Χωρίς άλλα λόγια , μόνο εκείνα της Φωτεινής Κωνσταντοπούλου με τις μοναδικές εικόνες της Μαρίας Μανουρά.
Αλήθειες που πονάνε, έργα ανθρώπων που διαλύουν άλλους. Όνειρα που δεν σταματούν ποτέ, ό,τι κι αν συμβεί….
Ο Λαχαπού από τη ζούγκλα της χώρας Καμαμπού, Εύα Κασιάρου, εικ Νίκος Γιαννόπουλος, εκδ: Κόκκινη Κλωστή Δεμένη
Η χώρα Kαμαμπού είναι στη ζούγκλα και ο Λαχαπού είναι ένας μικρός κάτοικος της που ζει και βασιλεύει με την οικογένεια του και τους φίλους του σ΄ αυτήν. Τη ειρήνη και την ομορφιά της μικρής αυτής χώρας ζήλεψαν κάποιοι και μια μέρα έσπειραν παντού το κακό. Φωτά, καπνοί θόρυβος πολύς ήταν η αιτία που αναγκάστηκα ν να φύγουν όλοι τους πολύ μακριά. Όλα τα ζώα είχαν λύπη μέσα τους και κανένα δεν μπορούσε να εξηγήσει γιατί συνέβαιναν όλα αυτά. Σαν πόλεμος να ξέσπασε στο μεγάλο δάσος και χάθηκαν όλα τα όμορφα και τα καλά κι αναγκάστηκε η οικογένεια του Λαχαπού που ευτυχώς σώθηκε, να φύγει σαν κυνηγημένοι πρόσφυγες. Η νέα ζωή δεν ήταν εύκολη. Χωρίς χρήματα, χωρίς τροφή και στέγη με αρρώστιες κι ένα σωρό κακουχίες κατάφεραν στο τέλος να φτάσουν στη ζούγκλα της χώρας Τακαμά. Έμοιαζαν σαν ζητιάνοι και κανένας δεν τους βοήθησε κι εκείνοι εξορίστηκαν μόνοι τους σε μια μακρινή σπηλιά. Όλοι τους φοβόταν και σιγά σιγά κατάφεραν να τους διώξουν. Στη νέα τους περιπλάνηση βρέθηκε μια αλεπού που έδωσε χώρο και χρώμα στη ζωή τους. Και από τότε με πολλές δυσκολίες αλλά σε πείσμα των καιρών ο μικρός Λαχαπού δεν το ΄βαλε κάτω. Ακόμα κι όταν τον κορόιδευαν στο σχολείο που δεν ήξερε τη γλώσσα τω άλλων ζώων. Ένα τυχαίο γεγονός έκανε τους νέους τους συγκατοίκους να τους δουν από διαφορετική οπτική γωνία και σιγά σιγά να καταλάβουν ποιοι ακριβώς ήταν. Τότε απόκτησαν στεγή, καλή τροφή, δουλειά και πάνω απ όλα αναγνώριση και εκτίμηση.
Επίκαιρη η ιστορία της Εύα Κασιάρου, όσο ποτέ. Μια ιστορία για ζώα που όμως συναντάμε κι εμείς οι άνθρωποι στην δική μας πια καθημερινότητα. Μια απόδοση της πραγματικότητας πάρα πολύ δυνατή στην κατανόηση της πιο δύσκολης έννοιας για παιδιά πιο τρυφερών ηλικιών. Το πρόβλημα της προσφυγιάς, ο φόβος, ο ξεριζωμός, ο ξενιτεμός, η περιπλάνηση, η πείνα, η φτώχεια, η συμβίωση και πάνω από όλα η αποδοχή από τους άλλους και η επιβεβαίωση. Με τρόπο τόσο απλό η Εύα Κασιάρου τα είπε όλα. Και το πιο σπουδαίο μέσα από ένα παραμύθι συγκινεί, προτρέπει, δημιουργεί σκέψεις και αναλύει συμπεριφορές που δίνει στα παιδιά την δυνατότητα να νοιώσουν και να καταλάβουν την οδύσσεια των πολλών ανθρώπων παραλληλίζοντας τους με ζώα και μάλιστα με τα πιο δυνατά της ζούγκλας, τα λιοντάρια. Ιστορία που πρέπει να διαβαστεί από όλα τα παιδιά, γεμάτη συναισθήματα και σκέψεις. Συμπεριφορές στο σχολείο που δημιουργούν τεράστια θέματα σε παιδιά που προσπαθούν να ενσωματωθούν σε μια κοινωνία, σε μια ομάδα. Το ιδιαίτερο αυτό σημερινό πρόβλημα που διογκώνεται και εξαπλώνεται παντού γίνεται πιο κατανοητό μέσα από τους συγκεκριμένους ήρωες που τόσο όμορφα έχει εικονογραφήσει ο Νίκος Γιαννόπουλος. Χαρακτήρας σαν καρτούν που τόσο αρέσει στα παιδιά. Χρώμα σε μια ιστορία που έχει πολύ γκρίζο.
Το παραμύθι του Λαχαπού έχει αισιόδοξα μηνύματα στο τέλος του, αρκεί να σκεφτούμε και να περιορίσουμε την καχυποψία και τις ετικέτες που συχνά βάζουμε όλοι σε « ξένους» και σε όσους είναι διαφορετικοί από εμάς.
Για παιδιά από 5 χρονών!
O Αντίλ έχει πατρίδα, Εύη Τσιτιρίδου – Χριστοφορίδου, εικ: Κατερίνα Βερούτσου, εκδ. Ελληνοεκδοτική
Μιλάνε τα πεφταστέρια ή μόνο λάμπουν για μια στιγμή; Και τούτη η λάμψη είναι ικανή να κάνει τον μικρό Αντίλ να ξαναβρεί το χαμένο του χαμόγελο. Εκείνος σαν εμφανίζεται το πεφταστέρι του,και τον προσκαλεί να πάει μαζί του, συλλογιέται πως θέλει να μείνει εκεί που είναι οι δικοί του άνθρωποι, η πατρίδα του που ζωντανή κρατιέται μόνο ανάμεσά τους. Κι ο βράχος κι η θάλασσα η πλατιά τον καλεί κι εκείνη να την ακολουθήσει, να βρει το δρόμο, τον χαμένο του εαυτό, την παιδικότητα που …έμεινε πίσω. Σαν μια πανώρια γοργόνα, αφέντρα με ασημένιες μπούκλες κι όλα τα ζωντανά του βυθού πάνω στην ουρά της. Όμως ο Αντίλ δεν θαμπώνεται από την ομορφιά και ωραία λόγια. Στη στεριά παραμένει, πιστός στις αξίες, στα όνειρα , στους δικούς του ανθρώπους. Κι ύστερα ήρθε ο Άνεμος ο τρανός, ο βροντερός κι απόλυτος να τον πλανέψει να τον γυρίσει τον κόσμο να βρει πια εκείνο τι χαμόγελο που ΄χε χαθεί. Όμως και πάλι δεν τον πείθει …Ούτε η καμήλα, το καράβι της ερήμου κατάφερε να τον κάνει να την ακολουθήσει… Μόνο ένας «τόπος» και τρόπος ,υπάρχει που μπορεί ο Αντίλ να ξαναβρεί το γέλιο, τη σιγουριά κι εκείνη την πατρίδα που του ΄λεγε ο παππούς του κι αυτός ο τόπος μυρίζει πάντα ευωδιαστά κι έχει μια ζέστα που απαλύνει όλους τους πόνους, την κούραση, τους φόβους, που γεννά πάντα την ελπίδα…Κι είναι τόσο αγαπημένος, τόσο δίπλα του , τόσο μοναδικός…
Μαγική η ιστορία του Αντίλ δια χειρός Εύης Τσιτιρίδου . Ένα παραμύθι που είναι τόσο αληθινό που σε μεταφέρει σε άλλους κόσμους, φανταστικούς και υπαρκτούς, σε άλλες πατρίδες που ταξιδεύει ο νους και η ψυχή. Μια ιστορία που δείχνει τη δύναμη της μητρικής αγάπης, τη σοφία της υπομονής, της δεύτερης σκέψης. Μια ιστορία που αφήνει το όνειρο λίγο να ξεγλιστρήσει, όμως δεν φταίει ο Αντίλ, το παιδί, φταίνε εκείνοι που του στέρησαν την γη του. Φταίει το δύσκολο ταξίδι που του επιφύλασσε η μοίρα κι έτσι πατρίδα γίνονται οι άνθρωποι, οι ψυχές, οι αγκαλιές κι η ελπίδα. Μια ιστορία που σε ταξιδεύει με τα στοιχειά της φύσης και τα σημεία του ορίζοντα. Μια ιστορία που σε μαγεύει με τις λέξεις και τις εικόνες της… Μια ιστορία για τις επιλογές , τις σκέψεις, τις προκλήσεις της ζωής. Ένα παραμύθι που σε προκαλεί να διαλέξεις, να ωριμάσεις πιο πολύ και να αποφασίσεις. Κι ας έχουν πλάνη οι εικόνες, και ας παίζει παιχνίδια ο νους. Η καρδιά μετράει , η σιγουριά σαν είσαι ευάλωτος, κουρασμένος ή πονεμένος! Μια ιστορία για ένα παιδί πρόσφυγα που θέλει να ξεφύγει αλλά φοβάται κι επιλέγει μόνο αυτό που στην παρούσα φάση του του δίνει δύναμη.
Ναι, με μάγεψε η εικονογράφηση του βιβλίου, το σχήμα και τα χρώματα. Υπογραφή στις μοναδικές εικόνες η Κατερίνα Βερούτσου. Εικόνες βγαλμένες πραγματικά από παραμύθια, από τα βάθη της Ανατολής, από εκείνους τους τόπους που πια φαντάζουν δύσκολα σε χρώματα κι αρώματα. Ωστόσο η Κατερίνα κατέφερε να μας ξαναφέρει τα όνειρο με πολλή χρυσόσκονη, με πολλή χρώμα, πολύτιμο.
Να το διαβάσετε, να μαγευτείτε, να ταξιδέψετε με άλογα, γοργόνες παρέα με τον ίδιο τον άνεμο ώστε να ανθίσει και το δικό σας χαμόγελο…
Γιασμίν, μια ζωή από την αρχή, Μερκούριος Αυτζής, εικ :Ναταλία Καπατσούλια, εκδ. Ψυχογιός.
Μια ολοκαίνουργια κυκλοφορία γεμάτη ανθρωπιά και φαινόμενα των καιρών. Η Γιασμίν είναι ένα μικρό κορίτσι, πρόσφυγας, από μια χώρα που ο πόλεμος δεν άφησε τίποτα ζωντανό. Ούτε το σκυλάκι της την Σελήνη, ούτε ένα κτίριο, ούτε ένα λουλούδι. Η περιπέτειά της συνεχίστηκε στα παγωμένα νερά του πελάγους που έχασε όλη της την οικογένεια. Και τώρα μόνη χωρίς να τη νοιάζει το κρύο και η βροχή περπατά σε δρόμους άλλοτε φιλόξενους και άλλοτε εχθρικούς, σε μια καινούργια χώρα. Φυλακτό της πολύτιμο ένα σπασμένο μενταγιόν και τα λόγια του πατέρα και της μητέρας της: «Μη φοβάσαι…Όλα θα πάνε καλά». Όμως είναι μικρή και φοβάται κι είναι η απώλεια δυσβάστακτη και σιωπηλή. Ώσπου απρόσμενα μια φθινοπωριάτικη νύχτα με βροχή μια νέα αγάπη θα γεμίσει την ψυχή και τη ζωή της. Ο μικρός Χνούδης, ένα σκυλί, θα είναι η αιτία να νοιώσει πάλι την θαλπωρή της οικογένειας, της φροντίδας, της έννοιας από ανθρώπους ξένους αλλά με καρδιά γεμάτη αγάπη και μεγαλείο….
Για παιδιά από 7 χρονών…
Σκληρό καρύδι, Ελένη Σβορώνου, εικ : Ευαγγελία Γουτιάνου, εκδ. Καλειδοσκόπιο
Αϊσέ είναι το όνομα ενός εννιάχρονου κοριτσιού. Ενός κοριτσιού « πρόσφυγα» από το Αφγανιστάν και τούτο το όνομα στη δική μας γλώσσα σημαίνει …Ζωή! Εκείνη όμως επιμένει να την φωνάζουν Αϊσέ, γιατί έτσι θυμάται, υπάρχει, νοσταλγεί και κατά κάποιον τρόπο είναι σαν να ζει την δική της τη χώρα, την δική της πατρίδα. Η Αϊσέ είναι « σκληρό καρύδι » γιατί άντεξε τον ξεριζωμό, την απώλεια, αντέχει την φτώχεια, την κοροϊδία των συμμαθητών της, τις απότομες και αναπάντεχες αλλαγές που ήρθαν στην ζωή της. Η Αϊσέ έχει όνειρα, σαν όλα τα παιδιά του κόσμου, έχει όμως και φωνή και σκέψη και ελπίδα. Είναι η φωνή της δικής μας συνείδησης, η φωνή του κάθε παιδιού που αναγκάζεται να μεγαλώσει γρήγορα και ξαφνικά. Είναι η φωνή εκατομμυρίων παιδιών προσφύγων σ΄ ολόκληρο τον κόσμο.
Περισσότερα για το βιβλίο δείτε εδώ : http://kaleidoscope.gr/skliro-karydi.html
Για παιδιά από 8 χρονών…
“Δεν”, Βαγγέλης Ηλιόπουλος, εικ: Έφη Λαδά, εκδ. Πατάκης
Δεν… Μια λέξη με τρία γράμματα, λένε τα παιδιά, μια μόνο συλλαβή που μέσα στης κρύβει θυμό, απογοήτευση, λύπη, μοναξιά και χαμένα όνειρα.
Μια ιστορία του Βαγγέλη Ηλιόπουλου, το δεύτερο βιβλίο μιας τριλογίας, όπως λέει ο ίδιος, για εκείνα τα παιδιά που “δεν” τα έχουν όλα. Για εκείνα τα παιδιά που θέλουν αλλά “δεν“ μπορούν να έχουν κάτι από αυτά που οι περισσότεροι από μας θεωρούμε δεδομένα…Που προσπαθούν αλλά “δεν “ τα καταφέρνουν. Που ονειρεύονται πιασμένα μόνο από τον χαρταετό των ονείρων τους. Εκείνον τον χαρταετό που κουβάλα στην ουρά του χαρά, φίλους, αγάπη, ψυχή, ομορφιά, ελευθερία και εκατοντάδες ναι… Γιατί στ΄ αλήθεια υπάρχουν παιδιά που “δεν” έχουν σπίτι, που “δεν” έχουν το δικό τους καταφύγιο. Παιδιά που “δεν” έχουν γιορτές στη ζωή τους, παραμύθια να διαβάσουν, παιχνίδια να παίξουν.
Ναι, υπάρχουν πολλά … “δεν” στη ζωή πολλών. Όχι τα “δεν” που απαγορεύονται αλλά τα “δεν” που είναι εκεί γιατί κάποιοι τους στέρησαν τη χαρά. Ακόμα και τη γνώση και τα ταξίδια και το φαγητό κάποια παιδιά “δεν” έχουν, γιατί η ζωή στάθηκε σκληρή μαζί τους …
Κι όλα αυτά τα “δεν” μπορούν μόνο με ένα τρόπο να χαθούν, να εξαφανιστούν, να γίνουν θάρρος, δύναμη και ζωή. Όταν κανένας “δεν θα το βάλει κάτω”, αλλά αρχίζει ή συνεχίζει να προσπαθεί, παλεύει ,ελπίζει και μάχεται για ένα καλύτερο αύριο. Για την ελπίδα που “ΔΕΝ” πεθαίνει ποτέ , για τους φίλους που είναι πολύτιμοι και σβήνουν εκείνα τα “δεν” που μας κουράζουν, που μας απογοητεύουν και μας πικραίνουν.
Χάρης και Φάρις, Γιώτα Κ. Αλεξάνδρου (εικ: Κατερίνα Χαδουλού), εκδ. Βιβλιόφωνο
Ο Χάρης είναι ένα παιδί σαν όλα τα άλλα… Του αρέσουν οι περιπέτειες, έχει πολύ φαντασία και πάντα η διαδρομή του από το σπίτι στο σχολείο είναι συναρπαστική. Μέρες καθώς περνά τη γέφυρα για το σχολείο του βλέπει από κάτω της κοντά σε πέτρες ένα γκρι κουβάρι… Ένα κουβάρι που … έχει μάτια, μύτη , χέρια , πόδια και …είναι ένα μικρό φοβισμένο και μοναχικό παιδί. Κι αρχίζει να μεγαλώνει η περιέργειά του και πλάθει με το μυαλό του χίλιες ιστορίες. Κι ένα πρωί θα του αφήσει λίγο από το πρωινό του κι ύστερα μια κουβέρτα κι ένα μήλο …Και η ζωή του Χάρη θα αλλάξει για πάντα… μα και του Φάρι, του μικρού προσφυγόπουλου που χωρίς γονείς, αδέλφια και τίποτα δικό του αποκτά έναν φίλο μοναδικό. Γιατί τα δύο παιδιά μπορεί να μην μιλούν την ίδια γλώσσα, μπορεί να έχουν διαφορετικό χρώμα στο δέρμα τους, μπορεί να πιστεύουν σε άλλες θρησκείες και ιδανικά αλλά δεν παύει να είναι παιδιά που στη ζωή τους όλα αυτά τα «παραπανήσια πράγματα» δεν μετράνε… Μπορούν να είναι φίλοι και να μοιράζονται πολλά, να παίζουν , να νοιώθουν, να βοηθούν και να χαμογελούν… Θα βοηθήσει κι ο δάσκαλος, ο κύριος Αριστείδης που μιλάει τη γλώσσα του Φάρι. Και ο μικρός θα πάει στο σχολείο του Χάρη κι εκεί θα συναντήσει κι άλλα παιδιά που έχουν έρθει από άλλες χώρες και όλοι έχουν κάτι να πουν, κάτι να διδάξουν και κάτι να μάθουν από τους άλλους …Και όσο τραγική ή όχι κι αν είναι η ιστορία τους πάντα θα υπάρχει ένα μικρό χεράκι που με τη βοήθεια των μεγάλων θα τα κάνει να νοιώθουν… άνθρωποι. Και μην ξεχνάτε η καλημέρα υπάρχει σ όλες τις γλώσσες του κόσμου και τα παιδιά μπορούν πάντα να βοηθήσουν για να παραμείνει για πάντα …καλή. Υπάρχει επίσης το παιχνίδι, η αγκαλιά, το χαμόγελο και η αγάπη που μεταδίδονται χωρίς να χρειάζονται μεταφραστές ή σύνορα!
Για παιδιά από 6 χρονών
Το κουτί του Σιλάν, Άλκηστη Χαλικιά, εικ: Ντανιέλλα Σταματιάδη, εκδ. Ίκαρος
Ξεκίνησε σχολείο στη νέα του πατρίδα, σε μια τάξη με μικρότερα παιδιά, ίσαμε να μάθει να μιλάει καλά τα Ελληνικά. Ο Σιλάν είναι οκτώ χρονών και πάντα, μα πάντα έχει μαζί του το κουτί του που κρύβει κάτι για εκείνον πολύ σημαντικό. Για όλους τους άλλους είναι ένα κουτί που προκαλεί μυστήριο. Ζωγραφίζει συνέχεια, του αρέσει πολύ το χρώμα και η ζωγραφική, τόσο που συχνά ξεχνιέται και κοντεύει να χάσει την ώρα του συσσιτίου. Όλοι τον συμπαθούν το Σιλάν, κορίτσια κι αγόρια κι όλοι σκαρφίζονται τρόπους για να μάθουν, να καταλάβουν τι έχει μέσα το κουτί του. Ο καιρός περνά και ένα απόγευμα ο Ταρίμ θα φέρει τα νέα στον μικρό Σιλάν. Ο πόλεμος τελείωσε και η επιστροφή στην πατρίδα του είναι πια θέμα ωρών. Θα ξαναδεί τη μαμά και τ΄αδέλφια του. Τότε δεν χρειάζεται πια το κουτί του και θα το αφήσει στην έδρα της δασκάλας μαζί με μια γραφή στον πίνακα…
Ίσως να ήταν το κουτί που΄χε φυλακίσει την ελευθερία !
Αισιοδοξία, χαρά και μπόλικα χαμόγελα για όλους όσους το διαβάσουν!
Το κίτρινο λεωφορείο για την πατρίδα, Χρήστος Μπουλώτης,εικ: Φωτεινή Στεφανίδη, εκδ. Πατάκης
O κυρ Στέφανος μου θύμισε ένα τραγούδι με τον κυρ Αντώνη, μόνο που τούτος ο αγαπημένος χαρακτήρας του Χρήστου Μπουλώτη ήταν οδηγός λεωφορείου στα νιάτα του. Και τώρα που τα χρόνια πέρασαν , πάλι οδηγός λεωφορείου θέλει να είναι. Μόνο που το καινούργιο του λεωφορείο είναι δικό του κι έχει κάτι που το κάνει μοναδικό. Να φταίει το κίτρινο χρώμα; Να φταίνε οι ζωγραφισμένες μαργαρίτες; Ή μήπως το όνειρο, η φαντασία και η νοσταλγία. Είναι το λεωφορείο που αγαπούν όλα τα παιδιά, τα παιδιά του κόσμου. Όλα τα παιδιά που κάτι άφησαν κάποτε σε μια πατρίδα, όλα τα παιδιά που συνεχίζουν κι ελπίζουν κι ονειρεύονται. Είναι το λεωφορείο της νοσταλγίας, που στη διαδρομή του συμβαίνουν πράγματα θαυμαστά. Κι είναι κι οι μετανάστες και τα παιδιά τους που ζουν στην γειτονιά του κυρ Στέφανου και κάποιοι τους κοιτούν κανονικά και κάποιοι άλλοι με μισό μάτι. Κι είναι κι οι θύμησές του από την δική του οικογένεια, από τότε με τον μεγάλο ξεριζωμό της Σμύρνης που τον έκανα να σκεφτεί. Να σκεφτεί πως :
«…η ιστορία του κόσμου είναι γεμάτη πρόσφυγες και μετανάστες από την μια χώρα στην άλλη. Και του έλεγε ο παππούς Νικόλας πως στους χάρτες δε βλέπεις καθόλου ανθρώπους, ούτε τον πόνο τους βλέπεις, ούτε τη νοσταλγία τους κι ούτε τους πολέμους. Κι οι πόλεις μόνο κάτι κουκκιδίτσες ή καθόλου. Όμως άλλο οι χάρτες που΄ναι σκέτο χαρτί, άψυχο, κι άλλο η πραγματική ζωή…».
Κι είναι κι η μοναξιά των γηρατειών, κι όχι μόνο, που αν θες να τη νικήσεις τότε όλα γίνονται πιο όμορφα. Μια απόφαση θέλει, και την πήρε μια μέρα ο κυρ Στέφανος. Και το λεωφορείο ένα Σάββατο ξεκίνησε …για την πατρίδα, με επιβάτες 7 παιδιά από την Πολωνία, το Ιράκ, την Αίγυπτο, την Νιγηρία, το Αφγανιστάν, την Αλβανία και την τελευταία στιγμή μπήκε κι ένα μικρό Ελληνάκι. Ναι, ήταν το μαγικό λεωφορείο των επιθυμιών , των ονείρων, της χαράς. Ήταν το λεωφορείο που γέμισε μόνο χαρούμενα πρόσωπα, γέλιο, τραγούδια και θαυμαστά επιφωνήματα. Κι ήταν σαν κάθε επιστροφή του από τις άλλες πατρίδες να έδινε την πιο σπουδαία του παράσταση ο κυρ Στέφανος, κι υποκλινόταν μπροστά σε όλους, στη μεγάλη πλατεία του χωριού του κι αυτό τον έκανε ακόμα πιο νέο κι ας περνούσαν τα χρόνια, εκείνος ήξερε το μεγάλο μυστικό :
« …πως όλες οι πατρίδες είναι όμορφες κι όλες μαζί οι πατρίδες κάνουν τον κόσμο μια απέραντη πατρίδα !»
Για παιδιά από 8 χρονών…
Πρίγκιπας σημαίνει Αμίρ, Άννα Κοντολέων, εκδ. Πατάκη
Ο τόπος του Αμίρ ήταν κάποτε πλούσιος και εύφορος και όλοι ζούσαν ευτυχισμένοι. Οι άντρες είχαν δουλειά τα πρωινά και χωράτευαν στα καφενεία τα βράδια. Τα παιδιά έτρεχαν μέχρι που χόρταιναν παιχνίδι στα σοκάκια. Και οι γυναίκες τα παρακολουθούσαν άγρυπνα και τα κυνηγούσαν να τα ταΐσουν με πιάτα ξέχειλα από φαγητό στα χέρια. Στον ουρανό πετούσαν πουλιά αποδημητικά και μόνο τα κακαρίσματα του κόκορα τους ξύπναγαν άγρια χαράματα. Μα μετά ήρθαν αυτοί που δεν είχαν ιερό και όσιο, αυτοί που αγαπούσαν τα όπλα πιο πολύ από τους ανθρώπους και… όλα άλλαξαν. (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Η πεταλούδα της σκιάς, Σοφία Μαντουβάλου, εικ: Φωτεινή Στεφανίδη, εκδ. Πατάκης
Μια ωραία πεταλούδα ήταν το αγαπημένο τραγουδάκι των παιδικών μας χρόνων. Μια πεταλούδα που παίζει χαρούμενα με τη σκιά της και τον ήλιο κι εκνευρίζεται και στριφογυρίζει και θυμώνει είναι η μια από τις δυο πρωταγωνίστριες σε μια ιστορία μαγική. Η πεταλούδα της Σοφίας Μαντουβάλου που νοιώθει την αγάπη , την φιλία και το δόσιμο ψυχής σαν… άνθρωπος!.
«Η σκιά σου είσαι εσύ», επιμένει ο ήλιος. Πόσο αλήθεια, και πόσο αψήφιστα περνάει από τη σκέψη μας τούτη η ρήση. Κι ας μοιάζει σαν ένα τερτίπι του ηλίου το παιχνίδισμα με τον γίγαντα – σκιά. Στην ουσία είναι ένας καθρέφτης του εαυτού μας, θολός, γκρίζος, άπιαστος αλλά πάντα σύντροφος μοναδικός.
Και σαν έρχεται μια άλλη πεταλούδα με τσαλακωμένη τη σκιά της, πληγωμένη με μισό φτερό όλα αλλάζουν στα παιχνίδια, στις σκέψεις στα φτερουγίσματα. Μια πεταλούδα πρόσφυγας, μια πεταλούδα με μισή σκιά. Την άλλη μισή την άφησε πίσω, σε μια πατρίδα που ΄χει πόλεμο, σε μια οικογένεια που χάθηκε, σε έναν ουρανό που δεν είχε ήλιο. Κι είναι τούτη η ιστορία τόσο αληθινή, τόσο αλληγορική. Κι έχει πόνο, λύπη, στεναχώρια και ξύπνημα συνειδήσεων. Μα έχει και αγάπη μπόλικη, και συντροφικότητα, και φιλία και όνειρα άπειρα, ολοκαίνουργια. Για να καταλάβουμε τα μεγάλα και σπουδαία προβλήματα της ζήσης. Για να συνειδητοποιήσουμε τα κακά του πολέμου. Για να γεμίσουμε συναισθήματα μοναδικά, σκέψεις λύτρωσης.
https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/2018/12/blog-post_10.html
Μαριάννα,το κορίτσι που πετάει, Βαγγέλης Ηλιόπουλος, εκδ. Πατάκη
Η Μαριάννα είναι ένα κορίτσι καταπληκτικό. Ήρθε από μια ξένη χώρα και μέσα σε λίγους μήνες την έχει μάθει όλη η πόλη. Γιατί η Μαριάννα είναι παντού. Πηγαίνεις στην αγορά, μπροστά σου η Μαριάννα, κάνεις βόλτα στο πάρκο, δίπλα στο ποτάμι, εκεί η Μαριάννα, πας στην παιδική χαρά, πρώτη και καλύτερη στην κούνια η Μαριάννα. Οι μεγάλοι απορούν, τα παιδιά όμως, που έχουν γίνει όλα φίλοι της, ξέρουν το μυστικό της...
Το κροκοδειλάκι που έγινε λιβάδι, Χρήστος Μπουλώτης, εικ: Φωτεινή Στεφανίδη, εκδ. Καλειδοσκόπιο
Μια μικρή ιστορία για ένα κροκοδειλάκι που αποχωρίστηκε την πατρίδα και τους αγαπημένους του, και, πριν από τη νοσταλγική επιστροφή του, πεθύμησε να γίνει λιβάδι, και έγινε. «Φύσηξε πάλι από την έρημο Σαχάρα ο δυνατός άνεμος Σιμούν τρομάζοντας τις καμήλες, τους καμηλιέρηδες και τα παιδιά που έπαιζαν στην όαση με τις πανύψηλες χουρμαδιές. Μα τούτη τη φορά, καθώς περνούσε ο άνεμος Σιμούν απ’ το πλατύ ποτάμι που το λένε Νείλο, σήκωσε, με ένα βαθύ φλουπ, τεράστια μια αγκαλιά νερό που είχε μέσα της νούφαρα κι ένα κροκοδειλάκι που κολυμπούσε ανέμελο, τρισευτυχισμένο…».
Λέει η Φωτεινή Στεφανίδη:
Όπως τις περισσότερες φορές, έτσι και τώρα ερχόταν το κροκοδειλάκι στις κουβέντες μας για πολλά, πολλά χρόνια. Είναι από τις παραμυθένιες ιστορίες του Χρήστου που περιμένουν χωρίς βιασύνη την κατάλληλη στιγμή, τον κατάλληλο άνεμο για να γίνουν βιβλίο, για να γίνουν αληθινές. Και να το που τυπώθηκε και σε λίγες μέρες θα το έχουμε στα χέρια μας. (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Μελάκ,μόνος, Αργυρώ Πιπίνη, εικ: Αχιλλέας Ραζής, εκδ. Καλειδοσκόπιο
ΚΡΑΤΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ 2017
ΤΙΜΗΤΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ THE WHITE RAVENS 2017
ΒΡΑΒΕΙΟ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ 2017 ΠΑΙΔΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ
Ο Μελάκ. Ένα αγόρι.
Μια χώρα. Πόλεμος.
Το ταξίδια. Ο φόβος. Η ελπίδα. Οι ιστορίες. Τα όνειρα.
Ανάψανε φωτιά. Εμείς περιμένουμε. Η Νουρ κοιμάται.
Μας ξύπνησαν γιατί ήρθε η σειρά μας. Βάζουν τη Νουρ στη βάρκα.
Κλαίει.
‘Μαμά μου, πού είσαι;’ Οι βαρκάρηδες φωνάζουν.
Τι λένε οι βαρκάρηδες; Τι λένε; Δεν καταλαβαίνει. Φοβάται.
Οι άνθρωποι πετάνε κάτω τα πράγματά τους.
Εμείς δεν έχουμε πράγματα. Έχουμε μόνο την πετσέτα.
Σπρώχνουν τη βάρκα.
Ταξιδεύει. Φοβάται.
Περιμένει. Φοβάται. Κρυώνει. Φοβάται.
Ένα φως πέφτει πάνω τους. Φωνάζουν. Φοβάται.
Όλοι στη βάρκα φωνάζουν. Φοβάται.
Οι ψαράδες τους παίρνουν αγκαλιά.
https://kaleidoscope.gr/el/picturebooks/9789604711215-melak-479.html
Ζαχρά και Νικόλας, οι ιστορίες τους , Πανίδου Σοφία, εκδ. Παπαδόπουλος
Στη μια σελίδα ειρήνη, στην άλλη πόλεμος.
Δύο παιδιά αντικριστά.
Δύο ζωές με λόγια κοινά.
Δύο δρόμοι παράλληλοι
που θα τα οδηγήσουν κοντά.
Βραβείο ΙBBY 2019 (Κύκλος Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου) σε εικονογράφο και σε συγγραφέα εικονοβιβλίου (Picture Book) για την εικονογράφηση και το κείμενο.
Η λίστα ανανεώνεται συνεχώς…
*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός και συγγραφέας
