Μια απάντηση για το Μουσείο...

Αγαπητό Cretalive,

σε απάντηση της επιστολής του αναγνώστη σας κ. Τροχαλάκη και για την αποκατάσταση της αλήθειας:

Στο νομοσχέδιο για τη μετατροπή των Μουσείων σε ΝΠΔΔ αντιδρούν σύσσωμοι οι εργαζόμενοι του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου, οι οποίοι δεν είναι όλοι προφανώς "συνδικαλιστές της αριστεράς". Είναι αρχαιολόγοι, συντηρητές, διοικητικοί υπάλληλοι, αρχαιοφύλακες και εργατοτεχνίτες. Η Επιτροπή Αγώνα εκπροσωπεί τα μέλη όλων των ειδικοτήτων, ανεξάρτητα από κομματικές παρατάξεις. 

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου εδώ και δεκαετίες αποστέλλει αρχαιότητες σε εκθέσεις στο εξωτερικό στο πλαίσιο βραχυχρόνιου δανεισμού, όπως ορίζει ο νόμος.

Οι αρχαιότητες που έχουν σταλεί στο Μουσείο Ashmolean στην Οξφόρδη, με τη δική μας επιστημονική επιμέλεια και εντατική εργασία, θα επιστρέψουν στο Ηράκλειο στο τέλος του Ιουλίου 2023.

Έχει καταλάβει ο κ. Τροχαλάκης ότι με τη μετατροπή του Μουσείου σε ΝΠΔΔ θα είναι δυνατός, κατά την κρίση του Διοικητικού Συμβουλίου, ο δανεισμός αρχαιοτήτων για 50 χρόνια (περιλαμβανομένης και της Τοιχογραφίας του Πρίγκηπα με τα Κρίνα, που εικονίζεται στην αφίσα);

Αν το καταλαβαίνει, έστω και αργά, τον προσκαλούμε στη διαμαρτυρία έξω από το Μουσείο τη Δευτέρα, μαζί με τους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Εκκλησίας της Κρήτης, του βουλευτές, τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές, τους εργαζόμενους, όλους τους πολίτες του Ηρακλείου και άλλους "αριστερούς συνδικαλιστές" που με "λυπηρό" και "φαιδρό" τρόπο αντιτάσσονται στο νομοσχέδιο.

Με εκτίμηση

Η Επιτροπή Αγώνα Εργαζομένων του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου

Και παραθέτουν την επιστολή προς το  Cretalive, του αρχαιολόγου  Δ. Α. Σφακιανάκη, εκπροσώπου της Επιτροπής Αγώνα των Εργαζομένων στο ΑΜΗ προς τον κ. Τροχαλάκη, που αναφέρει:

"Καταρχάς θα άξιζε να καθησυχάσω τον κ. Τροχαλάκη και να τον διαβεβαιώσω ότι μέσα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, όπως και στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου, δεν εργάζονται μόνον αριστεροί! Εύχομαι να ανακουφιστεί από αυτό! Μπορώ, μάλιστα, να τον πείσω, διά τεκμηρίων αν χρειαστεί, ότι το σώμα των εργαζομένων παρουσιάζει χαρακτηριστική πολιτική ποικιλομορφία, τόσο από κεντρώους όσο και από δεξιούς, ως προς την πολιτική τοποθέτηση πολλών εξ αυτών των εργαζομένων.

Η Επιτροπή Αγώνα των Εργαζομένων στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, η οποία συστήθηκε για τον συντονισμό της αντίδρασής μας απέναντι στην κυοφορούμενη πλήρη αποδιοργάνωση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και των εργασιακών μας σχέσεων εκπροσωπεί όλους τους εργαζομένους ανεξαιρέτως! Επιπλέον, θα άξιζε να τον ενημερώσω ότι όλοι αυτοί οι εργαζόμενοι – οι περισσότεροι με σπουδές πανεπιστημιακής εκπαίδευσης – δεν μπορούν και δεν θα μπορούσαν να είναι έρμαια ενός οποιουδήποτε «αριστερού συνδικαλισμού». Γνωρίζουμε πια ότι τυποποιημένες εκφράσεις αυτού του είδους, με σαφές ειρωνικό και εν τέλει αρνητικό πρόσημο, χρησιμοποιούνται από όσους προσπαθούν να κρύψουν την έλλειψη ουσιαστικών επιχειρημάτων. Αυτές ακριβώς τις εκφράσεις μηρυκάζει με περισσή ευκολία, υποθέτω και ανερυθρίαστα, ο κ. Τροχαλάκης. Αν στους «συνδικαλιστές της Αριστεράς», όπως με τόση ειρωνεία αναφέρει, διακρίνει εργαζόμενους που απλά δεν θέλουν να το βάλουν κάτω, δεν θέλουν να εγκαταλείψουν την ύστατη αξιοπρέπειά τους στον βανδαλισμό και την απαξίωση που προκαλεί το νομοσχέδιο το οποίο μετατρέπει τα πέντε μεγαλύτερα μουσεία αυτής της χώρας σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, δυστυχώς σε αυτό δεν μπορούμε να τον βοηθήσουμε. Το μόνο που θα θέλαμε είναι να τον προτρέψουμε να αναλογιστεί τις συνέπειες των μεταρρυθμίσεων που επιφέρει αυτό το καταστροφικό νομοσχέδιο, αφού βέβαια πρωτίστως το διαβάσει με σοβαρότητα και υπευθυνότητα.

Δυστυχώς ο κ. Τροχαλάκης εκτός από το ότι, όπως φαίνεται, δεν έχει διαβάσει λέξη από το νομοσχέδιο, προφανώς δεν παρακολούθησε με την προσήκουσα ενάργεια την προσπάθεια των εργαζομένων του ΥΠΠΟΑ στο Ηράκλειο να ενημερώσουν τον κόσμο ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο αποτελεί την τελευταία και τραγικότερη πράξη ενός τρίπρακτου (τουλάχιστον) δράματος πρωτοφανούς αποδόμησης της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και των κρατικών δομών στη διαχείριση του αρχαιολογικού και του μουσειολογικού έργου στη χώρα, αγγίζοντας τα όρια της συνταγματικότητας σε ότι αφορά την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και ιδιαίτερα των αρχαιοτήτων. Έχει προηγηθεί η έγκριση από την Βουλή των Ελλήνων του νόμου για το μακροχρόνιο δανεισμό αρχαιοτήτων της ελληνικής γης.

Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο, αρχαιότητες θα «ξενιτεύονται» 25 + 25 χρόνια (η αρχική πρόθεση ήταν 50 + 50 χρόνια – ξεσηκώνοντας την μήνιν ακόμη και μελών της κυβερνώσας παράταξης, καθώς και μελών της κυβέρνησης!), γεγονός που σημαίνει ότι τουλάχιστον 2 ή 3 γενεές απογόνων του κ. Τροχαλάκη, είτε κατοικούν στο Μοχό είτε σε άλλο μέρος της Κρήτης ή της Ελλάδας, δεν θα έχουν τη δυνατότητα να δουν και να περιεργαστούν αντικείμενα του παρελθόντος που σχετίζονται άμεσα με την δική τους κοινωνική ταυτότητα και την ιστορία τους. Επιπλέον, φαίνεται να αγνοεί επιδεικτικά ο εν λόγω Μοχιανός, ότι πέρα από αυτόν τον επικίνδυνο νόμο, η κυβέρνηση κατάφερε να νομιμοποιήσει μια ιδιωτική συλλογή (η περίπτωση Στερν – αν έχει ακουστά!), μια συλλογή αμφίβολης νομιμότητας ως προς την καταγωγή των αντικειμένων και τις δραστηριότητες του συλλέκτη. Με αυτές, λοιπόν, τις δύο νομοθετικές πράξεις έρχεται το συγκεκριμένο νομοσχέδιο για τα μουσεία, το οποίο φαντάζει πλέον ως το «πάρθιον βέλος» για την Αρχαιολογική Υπηρεσία στην Ελλάδα, εφόσον απαξιώνει σε τέτοιο βαθμό τις κρατικές δομές στη διαχείριση και ανάδειξη των αρχαιοτήτων, ώστε δικαίως οι εργαζόμενοι όλων – και το τονίζω «όλων» - των ειδικοτήτων να εκφράζουν έντονους προβληματισμούς και βαθιά αγωνία για το μέλλον του «παρελθόντος» τους, της ιστορίας τους και εν τέλει της ταυτότητάς τους!

Συνεπώς, η αφίσα της Επιτροπής των Εργαζομένων στο ΑΜΗ επιχειρεί να αναδείξει το τρίπρακτο αυτό δράμα, αντλώντας από σχετικό τραγούδι των Λιλιπουλιτών: πράγματι η εμβληματική για το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου ανάγλυφη τοιχογραφία του «Βασιλέα Ιερέα», με τις δύο νομοθετικές ρυθμίσεις, καθώς και κυρίως με την τρίτη που θα ψηφιστεί την ερχόμενη Δευτέρα στις 13 Φεβρουαρίου 2023, αν ο κ. Τροχαλάκης δε σπεύσει να συνδράμει στις φωνές αγωνίας των εργαζομένων προκειμένου να αποτραπεί η εφαρμογή αυτού του βάναυσου νόμου, όχι μόνο θα «ξενιτευτεί», αλλά υπάρχει η περίπτωση να απουσιάσει από την Κρήτη για τα επόμενα 50 χρόνια, αν το νέο διορισμένο διοικητικό συμβούλιο του Μουσείου, το οποίο θα περιλαμβάνει εκτός των άλλων και επιχειρηματίες παντός είδος και σκοπού, αποφασίσει ότι αυτό είναι το «πρέπον» προκειμένου τα μουσειακά εκθέματα να αποκτήσουν και χαρακτήρα που αγγίζει τα όρια του εμπορεύματος!

Να υπενθυμίσω, επίσης, στον κ. Τροχαλάκη ότι οι πίνακες του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου στους οποίους αναφέρεται έμειναν στο Ηράκλειο όσο διήρκεσε η συγκεκριμένη έκθεση. Και όπως πολύ σωστά αναφέρει, με το ισχύον νομικό καθεστώς, πράγματι και το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου συμμετέχει σε πλήθος εκθέσεων του εξωτερικού, μεταξύ αυτών και των τρεχουσών της Οξφόρδης αλλά και του Καίμπριτζ. Ωστόσο αυτές οι ανταλλαγές και μετακινήσεις δεν έχουν να κάνουν σε τίποτα με τους μακροχρόνιους δανεισμούς που προβλέπει ο παραπάνω, πεψηφισμένος πλέον, νόμος του ελληνικού κράτους, ο οποίος αλλάζει πλήρως το τοπίο των εκθέσεων ανταλλαγής που προβάλλουν την αρχαιολογική ταυτότητα της ελληνικής γης διεθνώς!

Κ. Τροχαλάκη,

επιτρέψτε μου να σας τονίσω ότι η χρόνια ενασχόλησή μου με τα υλικά κατάλοιπα αυτού του τόπου και με την ιστορία τους, με έχει πείσει πως οι ανθρώπινες πράξεις κρίνονται μέσα στο χρόνο. Ακόμη και ένα γραπτό κείμενο αποτελεί για μας τους αρχαιολόγους ένα «λάλον» αντικείμενο, και έτσι το αντιμετωπίζουμε.

Το ποιος κάνει ζημιά στην ελληνική κοινωνία θα φανεί αφού ο «Βασιλεύς – Ιερέας» του ανακτόρου της Κνωσού σας αποχαιρετίσει σε έναν πιθανό μακροχρόνιο δανεισμό του, ή… σε μια μακροχρόνια «εκδούλευσή» του σε ένα από τα μεγάλα μουσεία της Γηραιάς Αλβιώνος ή της Εσπερίας. Εύχομαι όλοι να έχουμε την υγειά μας μέχρι τότε, έτσι ώστε τότε να καθίσουμε με ψυχραιμία και να αναλογιστούμε τί τέλος πάντων κάναμε πάλι λάθος! 

Εμείς που δε ζήσαμε τη λαμπρή εποχή του 1979, θα είμαστε όλοι μπροστά στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, τη Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου, στις 12, ημέρα ψήφισης του νομοσχεδίου που αποκόπτει το Μουσείο Ηρακλείου από το ελληνικό κράτος, για να αφουγκραστούμε το τρίξιμο των κοκάλων των πατέρων μας, του Ιωσήφ Χατζηδάκη, του Στέφανου Ξανθουδίδη, του Νικόλαου Πλάτων και τόσων άλλων, και να τους καθησυχάσουμε ότι είμαστε εδώ για να υπερασπιστούμε την παρακαταθήκη τους. 

Θα είμαστε εκεί, γιατί το έχουμε πάρει απόφαση ότι από την επόμενη μέρα, και κάθε πρωί, θα συνεχίσουμε, έστω και με το νέο καθεστώς να κοιτάμε στα μάτια την προτομή του Στ. Ξανθουδίδη, απέναντι από την πύλη του μουσείου μας, χωρίς να ντρεπόμαστε!"

Δημήτρης Α. Σφακιανάκης

Αρχαιολόγος στο ΑΜΗ

Μέλος της Επιτροπής Αγώνα των Εργαζομένων στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου  

Δείτε επίσης:

"Το Μουσείο Ηρακλείου στην υπηρεσία του αριστερού συνδικαλισμού"

Διαβάστε περισσότερες ειδήσεις από την Κρήτη και το Ηράκλειο