Αγαπητό Cretalive,
Γράφω ένα σχόλιο σχετικά με το πρόσφατο άρθρο σας πάνω στη Μικρασιατική Καταστροφή. Λογικά και καλά ήταν αυτά που γράψατε.
Ωστόσο, υπάρχει και μια βασική πλευρά που δε θίξατε. Πιστεύω και εγώ ότι ήταν στρατηγικά αδύνατο να επιτύχει αυτή η ελληνική εκστρατεία. Από σχετική δημόσια ανταλλαγή απόψεων στην Καθημερινή περί το 2005, είδα ότι ο Βενιζέλος ζήτησε τη γνώμη του Ιωαν. Μεταξά την περίοδο 1915-6, σχετικά με την προοπτική μιας τέτοιας εκστρατείας στη Μ. Ασία.
Ο ικανός στρατιωτικός, και σπουδασμένος στη στρατ. ακαδημία του Βερολίνου, Μεταξάς του είπε ακριβώς ότι μακροπρόθεσμα θα ήταν αδύνατη η υπερίσχυση της Ελλάδας επί της μεγάλης Τουρκίας στη Μ. Ασία. [ 1) Σχετική και η εως τώρα συνεχιζόμενη γερμανο-τουρική σχέση & υποστήριξη. 2) Εκτιμώ μόνο τη στρατιωτική ικανότητα του Μεταξά, και τον απεχθάνομαι πολιτικά, για να μην υπάρξει παρανόηση.]
Τελικά ο Βενιζέλος τον αγνόησε. Όπως είπατε και εσείς, παρασύρθηκε και από τις υποσχέσεις Αγγλίας, Γαλλίας, ΗΠΑ. Επιπλέον, υπερτίμησε τον οικονομικό δυναμισμό του Ελληνισμού στη Μ. Ασία, και **υποτίμησε** τη δυνατότητα ανασυγκρότησης και αντεπίθεσης της Τουρκίας. [ Στην Καλλίπολη είχε νικήσει κατά κράτος τους Αγγλο-Γάλλους το 1917. ]
Αλλά ακριβώς όλα αυτά ήταν μέσα στην απάντηση του Μεταξά.
Τι θα συνέβαινε εαν δεν είχε υπάρξει η ελληνική εκστρατεία ; Άγνωστο.
Δεν είναι απίθανο να είχε εξαπολυθεί διωγμός κατά των Ελλήνων της Μ. Ασίας σε κατοπινό στάδιο. Αλλά ίσως τελικά αυτός να ήταν πιό ανώδυνος από τα γεγονότα του 1922.
Με εκτίμηση
Γιώργος Καστρινάκης
