Με αργά αλλά σταθερά βήματα κερδίζουν έδαφος οι μικροπιστώσεις στη χώρα μας που έρχονται να καλύψουν ένα διαπιστωμένο κενό χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας: τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, τους ελεύθερους επαγγελματίες και κατηγορίες με μικρή πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα όπως η γυναικεία επιχειρηματικότητα.
Παρότι η δραστηριότητα των μικροχρηματοδοτήσεων ξεκίνησε στην Ελλάδα το 2014 από εξειδικευμένους φορείς σε συνεργασία με συστημικές τράπεζες, μόλις το 2020 θεσπίστηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος το θεσμικό πλαίσιο που επιτρέπει στα ιδρύματα χρηματοδοτήσεων να λειτουργούν ανεξάρτητα παρέχοντας πιστώσεις έως 25.000 ευρώ.
Αποτέλεσμα της θέσπισης του νόμου 4701/2020 ήταν να αδειοδοτηθούν δύο εξειδικευμένοι φορείς: η γαλλική AFI (Μάιος 2023) και η Microsmart (Μάρτιος 2023). Ωστόσο, o πρώτος φορέας που έλαβε το "πράσινο φως" (Ιανουάριος 2022) ήταν το επαγγελματικό ταμείο των μηχανικών με την ΤΜΕΔΕ Microfinance Solutions.
Τα προηγούμενα χρόνια, τόσο η AFI όσο και η Μicrosmart (ως Microstar) δραστηριοποιούνταν ως αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες στον χώρο των μικροχρηματοδοτήσεων, μεσολαβώντας προς συγκεκριμένες τράπεζες για την εκταμίευση από αυτές μικροδανείων προς πελάτες, που οι ίδιες οι εταιρείες είχαν προσεγγίσει και αξιολογήσει.
Όπως δήλωσε ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας, σε εκδήλωση του ΤΜΕΔΕ τη Δευτέρα, "ο νόμος για τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων έχει ως στόχο τη διαμόρφωση ενός νέου πυλώνα, παράλληλου με το τραπεζικό σύστημα, για την άντληση κεφαλαίων από φυσικά και νομικά πρόσωπα που αναπτύσσουν ή έχουν δυνατότητα να αναπτύξουν επιχειρηματική / επαγγελματική δραστηριότητα".
Τονίζεται ότι ο θεσμός των μικροπιστώσεων έχει ισχυρό κοινωνικό αντίκτυπο, καθώς στηρίζει την κοινωνική και οικονομική ένταξη ευάλωτων κοινωνικά ομάδων -ιδίως μέσω της κάλυψης δαπανών που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την εκπαίδευση ή μετεκπαίδευσή τους. "Στόχος είναι να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα, να περιοριστεί η παραοικονομία, να προωθηθεί η υγιής επιχειρηματική κουλτούρα και να υποστηριχθεί η ανάπτυξη", τόνισε ο κ. Στουρνάρας.
Πού εφαρμόζονται οι μικροπιστώσεις
Το ύψος της πίστωσης που λαμβάνει ο δανειολήπτης δεν δύναται να ξεπερνά τις 25.000 ευρώ και ο χρόνος αποπληρωμής δεν μπορεί να είναι μικρότερος από δώδεκα μήνες ούτε να υπερβαίνει τα δέκα έτη.
Στους σκοπούς της μικροχρηματοδότησης εντάσσονται η κάλυψη επενδυτικών αναγκών ή κεφαλαίου κίνησης, τα προϊόντα χρηματοδοτικής μίσθωσης για την απόκτηση εξοπλισμού, καθώς και οι αυτοτελείς εγγυήσεις, οι οποίες δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν για τη λήψη δανείων από άλλα χρηματοδοτικά ιδρύματα.
Ωστόσο, αναφορικά με τα εμπόδια αλλά και τις προοπτικές στη δραστηριοποίηση των ιδρυμάτων μικροχρηματοδοτήσεων στην Ελλάδα, η ΤτΕ αναγωρίζει πως το ελληνικό κανονιστικό πλαίσιο είναι απαιτητικό ως προς το καθεστώς αδειοδότησης και προληπτικής εποπτείας που επιβάλλει στα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων.
Το ζητούμενο, σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα, είναι οι αδειοδοτημένοι φορείς να αξιοποιήσουν τη διεθνή εμπειρία δεκαετιών στον τομέα μικροχρηματοδοτήσεων, ώστε να μην επαναλάβουν λάθη του παρελθόντος. "Θα πρέπει να αξιολογήσουν τους υποψήφιους δανειολήπτες, το προφίλ κινδύνου και την επιχειρηματική τους ιδέα, παρέχοντας τα κατάλληλα προϊόντα για τον δανεισμό τους, να υιοθετήσουν τους απαιτούμενους μηχανισμούς παρακολούθησης των χορηγηθεισών μικροχρηματοδοτήσεων, να προσλάβουν ικανό προσωπικό και να παρέχουν τις κατάλληλες συμβουλευτικές υπηρεσίες", ανέφερε ο διοικητής.
"Κλειδί" της επιτυχίας τους είναι, επίσης, η πρόσβαση σε μηχανισμούς χρηματοδότησης και παροχής εγγυήσεων, οι οποίοι παρέχονται -μεταξύ άλλων- από ευρωπαϊκούς φορείς, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Εγγυήσεων, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, αλλά και το Υπουργείο Ανάπτυξης.
Σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα, η ευρωπαϊκή και παγκόσμια εμπειρία δίνουν ενθαρρυντικά μηνύματα για τις προοπτικές του οικονομικού μοντέλου της μικροχρηματοδότησης στην Ελλάδα, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μικροχρηματοδοτήσεις αποτελούν ένα από τα ελάχιστα διαθέσιμα εργαλεία για τους συνήθως αποκλεισμένους από το τραπεζικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Δυνατή "εκκίνηση" για το ΤΜΕΔΕ
Η ΤΜΕΔΕ Microfinance παρέχει ήδη ολοκληρωμένες ψηφιακές υπηρεσίες μικροχρηματοδοτήσεων, σε συνεργασία με το ΤΜΕΔΕ σε όλη τη χώρα σε συνεργασία με την Attica Bank. Προς το παρόν, απευθύνεται αποκλειστικά σε εγγεγραμμένα μέλη του ΤΜΕΔΕ, ενώ τα επόμενα έτη ο φορέας σκοπεύει να διευρύνει τους πελάτες του και σε άλλους κλάδους.
Οπως αναφέρθηκε σε χθεσινή παρουσίαση, ο φορέας θα μπορεί να συμμετάσχει σε ευρωπαϊκά επενδυτικά προγράμματα, εγγυοδοτικά προγράμματα της Αναπτυξιακής Τράπεζας ή άλλα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα. "Στο σημερινό ανταγωνιστικό περιβάλλον, οι μικρομεσαίες -στην πλειοψηφία τους εταιρείες του τεχνικού κόσμου- δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς φυσιολογική ροή χρηματοδότησης", δήλωσε ο πρόεδρος του ταμείου Κωνσταντίνος Μακέδος.
Ενισχύει την παρουσία της η AFI
Η AFI είναι η πρώτη που εισήγαγε την ιδέα των μικροπιστώσεων στη χώρα μας, καθώς ξεκίνησε το 2015 με την υποστήριξη της Eurobank. Μέχρι σήμερα, έχουν χορηγηθεί 700 μικροδάνεια, ενισχύοντας την ελληνική μικροεπιχειρηματικότητα με περισσότερα από 7 εκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, έχουν δημιουργηθεί 913 νέες θέσεις εργασίας μέσω αυτοαπασχόλησης και υποστήριξης επιχειρήσεων για την πρόσληψη νέων υπαλλήλων.
Ως προς το προφίλ των πελατών της, το 60% των επιχειρήσεων που έχουν λάβει χρηματοδότηση είναι νέες επιχειρήσεις και το 43% ανήκουν σε γυναίκες, πάντα διατηρώντας χαμηλότερα ποσοστά μη-εξυπηρετούμενων δανείων σε σύγκριση με τις ελληνικές τράπεζες.
Όπως δήλωσε στο Capital.gr ο Κωνσταντίνος Παντελίδης, Regional Manager της AFI, "η AFI Microfinance SA έχει στόχο να επεκτείνει τις δραστηριότητές της, παρέχοντας στήριξη σε ανθρώπους που χρειάζονται την ευκαιρία να αναπτύξουν τις ιδέες και τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες. Είμαστε πολύ αισιόδοξοι για το μέλλον".
