Τα ρεζερβουάρ γεμίζουν παρά το ράλι τιμών

Είναι η ζήτηση για τα καύσιμα «ανελαστική»; Ακόμη και μια εκρηκτική αύξηση των τιμών, όπως αυτή που βιώνουν τους τελευταίους μήνες οι καταναλωτές στην Ελλάδα, δεν μπορεί να κάμψει –τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό– την κατανάλωση; Τα στοιχεία που καταφθάνουν κάθε μήνα στο υπουργείο Οικονομικών αυτό δείχνουν, τουλάχιστον προς το παρόν. Με τη μέση τιμή της αμόλυβδης στα 2,4 ευρώ το λίτρο και την αντίστοιχη του πετρελαίου κίνησης να έχει σκαρφαλώσει πάνω από τα δύο ευρώ παρά την απευθείας κρατική επιδότηση, τα στοιχεία του ειδικού φόρου κατανάλωσης αποτυπώνουν τεράστια αντοχή στην κατανάλωση. Τον Απρίλιο του 2022, τα έσοδα από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης απέδωσαν 116 εκατ. ευρώ.

Τον αντίστοιχο περυσινό μήνα είχαν αποφέρει 113 εκατ. ευρώ. Και αν η κατανάλωση του 2021 δεν είναι ενδεικτική εξαιτίας των περιορισμών στις μετακινήσεις που επιβλήθηκαν λόγω πανδημίας, η αντίστοιχη σύγκριση με το 2019 βγάζει και αυτή αύξηση, καθώς προ τριετίας (πριν δηλαδή ξεκινήσει η πανδημία) οι εισπράξεις είχαν ανέλθει στα 110 εκατ. ευρώ. Οσο για την αμόλυβδη, τον Απρίλιο του 2022 ο ειδικός φόρος κατανάλωσης των 70 λεπτών ανά λίτρο απέφερε 159 εκατ. ευρώ από 142 εκατ. ευρώ το 2021 (σ.σ. αναμενόμενη η αύξηση καθώς το Πάσχα του 2021 οι Ελληνες δεν πήγαν στα χωριά τους), ενώ το 2019 οι εισπράξεις ήταν 171 εκατ. ευρώ.

Οι εισπράξεις του ειδικού φόρου κατανάλωσης αποτελούν ασφαλή μονάδα μέτρησης της κατανάλωσης, καθώς δεδομένου ότι ο φόρος επιβάλλεται με ένα σταθερό ποσό ανά λίτρο και στο πετρέλαιο κίνησης και στην αμόλυβδη, η όποια μεταβολή στα έσοδα είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω μπορεί να προκύψει μόνο από τη μεταβολή στον όγκο πωλήσεων. Από την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του Μαΐου, το οικονομικό επιτελείο έχει ενδείξεις ότι η εικόνα των λίγο μειωμένων πωλήσεων στην αμόλυβδη σε σχέση με το 2019 αλλά και των σταθερών ή λίγο αυξημένων πωλήσεων στο πετρέλαιο κίνησης, έχει επιβεβαιωθεί και κατά τον προηγούμενο μήνα.

Τα μακροχρόνια στοιχεία καταναλώσεων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής επιβεβαιώνουν τη σχετική «σταθερότητα» των καταναλώσεων υπό φυσιολογικές συνθήκες. Το 2015 καταναλώθηκαν 2,35 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι αμόλυβδης, 105 χιλιάδες μετρικοί τόνοι σούπερ αμόλυβδης, 2,5 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι πετρελαίου κίνησης και 485 χιλιάδες τόνοι υγραερίου κίνησης: σύνολο, περίπου 5,45 εκατομμύρια τόνοι ή πέντε δισεκατομμύρια λίτρα. Το 2019, οι πωλήσεις ήταν 5,659 δισ. λίτρα, δηλαδή αυξημένες κατά περίπου 4%. Προφανώς στις διάφορες κατηγορίες καυσίμων υπήρξαν μεταβολές αλλά αυτό αποδίδεται στις καταναλωτικές συνήθειες.

Το 2020 και το 2021 καταγράφηκε μείωση, η οποία όμως δεν προήλθε από την πλευρά των τιμών αλλά από την πλευρά της αναγκαστικής μείωσης της ζήτησης λόγω των περιορισμών της πανδημίας. Γι’ αυτό και το οικονομικό επιτελείο, προκειμένου να βγάλει ασφαλή συμπεράσματα, συγκρίνει με το 2019 και όχι με το 2020 ή το 2021. Η αύξηση της τιμής κατά 70 λεπτά μέσα σε ένα χρόνο προφανώς και συνιστά ακραία αλλαγή στις συνθήκες της αγοράς αλλά και πάλι προς το παρόν φαίνεται να μην αλλάζει κάτι δραματικά στη ζήτηση. Τουλάχιστον προς το παρόν.