Συμβάσεις και Συναλλαγές ΑΕ με μέλη ΔΣ & Συνδεδεμένα Μέρη

Σε προηγούμενη αρθρογραφία μας, μας απασχόλησαν τα αρμόδια όργανα και η ισχύς της άδειας για τη σύναψη συναλλαγών της ΑΕ με μέλη ΔΣ και συνδεδεμένα μέρη. Στο παρόν θα μας απασχολήσουν τα επιμέρους στάδια της όλης διαδικασίας, η οριστικοποίησή της, οι συνέπειες από ενδεχόμενες παραβάσεις και, τέλος, η (ενδεχόμενη) εκ των υστέρων έγκριση (προώρως και μη νομίμως συναφθείσας) σύμβασης/συναλλαγής. 

Η οριστικοποίηση(;) της Αδειοδότησης, δικαίωμα εναντίωσης και κυρώσεις 

Tο ΔΣ επιλέγεται ως, καταρχήν, αρμόδιο όργανο της ΑΕ για τη χορήγηση άδειας συναλλαγής/σύναψης σύμβασης με μέλος ΔΣ/συνδεδεμένο μέρος. Όχι πάντοτε όμως: Στη (μοναδική) περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων μελών του ΔΣ και αδυναμίας λήψης απόφασης λόγω ανεπάρκειας των εναπομενόντων μελών να σχηματίσουν απαρτία, η αρμοδιότητα περιέρχεται στη ΓΣ. 

Σε κάθε άλλη περίπτωση το συγκεκριμένο θέμα θα έχει, προηγουμένως, διέλθει από το (υποχρεωτικά) αρμόδιο ΔΣ. Επί αρνητικής απόφασης του ΔΣ, δυνατότητα παρέμβασης της ΓΣ, δεν υφίσταται. Επί θετικής, όμως, απόφασης του ΔΣ, παρέχεται η (αιτηθείσα) άδεια εφόσον: (α) είτε παρέλθει άπρακτο δεκαήμερο [από τη δημοσίευση-ανακοίνωσή της στο ΓΕΜΗ χωρίς μειοψηφούντες μέτοχοι (5% του μετοχικού κεφαλαίου-κατά το νόμο ή έως το 1% αυτού-εφόσον τούτο προβλέπει το καταστατικό) να ζητήσουν τη σύγκληση ΓΣ είτε (β) δηλώσουν εγγράφως οι μέτοχοι ότι δεν επιθυμούν τη σύγκληση ΓΣ. 

Εφόσον μέτοχοι του 1/3 του μετοχικού κεφαλαίου εναντιωθούν στη ΓΣ που τυχόν επιληφθεί, η χορήγηση της αιτούμενης άδειας ματαιώνεται. Σε περίπτωση εκ των υστέρων έγκρισης, το εν λόγω ποσοστό μειώνεται στο 5% του μετοχικού κεφαλαίου (ή, έως το 1%-εφόσον το καταστατικό το προβλέπει).

Η ακυρότητα είναι απόλυτη σε περίπτωση παράβασης της διαδικασίας αδειοδότησης και δημοσιότητας. Προβλέπονται (και) ποινικές κυρώσεις σε βάρος των παραβατών. Το αξιόποινο, ωστόσο, αίρεται σε περίπτωση εκ των υστέρων έγκρισης. 

Έγκριση (Μη Νομίμως) Καταρτισθείσας Συναλλαγής

(α) Στην περίπτωση κατάρτισης σύμβασης/συναλλαγής κατόπιν άδειας του ΔΣ πριν την πλήρωση των προϋποθέσεων του νόμου, ισχυροποιείται μετά την άπρακτη παρέλευση της δεκαήμερης προθεσμίας από τη δημοσιότητα της απόφασης του ΔΣ. Ισχυροποιείται, επίσης, εφόσον εγκριθεί, εκ των υστέρων, από τη ΓΣ.

(β) Στην περίπτωση της σύγκρουσης συμφερόντων αρμόδια για τη χορήγηση άδειας είναι αποκλειστικά η ΓΣ-πριν από την κατάρτιση της σύμβασης/συναλλαγής. Εφόσον, όμως, η σύμβαση/συναλλαγή συναφθεί, χωρίς την προηγούμενη άδεια της ΓΣ, είναι δυνατή η, κατά τα άνω-εκ των υστέρων έγκρισή της. 

(γ) Αρμόδιο για τη χορήγηση άδειας είναι, καταρχήν, το ΔΣ, το οποίο αποφασίζει συλλογικά, χωρίς δυνατότητα περαιτέρω ανάθεσης. Εφόσον συναφθεί από υποκατάστατο όργανο σύμβαση/συναλλαγή με μέλος ΔΣ/συνδεδεμένο μέρος, η ΓΣ δεν είναι δυνατό να την εγκρίνει εκ των υστέρων.

Ενδεχόμενη παράκαμψη των προϋποθέσεων για τη σύναψη (κατ’ αρχήν απαγορευμένων) συμβάσεων/συναλλαγών με μέλη του ΔΣ και συνδεδεμένα μέρη, δημιουργεί ακυρότητες και ευθύνες των εμπλεκομένων. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι (θεωρητικά) δυνατή η εκ των υστέρων έγκρισή τους. Καθώς, όμως, μια τέτοια έγκριση ουδέποτε θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, τέτοιες επιλογές μοιάζουν απολύτως παρακινδυνευμένες. Επί εισηγμένων, πάντως, εταιρειών υφίσταται μια πρόσθετη προϋπόθεση: αυτή της έκθεσης αξιολόγησης, για την οποία επόμενη αρθρογραφία μας.- 

Σταύρος Κουμεντάκης

Managing Partner

Koumentakis and Associates Law Firm

Σημ.: Το παρόν άρθρο σε πλήρη μορφή.