Στον «αέρα» αγορές με μετρητά

Μπλακάουτ στις αγοραπωλησίες ακινήτων προκαλεί η αποχή των συμβολαιογράφων με το πρόβλημα να είναι εντονότερο για όσους έχουν ήδη προγραμματίσει την αγορά κάποιου ακινήτου με μετρητά.

Χιλιάδες συμβόλαια κινδυνεύουν να μείνουν στο αέρα καθώς το άρθρο 2 του φορολογικού νομοσχεδίου, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή, βάζει τέλος στις αγοραπωλησίες ακινήτων με μετρητά, μέτρο το οποίο ισχύει από τη δημοσίευση του νομοσχεδίου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Το σχέδιο νόμου αναμένεται να ψηφιστεί την ερχόμενη εβδομάδα στη Βουλή και αμέσως μετά θα πάρει τον δρόμο προς το Εθνικό Τυπογραφείο.

Με τους συμβολαιογράφους, όμως, να συνεχίζουν την αποχή αντιδρώντας στο «ψηφιακό» συμβόλαιο, ο χρόνος εξαντλείται για τους φορολογουμένους και την υπογραφή συμβολαίων αγοραπωλησίας ακινήτων με μετρητά.

Η ενεργοποίηση της νέας ρύθμισης θα φέρει πρόστιμα-φωτιά από 10.000 ευρώ έως 500.000 ευρώ για τους παραβάτες, αλλά και αυτόματη ακύρωση των συμβολαίων στα οποία θα έχει καταγραφεί προκαταβολή, μερική ή ολική εξόφληση του τιμήματος με μετρητά ή δεν θα καταγράφεται ότι η εξόφληση του τιμήματος έγινε μέσω τραπεζικού συστήματος.

Το φορολογικό νομοσχέδιο προβλέπει την κατάργηση της χρήσης μετρητών ως τρόπο εξόφλησης του τιμήματος κατά τη σύνταξη συμβολαιογραφικών πράξεων μεταβίβασης ακινήτων με επαχθή αιτία και καθιστά υποχρεωτική τη χρήση τραπεζικών μέσων πληρωμής για την εξόφληση του τιμήματος για την οποία η φορολογική διοίκηση ενημερώνεται από τον συμβολαιογράφο που συντάσσει την πράξη μεταβίβασης μέσω της εφαρμογής «myPROPERTY».

Συμβολαιογραφικό έγγραφο στο οποίο καταγράφεται προκαταβολή ή μερική ή ολική εξόφληση του τιμήματος με μετρητά ή στο οποίο δεν καταγράφεται η εξόφληση του τιμήματος με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής είναι αυτοδικαίως άκυρο, απαγορεύεται να μεταγραφεί στα οικεία βιβλία και δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα έναντι των συμβαλλομένων, του Δημοσίου και οποιουδήποτε τρίτου.

Τι προβλέπεται

Επίσης, προβλέπει ότι:

• Ο συμβολαιογράφος υποχρεούται να αναγράψει στο συμβόλαιο τον τρόπο εξόφλησης του τιμήματος αποκλειστικά με τη χρήση τραπεζικών μέσων πληρωμής.
• Απαγορεύεται η μεταγραφή συμβολαιογραφικού εγγράφου που έχει συνταχθεί χωρίς ο συμβολαιογράφος να έχει αναγράψει στο συμβόλαιο τον τρόπο εξόφλησης του τιμήματος αποκλειστικά με τη χρήση τραπεζικών μέσων πληρωμής.
• Στους συμβολαιογράφους καθώς και στους υποθηκοφύλακες/προϊσταμένους Κτηματολογικών Γραφείων που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις τους επιβάλλεται αυτοτελές πρόστιμο ίσο με το 10% του τιμήματος που δεν προκύπτει ότι καταβλήθηκε με χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 10.000 ευρώ και να υπερβαίνει τις 500.000 ευρώ για κάθε παράβαση.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι μία στις τέσσερις μεταβιβάσεις ακινήτων πραγματοποιείται με μετρητά εξ ολοκλήρου ή εν μέρει.

Η καταβολή μέρους ή του συνόλου του τιμήματος αγοραπωλησίας ακινήτων επιτρέπεται σήμερα μεταξύ φυσικών προσώπων, εφόσον τα χρήματα είναι δηλωμένα.

Αγοραπωλησίες με μετρητά μεταξύ νομικών προσώπων (επιχειρήσεων) ή φυσικού προσώπου και νομικού προσώπου (π.χ. κατασκευαστική εταιρεία) δεν επιτρέπονται αν το τίμημα υπερβαίνει τα 500 ευρώ (θεωρείται επιχειρηματική συναλλαγή).

Σε σύνολο 338.511 μεταβιβάσεων ακινήτων ύψους 27,7 δισ. ευρώ, που πραγματοποιήθηκαν από τον Μάρτιο του 2021, σε 42.613 περιπτώσεις στα συμβόλαια είχαν περάσει συναλλαγές 426,5 εκατ. ευρώ μόνο με μετρητά, ενώ επιπλέον 41.741 μεταβιβάσεις έγιναν εν μέρει με μετρητά ύψους 2,98 δισ. ευρώ.