Σε συνθήκες μεγάλης διεθνούς αβεβαιότητας, ο Κωστής Χατζηδάκης καταθέτει σήμερα στη Βουλή το προσχέδιο του νέου κρατικού προϋπολογισμού για το 2025. Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή θα καθορίσουν όμως αν οι προβλέψεις θα ανατραπούν σε ένα μήνα, όταν κατατεθεί προς ψήφιση το τελικό σχέδιο προϋπολογισμού, ή αν η Ελλάδα μπορεί να πορευθεί και πάλι εν μέσω μίας ακόμα παγκόσμιας κρίσης, με μεγαλύτερη ασφάλεια από τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης.
Ο προϋπολογισμός κατατίθεται σε μια στιγμή όπου τα πράγματα φαίνονταν να πηγαίνουν συγκριτικά καλύτερα στην Ελλάδα, όπως επεσήμαινε με άρθρο της και η γερμανική Handelsblatt την εβδομάδα που πέρασε.
Ωστόσο το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προειδοποιεί, στο προσχέδιο Προϋπολογισμού σύμφωνα με το newmoney.gr, για «εξωγενείς κινδύνους» στους οποίους εντάσσεται «το ενδεχόμενο κλιμάκωσης των γεωπολιτικών κρίσεων σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, με επιπτώσεις στο διεθνές εμπόριο και στην πορεία αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού».
«Ευρωπαϊκές» προβλέψεις
Το προσχέδιο υιοθετεί την «ευρωπαϊκή» -και συντηρητική ίσως- πρόβλεψη της Κομισιόν, για ρυθμό ανάπτυξης 2,2% εφέτος και 2,3% το 2025, καθώς θα πρέπει να συμφωνεί με τις αντίστοιχες προβλέψεις στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα που θα αποστείλει τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες. Το οικονομικό επιτελείο εκτιμά όμως ότι, με βάση και τις επιδόσεις της οικονομίας στα δύο πρώτα τρίμηνα, πιθανόν η χρονιά να κλείσει τελικά καλύτερα από το αναμενόμενο, κοντά στο 2,5% για φέτος, όπως ήταν η πρόβλεψη και στο Πρόγραμμα Σταθερότητος που κατέθεσε πριν μισό χρόνο η κυβέρνηση στην Κομισιόν.
Στο προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού, επίσης, προβλέπεται: αύξηση των επενδύσεων κατά 8,4% το 2025, έναντι αύξησης 6,7% εφέτος και 4% το 2023, αλλά και μείωση της ανεργίας κάτω από 10% του 2025, στο 9,7% από 10,3% φέτος και 11,1% το 2023.
Προβλέπει όμως και σημαντική πτώση του πληθωρισμού (εθνικός δείκτης καταναλωτή) στο 2,1% το 2025, από 2,7% εφέτος και 4,2% το 2023.
Ρουλέτα…με τις ρουκέτες
Όλες οι προβλέψεις αυτές πάντως είναι υψηλού ρίσκου αφού, για να συμβούν όλα αυτά, πρέπει και το διεθνές περιβάλλον να μην επηρεάσει καθοδικά την ανάπτυξης και ανοδικά τις τιμές στη χώρα μας. Οι εξωγενείς κίνδυνοι είναι πανίσχυροι και απειλούν να τινάξουν στον αέρα τον προϋπολογισμό πριν καν κατατεθεί!
Ενδεικτικό είναι ότι ως βάση όλων των υπολογισμών (μακροοικονομικό σενάριο) έχει τεθεί η πρόβλεψη των διεθνών οργανισμών ότι η μέση τιμή του πετρελαίου brent για το 2024 θα κλείσει στα 85,4 δολάρια το βαρέλι και θα πέσει στα 80 δολάρια το 2025. Η εμπλοκή του Ιράν όμως (από το οποίο η Ελλάδα προμηθεύεται πετρέλαιο) στον πόλεμο με το Ισραήλ, οι επιθέσεις εναντίον πλοίων στον Περσικό Κόλπο που οδηγεί στη Μεσόγειο και στο λιμάνι Πειραιά και η γενίκευση του πολέμου στη Μέση Ανατολή, ανατρέπουν ήδη τις προβλέψεις αυτές, με τους αναλυτές να «δείχνουν» για εκτόξευση των διεθνών τιμών πετρελαίου στα 100 δολάρια το βαρέλι ή, ενδεχομένως, και ακόμα υψηλότερα.
Μια τέτοια εξέλιξη απειλεί να ακυρώσει τους στόχους του νέου προϋπολογισμού, πριν καν ψηφιστεί. Σε κίνδυνο μπαίνουν έτσι και οι προβλέψεις για μια σειρά παροχών 1,3 δισ. ευρώ, τις οποίες η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι θα συμπεριλάβει στον προϋπολογισμό, για συνταξιούχους, υπαλλήλους δημοσίου, εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, ευάλωτους, ιδιοκτήτες ακινήτων, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες.
Στην «προκρούστεια κλίνη» μπαίνουν:
- η αύξηση των συντάξεων, κοντά στο 2,5%, ανάλογα με την εξέλιξη του ΑΕΠ
- η αύξηση μισθών στο Δημόσιο κατά 30 έως 40 ευρώ, ώστε ο εισαγωγικός να εξομοιωθεί με τον κατώτατο μισθό του ιδιωτικού τομέα, τον Απρίλιο του 2025
- η κατάργηση του Τέλους επιτηδεύματος, παράλληλα με τη μείωση των τεκμηρίων για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Από την άλλη, δεν κινδυνεύουν να μειωθούν ή να αναβληθούν:
- η αύξηση κατά 20% της αποζημίωσης των νυχτερινών των ένστολων (αστυνομία, πυροσβεστικό σώμα, λιμενικό, ένοπλες δυνάμεις)
- η μείωση 1% των ασφαλιστικών εισφορών από 1/1/2025, εκ των οποίων 0,5% από τις εισφορές εργαζομένων και 0,5% από τις εργοδοτικές εισφορές κλάδου υγείας
- η επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο με την εφαρμογή μηδενικού συντελεστή από το 2025.
- η αυτοτελής φορολόγηση των εφημεριών των ιατρών ΕΣΥ με συντελεστή 22%
- τα κίνητρα στις επιχειρήσεις για συγχωνεύσεις και εξαγορές.
- η τριετής απαλλαγή φόρου εισοδήματος για κενά ακίνητα που θα ενοικιαστούν.
- ο διπλασιασμός στο 20% από 10% της έκπτωσης του ΕΝΦΙΑ σε ιδιοκτήτες που έχουν ασφαλίσει το σπίτι ή τα σπίτια τους από φυσικές
- καταστροφές (σεισμό, πυρκαγιά, πλημμύρα)
- η αναστολή του ΦΠΑ στις μεταβιβάσεις ακινήτων έως τα τέλη του 2025
- η κατάργηση του φόρου ασφαλίστρου 15% συμβολαίων υγείας για παιδιά
- η απαλλαγή από φόρο των οικειοθελών παροχών επιχειρήσεων υπέρ νέων γονέων
- η αύξηση του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος για τα Περιφερειακά Πανεπιστήμια από τα 1.500 στα 2.000 ευρώ ετησίως και 2.500 σε περίπτωση συγκατοίκησης.
