Στα «αζήτητα» το 33% από τις επιστροφές φόρων

Στα «αζήτητα» των εφοριών παραμένουν εκατομμύρια ευρώ από επιστροφές φόρων που μπορούν να αποδοθούν άμεσα, αλλά δεν τις αναζητούν οι δικαιούχοι, την ώρα που αγορά και καταναλωτές αναζητούν «ζεστό» χρήμα ως ανάχωμα στις ενεργειακές ανατιμήσεις.

Είναι αξιοσημείωτο, με βάση μάλιστα και τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στον νέο κρατικό προϋπολογισμό, ότι περίπου το 33% των επιστροφών φόρου που μπορεί άμεσα να δοθεί στους δικαιούχους δεν αναζητείται από κανένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο, με αποτέλεσμα να «λιμνάζουν» στις εφορίες ποσά ύψους 257 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία, που αφορούν την εξέλιξη των εκκρεμών επιστροφών φόρων, το συνολικό προς επιστροφή ποσό τον Σεπτέμβριο του 2022 είχε ανέλθει στα 792 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 286 εκατ. ευρώ αφορούν εκκρεμείς επιστροφές που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες, καθώς έχουν περάσει 90 ημέρες από την έκδοση Ατομικού Φύλλου Έκπτωσης (ΑΦΕΚ), ενώ 506 εκατ. ευρώ αφορούν εκκρεμείς επιστροφές φόρων που δεν είναι ληξιπρόθεσμες αφού δεν έχει παρέλθει το διάστημα των 90 ημερών από την ημερομηνία έκδοσης ΑΦΕΚ.

Θα πρέπει ωστόσο να αναφερθεί ότι από το «πακέτο» των εκκρεμών επιστροφών που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες, δηλαδή από τα 286 εκατ. ευρώ:
– τα 257 εκατ. ευρώ είναι ποσά που δεν μπορούν να αποπληρωθούν λόγω κυρίως εξωγενών παραγόντων, όπως η μη ανταπόκριση των δικαιούχων ή η μη προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών, ενώ
– τα 29 εκατ. ευρώ αφορούν μόνο ληξιπρόθεσμες εκκρεμείς επιστροφές φόρων που δεν έχουν αποδοθεί «αδικαιολόγητα» στους δικαιούχους.

Επομένως, είναι φανερό ότι την ώρα που η αγορά αναζητά «ενέσεις» ρευστότητας για να μπορέσει να αντέξει στο κύμα ακρίβειας που χτυπά νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ενώ δεν λείπουν ακόμη και σήμερα και παρά τη βελτίωση στον χρόνο επιστροφής φόρων τα παράπονα για καθυστερήσεις, υπάρχουν υπόχρεοι, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, που αφήνουν στα συρτάρια των εφοριών, αδιαφορώντας, σημαντικά κονδύλια, που αναμφίβολα μπορούν να συμβάλουν στη στήριξή τους.

Επισημαίνεται ότι από την πλευρά τους τα στελέχη της ΑΑΔΕ, πέρα από την απορία που τους δημιουργείται «γιατί κάποιος που δικαιούται χρήματα δεν τα αναζητά, ειδικά όταν υπάρχουν επανειλημμένες οχλήσεις από τις φορολογικές αρχές», τονίζουν ότι σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για «αμέλεια» από την πλευρά των δικαιούχων, αφού τα συγκεκριμένα ποσά αφορούν φόρο εισοδήματος, αλλά κυρίως και πρωτίστως ΦΠΑ, που όλοι θα ήθελαν να έχουν σε ρευστό ή να συμψηφίσουν με μελλοντικές οφειλές. Μόνη, λοιπόν, αιτιολογία που μπορεί να ευσταθεί, όπως αναφέρουν τα ίδια στελέχη, είναι ότι οι δικαιούχοι δεν προσέρχονται να εισπράξουν τις επιστροφές ή δεν προσκομίζουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά γιατί ενδεχομένως «φοβούνται» τον έλεγχο.

Νέο σύστημα

Επισημαίνεται ότι η ΑΑΔΕ έχει θεσπίσει και εφαρμόζει από τον Ιούλιο του 2020 ένα νέο σύστημα με συγκεκριμένα κριτήρια για να μειώσει τις εκκρεμότητες και να επιταχύνει τις επιστροφές φόρων. Ειδικότερα, με το καθεστώς που ισχύει βαθμολογούνται τα αιτήματα επιστροφών και επιταχύνονται οι παλαιότερες και εκείνες που είναι μεγάλου ύψους, ενώ λιγότερους πόντους παίρνουν τα πρόσφατα αιτήματα επιστροφών. Συγκεκριμένα, με βάση τις οδηγίες που έχει ήδη δώσει η ΑΑΔΕ, για την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων από επιστροφές φόρων, τη διευκόλυνση των διαδικασιών, την καλύτερη παρακολούθηση της χρονολογικής ωρίμανσης και την ενιαία αντιμετώπιση διαχείρισής τους απ’ όλες τις ΔΟΥ η διαδικασία διεκπεραίωσης των επιστροφών θα πρέπει να προχωρά με βάση: α) τη χρονολογική ωρίμανση, β) το ύψος των επιστραφέντων ποσών.

Ημερομηνία αφετηρίας για τον υπολογισμό της χρονολογικής ωρίμανσης των επιστροφών λογίζεται για μεν τα ποσά επιστροφής φόρων η ημερομηνία αιτήματος επιστροφής του δικαιούχου, για δε τα ποσά επιστροφής λοιπών εσόδων η ημερομηνία έκδοσης του ΑΦΕΚ. Σε κάθε περίπτωση προτεραιότητα αποτελεί η εξόφληση των μεγαλύτερων σε ύψος και μεγαλύτερης χρονολογικής ωρίμανσης επιστροφών, ώστε να καταστεί δυνατή η ελαχιστοποίηση του συνολικού χρόνου αποπληρωμής των επιστροφών.

Η ΑΑΔΕ έχει καταστήσει σαφές ότι με το νέο καθεστώς χρονολογικής ωρίμανσης επιστροφών φόρων:

– Εξαιρούνται τα αιτήματα επιστροφής από φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.
– Η ηλικία του αιτήματος επιστροφής, για τις περιπτώσεις επιστροφών φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων και ΦΠΑ μετράται από την έναρξή της, δηλαδή την ημερομηνία υποβολής δήλωσης ΦΕΝΠ και την ημερομηνία αίτησης επιστροφής ΦΠΑ αντίστοιχα. Για τα ΑΦΕΚ που δεν συνδέονται με αίτηση επιστροφής, η ηλικία του αιτήματος μετράται από την ημερομηνία έκδοσης ΑΦΕΚ.

Θα πρέπει να αναφερθεί ότι η επικαιροποίηση των σχετικών αναφορών με τις εκκρεμείς επιστροφές φόρων γίνεται πλέον δύο φορές τον μήνα, ούτως ώστε να υπάρχει πλήρης εικόνα των οφειλών προς τους ιδιώτες, αλλά κυρίως για να επιταχύνονται οι επιστροφές στους δικαιούχους εντός ενός εύλογου χρονικού διαστήματος.