Η Standard & Poor's Global Ratings σε έκθεσή της για τις ελληνικές και τις κυπριακές τράπεζες αναφέρει ότι μετά από μια δεκαετία κατά την οποία αντιμετώπισαν παλιότερα προβλήματα, τα αποτελέσματα του 2022 δείχνουν ότι έχουν φτάσει σε καθοριστικό σημείο για την επιστροφή τους στην κανονικότητα.
Επίσης, υπογραμμίζει ότι μετά από τις πωλήσεις μεγάλων χαρτοφυλακίων κόκκινων δανείων, τιτλοποιήσεων και διαγραφών, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες της Ελλάδας εμφανίζουν πλέον δείκτες NPEs κάτω του 10%.
Αντίστοιχα αναφέρει ότι η περιορισμένη ανάληψη ρίσκου από την πλευρά των τραπεζών μπορεί ως ένα βαθμό να αποδοθεί στην υποτονική ζήτηση νέων δανείων, και αποδεικνύει ότι η πιθανή απομείωση περιουσιακών τους στοιχείων πρέπει να είναι σημαντικά περιορισμένη σε σύγκριση με προηγούμενες κρίσεις.
Αυξημένο κόστος κινδύνου
Ωστόσο, τονίζει ότι το κόστος κινδύνου για ελληνικές και κυπριακές τράπεζες είναι πολύ πιθανό να παραμείνει αυξημένο σε σύγκριση με αυτό των ευρωπαϊκών τραπεζών, αφού και τα δύο τραπεζικά συστήματα εξακολουθούν να εμφανίζουν ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τα καθιστούν πιο ευάλωτα σε μια ύφεση, ειδικότερα λόγω της σημαντικής επικέντρωσής τους σε τομείς, όπως οι κατασκευές και η αγορά ακινήτων (13% στην Κύπρο, 10% στην Ελλάδα) και ο τουρισμός (10% στην Κύπρο, 14% στην Ελλάδα) -σύμφωνα με τα στοιχεία της 31ης Δεκεμβρίου 2022.
Επιπλέον, η S&P σημειώνει ότι από τα μέσα της δεκαετίας του 2010 οι ελληνικές τράπεζες έκαναν σημαντική αναδιάρθρωση του κόστους τους στο πλαίσιο εξορθολογισμού των εργασιών τους. Κατάφεραν με επιτυχία, αναφέρει, να αναδιαρθρώσουν τις δραστηριότητές τους μέσω κινήσεων κόστους και αποδοτικότητας, αλλά και πωλήσεων μη βασικών περιουσιακών τους στοιχείων, γεγονός που οδήγησε τον δείκτη κόστος προς έσοδα να βελτιωθεί και να διαμορφωθεί κοντά ή κάτω από 40%.
Το γεγονός αυτό τις κατατάσσει μεταξύ των τραπεζών με τις καλύτερες αποδόσεις στην Ευρώπη. Αλλά, όπως υπογραμμίζει, οι κυπριακές τράπεζες έχουν μείνει πίσω, με τον δείκτη κόστος προς έσοδα πιθανότατα να παραμένει λίγο πάνω από 60% την περίοδο 2023-2024.
Τα επιτόκια «τρέφουν» τα κέρδη
Σε ό,τι αφορά την αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, η S&P θεωρεί ότι θα διευκολύνει περαιτέρω την ανάκαμψη της κερδοφορίας των τραπεζών και των δύο χωρών, επισημαίνοντας ότι ενίσχυσε την κερδοφορία τους το 2022 και θα συνεχίσει να στηρίζει τα κέρδη τους και το 2023.
Τέλος, η S&P αναμένει περαιτέρω ενίσχυση της κερδοφορίας, λόγω των χαμηλότερων προβλέψεων για κόκκινα δάνεια, της αύξησης των επιτοκίων και στη συνεχιζόμενη προσπάθεια για έλεγχο των λειτουργικών δαπανών.
Σύμφωνα πάντα με την S&P, η απομόχλευση και η εξυγίανση του συστήματος τα τελευταία χρόνια έχουν μειώσει σημαντικά τις πιέσεις χρηματοδότησης. Ο δείκτης δανείων προς βασικές καταθέσεις πελατών βελτιώθηκε στο 65%-70% στο τέλος του 2022 από το 174% το 2015 για την Ελλάδα και 185% το 2013 για την Κύπρο.
Το 2022, οι εγχώριες καταθέσεις πελατών αυξήθηκαν κατά 4,5% στην Ελλάδα και 3,5% στην Κύπρο. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των τραπεζών για την προσέλκυση ή τη διατήρηση καταθέσεων αναμένεται να είναι περιορισμένος και να οδηγήσει σε διαχειρίσιμη αύξηση του κόστους χρηματοδότησης.
Ο οίκος, τέλος, ανακοίνωσε ότι έχει πραγματοποιήσει αναθεωρήσεις στην Αξιολόγηση Κινδύνου Χώρας του Τραπεζικού κλάδου (BICRA) τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Κύπρο. Ειδικότερα, αναθεώρησε τη βαθμολογία κινδύνου του κλάδου για το BICRA της Ελλάδας σε '7' από '8' και την τάση των κινδύνων στο BICRA της Κύπρου σε θετική από σταθερή προηγουμένως.
Η αξιολόγηση των τραπεζών
Σε ό,τι αφορά τις ελληνικές τράπεζες, η S&P προχώρησε σε αναβάθμιση των αξιολογήσεών τους ως εξής:
- Alpha Bank: Αναβάθμισε τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα σε "ΒΒ-” από "Β+”, επιβεβαιώνοντας το "Β” για τη βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της τράπεζας, διατηρώντας "σταθερές” τις προοπτικές της.
- Eurobank: Αναβάθμισε τη μακροπόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση στο "ΒΒ-” από "Β+”, επιβεβαιώνοντας το "Β” για τη βραχυπρόθεσμη με "θετικές” προοπτικές.
- Εθνική Τράπεζα: Ο οίκος αναβάθμισε τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της τράπεζας στο "ΒΒ-” από "Β+”, διατηρώντας τις προοπτικές της τράπεζας "θετικές” και επιβεβαίωσε το "Β” για τη βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική της ικανότητα.
- Τράπεζα Πειραιώς: Αναβάθμισε η μακροπρόθεσμη πιστοληπτική της ικανότητας στο "Β+” από "Β”, διατηρώντας τη βραχυπρόθεσμη αξιολόγηση στο "Β”, με "θετικές” προοπτικές.
