Σαφάρι για αδήλωτα εισοδήματα – Στο στόχαστρο οι βραχυχρόνιες μισθώσεις

Σαρωτικούς ελέγχους και διασταυρώσεις αρχίζει, από το τέλος Αυγούστου, ο ελεγκτικός μηχανισμός στους ιδιοκτήτες που νοικιάζουν τα ακίνητά τους μέσα από τις πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων, με στόχο τον εντοπισμό αδήλωτων εισοδημάτων.

Η παράταση που δόθηκε στις φορολογικές δηλώσεις μετέθεσε ουσιαστικά και τον χρόνο διεξαγωγής των εν λόγω ελέγχων, αφού τα συγκεκριμένα εισοδήματα δηλώνονται υποχρεωτικά πρώτα στο έντυπο Ε2 (μισθώματα ακίνητης περιουσίας) και στη συνέχεια αυτόματα στο Ε1, ενώ από το 2024 η συμπλήρωση του Ε2 θα είναι αυτόματη και όλα τα στοιχεία θα είναι προσυμπληρωμένα.

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων στοχεύει ουσιαστικά στη φορολόγηση τζίρου που ξεπερνά τα 3 δισ. ευρώ, έχοντας ως σύμμαχο το επικαιροποιημένο μνημόνιο συνεργασίας (MoU) που έχει υπογράψει με τις Airbnb, Booking.com και VRBO, του ομίλου της Expedia.

Επισημαίνεται ότι το νέο πρωτόκολλο προβλέπει την αναλυτική και ποιοτικότερη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των πλατφορμών και της ΑΑΔΕ, τόσο για τα εισοδήματα που κερδίζουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων όσο και για το μητρώο που δηλώνουν στις πλατφόρμες. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι οι πλατφόρμες θα αποβάλλουν αυτόματα όσους ιδιοκτήτες ακινήτων είτε δεν δηλώνουν τον Αριθμό Μητρώου Ακινήτων (ΑΜΑ) είτε δηλώνουν «μαϊμού» μητρώο.

Με τον τρόπο αυτό άλλωστε και το 2022 η ΑΑΔΕ ζήτησε από τις πλατφόρμες Airbnb, Booking.com και VRBO να απενεργοποιήσουν 14.736 καταχωρήσεις ακινήτων, καθώς διαπιστώθηκε ότι δεν είχαν Αριθμό Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ) ή ο ΑΜΑ που αναγραφόταν ηλεκτρονικά δεν ήταν έγκυρος, ενώ εντοπίστηκαν 73.258 διαχειριστές-ιδιοκτήτες ακινήτων τύπου Airbnb που δεν είχαν δηλώσει τα πραγματικά εισοδήματα και κλήθηκαν μέσω email να συμμορφωθούν, εμφανίζοντας τελικά στην ΑΑΔΕ επιπλέον εισοδήματα από βραχυχρόνια μίσθωση και από επιχειρηματική δραστηριότητα τουριστικών καταλυμάτων συνολικού ύψους 102 εκατ. ευρώ.

Από την άλλη πλευρά θα διευκολύνει τις διασταυρώσεις στοιχείων από τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων με αυτά που έχουν δηλωθεί από τους ιδιοκτήτες, ούτως ώστε να υπολογιστούν και να καταλογιστούν οι φόροι. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι φέτος το ενδιαφέρον της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων είναι ιδιαίτερα αυξημένο για τα εν λόγω στοιχεία, καθώς το 2022 καταγράφηκαν αυξημένες πληρότητες έως και 100% και οι οποίες εκτίναξαν τον τζίρο των βραχυχρόνιων μισθώσεων πάνω από 3,3 δισ. ευρώ, ποσά που θα πρέπει να αναγραφούν ακριβώς στην αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας (Ε2).

Η φορολόγηση

Από το σύνολο των εισοδημάτων από ακίνητα που δηλώνει κάθε φορολογούμενος αφαιρείται ποσό ίσο με το 5% ως έκπτωση για δαπάνες επισκευής και συντήρησης χωρίς δικαιολογητικά, η οποία μάλιστα γίνεται αυτόματα κατά την εκκαθάριση της δήλωσης από την ΑΑΔΕ.

Τα ποσά δε που απομένουν φορολογούνται αυτοτελώς από το πρώτο ευρώ, με κλίμακα στην οποία ισχύουν συντελεστές φόρου:

α) 15% μέχρι το επίπεδο ετήσιου εισοδήματος 12.000 ευρώ

β) 35% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 35.000 ευρώ

γ) 45% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος πάνω από τα 35.000 ευρώ.

Σε κάθε περίπτωση, οι περίπου 3,5 εκατ. ιδιοκτήτες που απέκτησαν πέρυσι εισοδήματα από ακίνητα θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά τη συμπλήρωση και ηλεκτρονική υποβολή στο Taxisnet του εντύπου Ε2.

Τι δεν συμπληρώνεται

Επισημαίνεται ότι το έντυπο Ε2 δεν συμπληρώνεται σε περίπτωση:

α) Καταβολής αποζημίωσης για την πρόωρη λύση της μίσθωσης από τον μισθωτή, καθώς και της άυλης αξίας στις περιπτώσεις μικτών συμβάσεων, δηλαδή συμβάσεων όπου πέραν του δικαιώματος μίσθωσης περιλαμβάνεται και το δικαίωμα εμπορικής εκμετάλλευσης του ακινήτου. Με την εκκαθάριση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος δεν βεβαιώνεται χαρτόσημο και ΟΓΑ χαρτοσήμου των περιπτώσεων αυτών, αλλά η καταβολή τους ρυθμίζεται από τις διατάξεις του χαρτοσήμου.

β) Ιδιοκατοίκησης κύριας ή δευτερεύουσας κατοικίας (εξοχικής ή μη εξοχικής) ή χρήσης για τις ανάγκες του φορολογούμενου χώρου στάθμευσης-αποθήκης με διαφορετική διεύθυνση από αυτή της κύριας κατοικίας ή δευτερεύουσας.

Στην περίπτωση ανείσπρακτων εισοδημάτων από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας που δηλώθηκαν στο προηγούμενο φορολογικό έτος και εισπράχθηκαν κατά το έτος 2022, δηλώνονται τα συνολικά ποσά στις αντίστοιχες στήλες του εντύπου Ε2 και μεταφέρονται τα επιμέρους ποσά κατά κατηγορία γαιών – γης ή ακινήτου στους σχετικούς κωδικούς.

Προκειμένου να δηλωθούν ως ανείσπρακτα τα εισοδήματα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας, θα πρέπει, μέχρι την προθεσμία υποβολής της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, να έχει εκδοθεί διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή να έχει ασκηθεί (κατατεθεί και κοινοποιηθεί) εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων και να έχει προσκομιστεί πριν από την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, το κατά περίπτωση ευκρινές αντίγραφο αυτών στη ΔΟΥ.

Όσον αφορά τα κενά ακίνητα και για τα οποία έχει γίνει διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος, πρέπει να συμπληρωθεί ο αριθμός παροχής ρεύματος που αναγράφεται στον μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος. Ο αριθμός αυτός υπάρχει και σε όλους τους λογαριασμούς του παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι έλεγχοι και τα πρόστιμα

Επισημαίνεται ότι ο έλεγχος θα αφορά το ύψος των μισθωμάτων που δηλώθηκαν, τα οποία θα διασταυρωθούν με τα στοιχεία που έχουν αποστείλει οι πλατφόρμες, αλλά και με τα στοιχεία που θα εξαχθούν από τους ελέγχους των πιστωτικών καρτών και των τραπεζικών λογαριασμών των
ιδιοκτητών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι κυρώσεις για τη μη παροχή πληροφοριών ή στοιχείων από τις ψηφιακές πλατφόρμες της οικονομίας διαμοιρασμού ανέρχονται από 30.000 μέχρι και 100.000 ευρώ για τον πάροχο υπηρεσιών διαδικτύου, ενώ στα υπόλοιπα πρόσωπα μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο από 5.000 μέχρι και 30.000 ευρώ για παράβαση της υποχρέωσής τους που συνίσταται στην παροχή πληροφοριών προς την ΑΑΔΕ.

Για την αποφυγή, λοιπόν, των ανωτέρω «τσουχτερών» προστίμων θα πρέπει στο έντυπο Ε2 να συμπληρωθούν για κάθε ακίνητο που εκμισθώθηκε κατά τη διάρκεια του 2022 αναλυτικά περιγραφικά στοιχεία, καθώς και συγκεντρωτικά δεδομένα για τα μισθώματα που εισπράχθηκαν ή για τα μισθώματα που προκύπτουν με τεκμαρτό τρόπο στις περιπτώσεις της ιδιοχρησιμοποίησης και της δωρεάν παραχώρησης.