Παγκόσμια Οικονομία: Νέα οικονομική συνταγή εφαρμόζουν 4 γυναίκες

Φινλανδία, Ισλανδία, Σκωτία και Νέα Ζηλανδία σκοπεύουν να αλλάξουν το status quo στην παγκόσμια οικονομία. Οι ηγέτιδες των κρατών αυτών ισχυρίζονται πως το ΑΕΠ δεν είναι ο κατάλληλος δείκτης για να μετρήσει κανείς την οικονομική υγεία. Ο στόχος των τεσσάρων γυναικών είναι να μεταμορφώσουν οικονομικά τον πλανήτη προσφέροντας ευημερία στους ανθρώπους και τον πλανήτη μέχρι το 2040.

Για να γίνει βέβαια αυτό, πρέπει να μην σκέφτονται οι οικονομικοί παράγοντες των κρατών μόνο τον τρόπο που θα καταφέρουν να αυξήσουν το ΑΕΠ, αλλά ποια συνταγή θα ακολουθήσουν για να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των πολιτών σε αρμονία με το περιβάλλον.

Η πρωθυπουργός της Σκωτίας – Νίκολα Στέρτζον

Μία από τις πρώτες που προσπαθεί να εφαρμόσει την οικονομική πολιτική που έχει ως στόχο την ευημερία είναι η πρώτη υπουργός της Σκωτίας.  «Η ανάγκη για ένα νέο οικονομικό μοντέλο δεν ήταν ποτέ πιο ξεκάθαρη», δήλωσε στο CNBC η πρωθυπουργός της Σκωτίας, Νίκολα Στέρτζον. «Γι’ αυτό νομίζω ότι βλέπουμε τόσο αυξανόμενο ενδιαφέρον για την προσέγγιση της οικονομίας της ευημερίας, τόσο εδώ στη Σκωτία όσο και σε όλο τον κόσμο».

Θέλοντας να παρακινήσει ακόμα περισσότερους, η πρωθυπουργός της Σκωτίας, σημείωσε ότι πολλαπλές παγκόσμιες κρίσεις, όπως η κλιματική κρίση, η απώλεια βιοποικιλότητας και η κρίση κόστους ζωής, «εγείρουν θεμελιώδη ερωτήματα σχετικά με το τι εκτιμούμε – και τι οι οικονομίες μας είναι στην πραγματικότητα για εμάς».

«Η οικοδόμηση μιας ευημερούσας οικονομίας είναι μια τεράστια πρόκληση για κάθε χώρα, ανά πάσα στιγμή, και οι τρέχουσες κρίσεις που αντιμετωπίζουμε το καθιστούν πιο δύσκολο – αλλά υπογραμμίζουν επίσης το γιατί πρέπει να κάνουμε αυτόν τον μετασχηματισμό επειγόντως», ανέφερε η Στέρτζον.

«Έχουμε σημειώσει πρόοδο τα τελευταία πέντε χρόνια, αλλά έχουμε ακόμα πολλά να κάνουμε. Λέω συχνά ότι πρέπει να στραφούμε μακριά από την εξουσία, το κέρδος και την πατριαρχία στους ανθρώπους, τον πλανήτη και την ευημερία» συμπλήρωσε. 

Η πρωθυπουργός της Ισλανδίας – Κατρίν Γιακομπσντότιρ

Στο όχημα της Στέρτζον, βρίσκεται από την πρώτη στιγμή, η πρωθυπουργός της Ισλανδίας Κατρίν Γιακομπσντότιρ. Η Κατρίν Γιακομπσντότιρ πραγματοποίησε έκκληση για «ένα εναλλακτικό μέλλον που θα βασίζεται στην ευημερία και στην χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη». Παράλληλα ανέφερε ότι χρειάζονται νέοι κοινωνικοί δείκτες πέρα από τα παραδοσιακά δεδομένα του ΑΕΠ.

Η ατζέντα και αργότερα η πολιτική αυτή έγινε αντικείμενο κριτικής από πολλούς. Όμως εκείνη απαντά ότι «Πρόκειται για το τι προτεραιότητες δίνεις στον προϋπολογισμό, μπορείς πάντα να δώσεις έμφαση στην ευημερία».

Παράλληλα υπογράμμισε πως οι αναπτυγμένες χώρες πρέπει να κάνουν ένα βήμα προς την υιοθέτηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παρά να επαναλάβουν την εκβιομηχάνιση που θα στηρίζεται στον άνθρακα. Το ότι το ΑΕΠ επικεντρώνεται στις οικονομικές αποδόσεις σημαίνει ότι τείνει να υποτιμήσει την ποιότητα ζωής και τις κοινωνικές επιπτώσεις της ανισότητας. 

Η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας – Τζασίντα Άρντερν

Μέσα στις χώρες που υποστηρίζουν την νέα ιδέα είναι η Νέα Ζηλανδία που προχώρησε στην δημοσίευση της πρώτης της εθνικής Έκθεσης Ευημερίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνώρισε την ανάγκη στροφής προς μια οικονομία ευημερίας και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ξεκίνησε μια πρωτοβουλία που ζητά η ευημερία να βρίσκεται στο επίκεντρο της οικονομικής ανάκαμψης.

Ο Ντόμινικ Στίβενς, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος στο Υπουργείο Οικονομικών της Νέας Ζηλανδίας, χαιρέτισε την πρώτη έκθεση ευημερίας της χώρας ως «στιγμή ορόσημο», λέγοντας ότι στοχεύει να προσφέρει στους νομοθέτες μια μεγάλη εικόνα για το πώς είναι η ζωή στο έθνος του Νότιου Ειρηνικού . «Θέλουμε να κοιτάξουμε πέρα από το ΑΕΠ για να κατανοήσουμε την πρόοδο, αλλά δεν έχουμε ένα μοναδικό μέτρο ευημερίας – επομένως πρέπει να εξετάσουμε μια σειρά από δείκτες και στοιχεία για να κατανοήσουμε την πρόοδο με αυτή την ευρύτερη έννοια», εξήγησε στο CNBC. «Αυτό μας βοηθά όλους να καταλάβουμε πού τα πάει καλά η Νέα Ζηλανδία, πού υστερούμε και πώς η ευημερία βιώνεται διαφορετικά για διαφορετικούς ανθρώπους στη χώρα μας».

Μεταξύ των ευρημάτων που δημοσιεύθηκαν στις 24 Νοεμβρίου, η έκθεση υπογράμμισε το μεγάλο και αυξανόμενο χάσμα μεταξύ της ευημερίας των ηλικιωμένων πολιτών και της ευημερίας των νεότερων πολιτών, με τους ηλικιωμένους πολίτες να τα πηγαίνουν καλύτερα σε μια σειρά μετρήσεων. Το Υπουργείο Οικονομικών προσδιόρισε τρεις τομείς προτεραιότητας που χρήζουν βελτίωσης: ψυχική υγεία, εκπαίδευση σε προσιτές τιμές και ποιότητα στέγασης.

Ο Στίβενς σημείωσε ότι εναπόκειται τώρα στους πολίτες να αποφασίσουν για τον βαθμό στον οποίο ανησυχούν για αυτά τα ζητήματα και τις ενέργειες που απαιτούνται για την αντιμετώπισή τους. «Διαφορετικές χώρες έχουν υιοθετήσει διαφορετικές προσεγγίσεις. Κατασκευάζουμε, κατά κάποιο τρόπο, το αεροπλάνο καθώς το πετάμε» είπε χαρακτηριστικά. 

Η πρωθυπουργός της Φινλανδίας – Σάνα Μαρίν

Η Σάνα Μαρίν, πρωθυπουργός της Φινλανδίας, έχει θέσει ως στόχο την ευημερία των πολιτών αντί για την ανάπτυξη του ΑΕΠ και με την πολιτική αυτή έχει επιτύχει θετικά αποτελέσματα. Με αποτέλεσμα να μην αντιμετωπίζει τόσο μεγάλα προβλήματα όσο τα υπόλοιπα κράτη.

Μάλιστα, όταν η Φινλανδία είχε την προεδρία στο Συμβούλιο, κατάφερε να εγκρίνει συμπεράσματα, με τα οποία καλούσε τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να συμπεριλάβουν οριζοντίως στις εθνικές και ενωσιακές πολιτικές τη διάσταση της οικονομίας της ευημερίας και να θέσουν τους πολίτες και την ευημερία τους στο επίκεντρο του σχεδιασμού πολιτικής.

Η έννοια της οικονομίας της ευημερίας αποτελούσε προτεραιότητα για τη φινλανδική Προεδρία. Ο βασικός της ισχυρισμός είναι ότι, ενώ η ευημερία των ανθρώπων αποτελεί από μόνη της αξία, έχει συγχρόνως ζωτική σημασία για την οικονομική ανάπτυξη, την παραγωγικότητα, τη μακροπρόθεσμη δημοσιονομική βιωσιμότητα και την κοινωνική σταθερότητα της Ένωσης.