Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι των χρωματιστών τιμολογίων ρεύματος: Γιατί πήρε «κεφάλι» το κίτρινο – Ποιοι είναι οι κίνδυνοι

Από Φεβρουάριο θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει το τοπίο γύρω από τους «κερδισμένους» και τους «χαμένους» των νέων χρωματιστών τιμολογίων ρεύματος, καθώς ακόμη πληρώνουμε τις χρεώσεις έως και τον Δεκέμβριο: Τρεις στους 4 καταναλωτές δεν μπήκαν καν στην διαδικασία να επιλέξουν και πέρασαν «αυτόματα» στο «πράσινο» τιμολόγιο και την όποια «ασφάλεια» αυτό παρέχει. «Κερδισμένοι» όμως ίσως βγουν -έστω πρόσκαιρα- όσοι πήραν ρίσκο και επέλεξαν «κίτρινο» χρώμα, δηλαδή κυμαινόμενες χρεώσεις. Κέρδος μπορεί να έχουν και όσοι στήσουν.. «καραούλι» για μπλε τιμολόγιο με χαμηλή χρέωση.

Όπως όλα δείχνουν λοιπόν μέσα στον επόμενο μήνα, δεν αποκλείεται  όπως αναφέρει το enikonomia.gr, ως κερδισμένοι, εξασφαλίζοντας τις χαμηλότερες χρεώσεις, να προκύψουν εκείνοι οι καταναλωτές οι οποίοι «τόλμησαν» να επιλέξουν τα κίτρινα (κυμαινόμενα) τιμολόγια, όπου η τιμή χρέωσης δεν είναι εκ προτέρων γνωστή και καθορίζεται μετά το τέλος του μήνα.

Η προσφορά των παρόχων στα κίτρινα τιμολόγια

Αυτή την στιγμή, οι πάροχοι έχουν προσφέρει στους καταναλωτές δύο κατηγοριών κίτρινα τιμολόγια: αυτά που εμφανίζονται και στους δημοσιευμένους πίνακες της ΡΑΑΕΥ και είναι μόλις πέντε με καθορισμένες τιμές, με την τιμή χρέωσης δίνεται από τους παρόχους εκ των προτέρων, στην αρχή κάθε μήνα. Σε αυτή την κατηγορία τιμολογίων τα φθηνότερα προϊόντα είναι έχουν τιμές που κυμαίνονται από 124 έως και 140 €/MWh ή διαφορετικά από 0,124 €/kWh 0,14 €/kWh.

Η συγκεκριμένη κατηγορία όμως είναι η «ακριβή» των κίτρινων τιμολογίων, καθώς εδώ οι πάροχοι αναλαμβάνουν μέρος του ρίσκου των τιμών της χονδρικής αγοράς.

Χαμηλότερες χρεώσεις φαίνεται όμως πως θα έχουν τα κίτρινα τιμολόγια που αυτή την στιγμή δεν εμφανίζονται στους πίνακες της ΡΑΑΕΥ: Είναι αυτά τα κυμαινόμενα τιμολόγια με εκ των υστέρων καθορισμό της τιμής χρέωσης.

Η συγκεκριμένη κατηγορία κυμαινόμενων τιμολογίων θυμίζει πολύ τα παλιά τιμολόγια με ρήτρα αναπροσαρμογής, τα οποία βέβαια και «έκαψαν» τους καταναλωτές όταν ανέβηκαν απότομα οι τιμές της χονδρικής. Μόνον που αυτό το διάστημα η εικόνα είναι τελείως διαφορετική: Σήμερα οι τιμές της χονδρικής βρίσκονται σε πτωτικό κανάλι και αυτό μετατρέπει τις ρήτρες αναπροσαρμογής της τρέχουσας περιόδου σε «σύμμαχο» των καταναλωτών, δεδομένου ότι παρασύρουν χαμηλότερα τις χρεώσεις.

Γιατί ευνοούνται τώρα τα κίτρινα τιμολόγια

Πώς ευνοούνται, λοιπόν, οι καταναλωτές που έχουν επιλέξει κίτρινα τιμολόγια με εκ των υστέρων καθορισμό της τιμής του ρεύματος; Οι τιμές χονδρικής αποτελούν τη βάση υπολογισμού της προσαύξησης που παίρνουν τα τιμολόγια αυτής της κατηγορίας και όσο χαμηλότερες είναι, τόσο μικρότερη θα είναι και η τελική τιμή χρέωσης, η οποία και θα γίνει γνωστή στους καταναλωτές στις αρχές Φεβρουαρίου.

Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει η ΡΑΑΕΥ για τις τιμές χονδρικής του ρεύματος στην Ευρώπη και στην ελληνική αγορά, μέχρι στιγμής τον Ιανουάριο η μέση τιμή χονδρικής διαμορφώνεται στην Ελλάδα χαμηλότερα από τα 100 ευρώ/μεγαβατώρα, στα 96 ευρώ. 

Πρόκειται για μια τιμή που την εντοπίζουμε στην αγορά το πρώτο εξάμηνο του 2021, καθώς έκτοτε μόνο για μια πολύ μικρή περίοδο το 2023 είχαμε τιμές κάτω από τα 100 €/MWh, ενώ το 2022 η τιμή της χονδρικής είχε ξεφύγει πολύ πάνω και από τα 400 €/MWh.

Οι τιμές στη χονδρική, που είναι χαμηλές επειδή έχει υποχωρήσει περίπου στα 30 €/MWh η ευρωπαϊκή τιμή του φυσικού αερίου, αποτελούν ευχάριστη έκπληξη και για τους ίδιους τους παρόχους. Είναι χαρακτηριστικό ότι, στις αρχές Δεκεμβρίου, όταν έκαναν τους πρώτους υπολογισμούς τους για τις τιμές λιανικής του Ιανουαρίου, είχαν θέσει ως βάση υπολογισμού τιμή χονδρικής που ξεπερνούσε τα 120 €/MWh.

Πώς υπολογίζεται το κόστος στα κίτρινα τιμολόγια

Έτσι, για να υπολογίσει κάποιος καταναλωτής κατά προσέγγιση την τιμή που θα διαμορφωθεί στην εν λόγω κατηγορία κίτρινου τιμολόγιο θα πρέπει να κάνει μια υπόθεση για τη μέση τιμή χονδρικής του μήνα, αναλαμβάνοντας ουσιαστικά ένα στοίχημα. Από εκεί και πέρα,  θα πρέπει να γνωρίζει ποια είναι η βασική τιμή χρέωσης σε κάθε κίτρινο τιμολόγιο, ποια είναι η ανώτατη τιμή, πέραν της οποίας ενεργοποιείται ο μηχανισμός διακύμανσης, δηλαδή η νέα μορφή της ρήτρας αναπροσαρμογής, καθώς και ποιος είναι ο συντελεστής προσαύξησης που έχει υιοθετήσει η εταιρεία σε κάθε προϊόν κίτρινου τιμολογίου (ένας αριθμός λίγο μεγαλύτερος από τη μονάδα).

Η ευκαιρία για επιλογή μπλε τιμολογίου με χαμηλή τιμή  

Σε κάθε περίπτωση, θα χρειαστεί μεγάλη έρευνα από πλευράς καταναλωτή και φυσικά θα πρέπει να έχει πάντα στο μυαλό του ότι στην αγορά του ρεύματος μπορεί να υπάρχουν και δυσάρεστες εκπλήξεις, καθώς οι τιμές δεν αποκλείεται να πάρουν ξαφνικά την ανηφόρα.

Αν πάντως οι τιμές της χονδρικής δεν παρουσιάσουν κάποια απρόβλεπτη αύξηση, τα τιμολόγια της συγκεκριμένης κατηγορίας ίσως αποδειχθούν φέτος τα φθηνότερα.

Όπως και να έχει η επιλογή ενός κίτρινου τιμολογίου είναι «στοίχημα».

Αντίθετα, δεν ήταν λίγοι, εκείνοι οι καταναλωτές που προτίμησαν το μπλε τιμολόγιο (σταθερή χρέωση), θέλοντας να αποφύγουν εκπλήξεις στο μέλλον, έστω και αν πληρώνουν κάτι παραπάνω.

Όσοι πάντως πέρασαν «αυτόματα» στα «πράσινα» ειδικά τιμολόγια (και είναι οι 7 στους 10) θα έχουν την ευκαιρία μέσα στο επόμενο διάστημα να παρακολουθήσουν τον ανταγωνισμό και στις σταθερές χρεώσεις: Ήδη υπάρχει εταιρεία που έριξε στην αγορά μπλε σταθερό τιμολόγιο με τιμή 12,3 λεπτά/Kwh και διάρκεια 8 μηνών. Δεν αποκλείεται λοιπόν να ακολουθήσουν και άλλοι πάροχοι με χαμηλότερες σταθερές χρεώσεις ή έστω σε τιμές που κινούνται σε ανάλογα επίπεδα, δίνοντας την ευκαιρία σε όσους είναι σε άλλο χρώμα να μεταπηδήσουν σε σχετικά ήρεμα νερά για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα.