Οι κανόνες λειτουργίας του «Οικογενειακού Συμβουλίου»

Γράφει ο Δρ. Χρήστος Ε. Γεωργίου*

Παρακάτω είναι μερικά βασικά σημεία – κανόνες που πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη κατά την έναρξη του θεσμού του «Οικογενειακού Συμβουλίου» (ΟΣ):

1] Καθορίστε μια σταθερή ημερομηνία συνεδρίασης

Το ΟΣ πρέπει να συναντάται περιοδικά, στην αρχή ίσως μία ή δύο φορές τον μήνα. Η συμβουλή μας είναι να βρείτε εκείνη τη χρονική στιγμή κατά την οποία να μπορούν να είναι παρόντα όλα τα μέλη της οικογένειας. Είναι σημαντικό να υπογραμμισθεί ότι μια συνεδρίαση του ΟΣ πραγματοποιείται σε προγραμματισμένη βάση, και όχι όποτε κάποιος θέλει να συγκαλέσει μια συνεδρίαση ή όταν φαίνεται ότι τα πράγματα πάνε στραβά στην οικογένεια. Εάν το καλείτε μόνο όταν πηγαίνουν τα πράγματα «στραβά», δημιουργείται αρνητικό κλίμα μέσα στην οικογένεια, που είναι τελικά καταστρεπτικό στον σκοπό και την πρόθεση λειτουργίας του ΟΣ.

2] Συμμετοχή

Όλα τα οικογενειακά μέλη καλούνται, αλλά απαραίτητα δεν απαιτείται να παρευρεθούν στη συνεδρίαση του ΟΣ. Οποιοδήποτε μέλος μπορεί να επιλέξει να μην παρευρεθεί ή μπορεί να αποχωρήσει από τη συνεδρίαση. Εντούτοις, εκείνοι που δεν παρευρίσκονται πρέπει να ξέρουν ότι οι οικογενειακές αποφάσεις θα ληφθούν ανεξάρτητα από το ποιος παρευρίσκεται στη συνεδρίαση. Όμως, μην χρησιμοποιήσετε αυτόν τον κανόνα ως απειλή για τα μέλη της οικογένειας, αλλά θεωρείστε τον ως μια φυσική και μάλλον λογική συνέπεια της λειτουργίας του ΟΣ.

3] Ποιος μπορεί να συμμετέχει;

Ο καθένας που είναι μέλος της οικογένειας πρέπει να συμμετέχει και μάλιστα σε ισότιμη βάση με όλα τα υπόλοιπα μέλη. 

4] Ποιος θα πρέπει να προεδρεύσει και ποιος θα κρατάει τα πρακτικά;

Κάθε συνεδρίαση χρειάζεται έναν Πρόεδρο και έναν Γραμματέα. Αυτά τα καθήκοντα συνήθως δίνονται σ’ έναν γονέα έως ότου αισθανθούν όλα τα μέλη άνετα με το ΟΣ. Αργότερα αυτά τα καθήκοντα μπορούν να τα ασκήσουν και άλλα μέλη της οικογένειας. Έτσι όλοι μπορούν να ασκήσουν τα καθήκοντα του Προέδρου και του Γραμματέα.

5] Τάξη

Η τάξη είναι τόσο σημαντική στο ΟΣ όσο είναι για οποιαδήποτε άλλη συνεδρίαση. Εάν κάποιος συμπεριφέρεται απρεπώς, και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό ώστε να καταντήσουν οι συνεδριάσεις δυσάρεστες, ή εάν καθεμία συνάντηση γίνεται αρκετά ενοχλητική για τα μέλη της, τότε αυτά τα πρόσωπα πρέπει να αποχωρήσουν. Θυμηθείτε, ότι ο σκοπός του ΟΣ είναι να συζητήσει τις ανησυχίες κατά τρόπο λογικό και σαφή. Εάν ένα μέλος παρενοχλεί τη συνεδρίαση, ο Πρόεδρος έχει την ευθύνη να ζητήσει από εκείνο το πρόσωπο να συμπεριφερθεί ανάλογα. Εάν το μέλος δεν συμπεριφέρεται όπως αρμόζει, τότε ο καθένας που είναι ενοχλημένος μπορεί να φύγει. Είναι πολύ σημαντικό να επισημανθεί ότι ένα μέλος δεν μπορεί να αποβληθεί από μια συνεδρίαση, εκτός και αν αυτό έχει συμφωνηθεί από την οικογένεια στον «Κανονισμό Λειτουργίας» του ΟΣ.

6] Διαδικασίες

Το ΟΣ πρέπει να θεωρηθεί ως «ανοικτό φόρουμ» με πλήρη ελευθερία έκφρασης. Τα μέλη του έχουν το δικαίωμα να εκφράσουν την άποψή τους, και κανένας δεν μπορεί να διακόψει το πρόσωπο που έχει τον λόγο. Κάθε μέλος πρέπει να παίρνει τον λόγο με τη σειρά του. Ο καθένας πρέπει να μην διακόψει, να μην διορθώσει, να μην επικρίνει ή να μην επεκταθεί στα σχόλια του άλλου. Το ΟΣ δεν είναι μια ευκαιρία για κηρύγματα, επιπλήξεις και για κυριαρχία της συνεδρίασης από τους γονείς ή τους μεγαλύτερους ή γενικά τους «μεγάλους». Η συνεδρίαση είναι η ευκαιρία εκείνη όπου ένα μέλος μπορεί να εκφράσει τις απόψεις του σε ίση βάση με οποιοδήποτε άλλο μέλος της οικογένειας.

7] Ζητήματα ή Θέματα

Το ΟΣ πρέπει να είναι ανοικτό στις διαμαρτυρίες, τα ζητήματα, τα προβλήματα και για οποιαδήποτε θέματα κοινής ανησυχίας των μελών του, που όμως έχουν επιπτώσεις στην οικογένεια. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιηθεί για να λυθούν προσωπικές διαφορές και φιλονικίες. Ο γενικός κανόνας λειτουργίας του είναι ότι οποιοδήποτε μέλος μπορεί να φέρει ένα δικό του θέμα προς συζήτηση.

8] Πώς αποφασίζει;

Ο γενικός κανόνας για τις αποφάσεις στο ΟΣ είναι η συναίνεση. Τα ζητήματα πρέπει να συζητηθούν για να επιτύχουν συναίνεση. Εάν η ομοφωνία δεν είναι δυνατή, μεταθέστε το ζήτημα για συζήτηση μέχρι την επόμενη συνεδρίαση.

Η συμβουλή μας είναι να κρατήσετε τους κανόνες απλούς. Εάν τα μέλη λαμβάνουν υπόψη ότι ο σκοπός του Οικογενειακού Συμβουλίου είναι να προωθεί την επικοινωνία μεταξύ τους και όχι να τους διδάξει πώς να «τρέξουν» μια συνεδρίαση, η έννοια του «Οικογενειακού Συμβουλίου» έχει γίνει ορθά αντιληπτή. 

*Ο Δρ. Χρήστος Ε. Γεωργίου, είναι Γενικός Διευθυντής του «ΙΝΣΒΕ», συγγραφέας του πρακτικού οδηγού: «Προετοιμάζοντας τη διαδοχή: πρακτικός οδηγός για προνοητικές οικογενειακές επιχειρήσεις»