Εάν τα τελευταία χρόνια η ελληνική πολιτεία κατάφερε να αδράξει τα φρούτα που κρέμονται χαμηλά (low hanging fruits), να πετύχει δηλαδή έως ένα βαθμό εύκολες νίκες στην ψηφιοποίηση του κράτους, καλείται πια να στοχεύσει τους καρπούς που βρίσκονται στο ψηλότερο σημείο του δέντρου.
Σήμερα μέσω της πλατφόρμας gov.gr παρέχονται περίπου 1.600 υπηρεσίες, η διεκπεραίωση των οποίων απαιτούσε, στο παρελθόν, σειρά επισκέψεων σε γκισέ και πολυήμερη αναμονή. Πλέον, δύο είναι οι σπουδαιότερες προτεραιότητες. Αφενός το σύνολο των υπηρεσιών να παρέχεται με αυτοματοποιημένο τρόπο και η εμπλοκή του πολίτη να περιορίζεται στην υποβολή του αιτήματος. Και αφετέρου να περιοριστεί ο αριθμός των δικαιολογητικών και των εγγράφων που απαιτούνται για να ολοκληρωθεί μία διαδικασία. Για παράδειγμα, η άδεια ίδρυσης και λειτουργίας μονάδας φροντίδας προσχολικής αγωγής απαιτεί έως 11 δικαιολογητικά και 23 βήματα για να εκδοθεί.
Το καλοκαίρι του 2022 ο τότε υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης είχε παρουσιάσει τον «Μίτο», το εθνικό μητρώο διαδικασιών, που περιγράφει επακριβώς τα βήματα, το κόστος, τον αριθμό των δικαιολογητικών και το χρονικό διάστημα που χρειάζεται το Δημόσιο για να ολοκληρώσει σειρά διοικητικών διαδικασιών. Εως σήμερα, στο μητρώο έχουν ενταχθεί περίπου 3.200 «χαρτογραφημένες» διαδικασίες, ενώ εκκρεμούν ακόμη περίπου 1.300. Ωστόσο από τις 4.500 διαδικασίες του Δημοσίου που έχουν αρχικά καταγραφεί, 27 μόλις έχουν απλουστευθεί.
Βάσει των φιλόδοξων στόχων που είχαν τότε τεθεί, μέσω του μητρώου διοικητικών διαδικασιών οι πολίτες θα μπορούσαν να ενημερώνονται, μέσω email, για το πότε μια διαδικασία τροποποιείται και να υποβάλλουν παράπονα ή καταγγελίες. Επίσης, ο «Μίτος», που έχει περιέλθει στην εποπτεία του υπουργείου Εσωτερικών, θα διαλειτουργούσε με άλλες πλατφόρμες, όπως το ηλεκτρονικό παράβολο (e-paravolo), η πύλη EU-GO για τις διασυνοριακές υπηρεσίες και το νέο πληροφοριακό σύστημα των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ). Τίποτα όμως από αυτά δεν έχει ακόμη γίνει πραγματικότητα, ενώ η δύσκολη άσκηση της απλούστευσης των διαδικασιών έχει γίνει σε πολύ λίγες μόνο περιπτώσεις.
Εως και 31 δικαιολογητικά για την έκδοση άδειας παραγωγού πωλητή
Για παράδειγμα, η έναρξη λειτουργίας μονάδων αδυνατίσματος απαιτούσε οκτώ δικαιολογητικά που υπέβαλε ο ενδιαφερόμενος στη διεύθυνση δημόσιας υγείας της οικείας περιφερειακής ενότητας, όπως και πέντε βήματα. Μετά την απλούστευση της συγκεκριμένης διαδικασίας, ο αριθμός των δικαιολογητικών περιορίστηκε σε τρία, τα οποία δεν υποβάλλονται στην αρμόδια αρχή, αλλά φυλάσσονται στον χώρο άσκησης της δραστηριότητας για πιθανό έλεγχο. Αντίστοιχα μειώθηκαν και τα βήματα σε δύο από τα οποία το ένα περιλαμβάνει την υποβολή γνωστοποίησης μέσω της πλατφόρμας gov.gr. Η απλοποίηση έχει και οικονομικά οφέλη, με το διοικητικό βάρος να μειώνεται στο μισό, δηλαδή σε 541 ώρες οι οποίες αντιστοιχούσαν σε κόστος 5.680 ευρώ, ενώ εξοικονομήθηκαν 149 ώρες ετησίως μετά την καθιέρωση ηλεκτρονικής υποβολής γνωστοποίησης έναρξης δραστηριότητας.
Στον αντίποδα, η έκδοση άδειας κυκλοφορίας μοτοποδηλάτου παρότι μπορεί να εξασφαλιστεί μέσω ηλεκτρονικής αίτησης στην αρμόδια υπηρεσία Τροχαίας του τόπου κατοικίας του ενδιαφερομένου, απαιτεί από δέκα έως 13 δικαιολογητικά –από τα οποία τα περισσότερα κατατίθενται από τον αιτούντα– και συνολικά εννέα βήματα. Επίσης, για την αναγγελία άσκησης επαγγέλματος βοηθού οδοντιατρείου απαιτούνται εννέα δικαιολογητικά, 20 βήματα και τρεις μήνες προθεσμία διεκπεραίωσης.
Για την έκδοση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας ερασιτεχνικής Σχολής Χορού χρειάζονται 16 έως 19 δικαιολογητικά και 12 βήματα, με τη διαδικασία να «πατάει» σε τέσσερις διαφορετικούς νόμους, δύο προεδρικά διατάγματα και δύο Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις. Αλλά και η έκδοση άδειας παραγωγού πωλητή είναι χρονοβόρος, απαιτώντας από 11 έως 31 δικαιολογητικά και 12 βήματα. Στην προκειμένη περίπτωση η συγκεκριμένη διαδικασία βασίζεται σε τέσσερις νόμους, μία ΚΥΑ και πέντε υπουργικές αποφάσεις. Αλλά και η άδεια εκμίσθωσης θαλασσίων μέσων αναψυχής απαιτεί έως 15 δικαιολογητικά, συνοδεύεται με κόστος από 140 έως 250 ευρώ, ενώ χρειάζονται 60 ημέρες για να εκδοθεί.
