Μίνι ασφαλιστικό: Ποιες είναι οι 12 κατηγορίες πολιτών που βγαίνουν κερδισμένες

Δώδεκα κατηγορίες πολιτών είναι οι κερδισμένοι του μίνι ασφαλιστικού καθώς ενισχύονται οικονομικά η ωφελούνται με άλλους τρόπους από το σχέδιο νόμου με τις 70 διατάξεις που κατατέθηκε χθες στη Βουλή.

Στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας «Εξορθολογισμός ασφαλιστικής και συνταξιοδοτικής νομοθεσίας, ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και άλλες διατάξεις» ενσωματώθηκε και η   διάταξη που ορίζει ότι το ποσοστό αύξησης των συντάξεων από 1/1/2023  θα διαμορφωθεί αρχικά με βάση τα οικονομικά μεγέθη ( πληθωρισμός και ΑΕΠ) που αναφέρονται στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού και στην συνέχεια θα καταβληθεί η διαφορά της έκθεσης του προϋπολογισμού και των αντίστοιχων στοιχείων που δημοσιεύει η ΕΛΣΤΑΤ, τον Οκτώβριο.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που έχουν γνωστοποιηθεί , η  εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών ( 9.8% πληθωρισμός, 6% ΑΕΠ για το τρέχον έτος) δείχνει  ότι η αύξηση θα ανέλθει στο 8%   καθώς οι αυξήσεις υπολογίζονται με βάση  το άθροισμα του 50% της μεταβολής του ΑΕΠ και του 50% της μεταβολής του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (τιμάριθμος).

Επομένως η μέση σύνταξη του ΕΦΚΑ που ανέρχεται σε 750 ευρώ, από την 1/1/2023 θα διαμορφωθεί στα 810 ευρώ ( + 60 ευρώ)

Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης  7.5% θα καταβληθεί  στο τέλος Ιανουαρίου με τις συντάξεις του Φεβρουαρίου ενώ η όποια απόκλιση, 0,5% εν προκειμένω θα οριστικοποιηθεί  το φθινόπωρο όταν η ΕΛΣΤΑΤ δημοσιοποιήσει τα επίσημα στοιχεία για τον πληθωρισμό και το ΑΕΠ και θα καταβληθεί στο τέλος Ιανουαρίου 2024.

Στο νομοσχέδιο αποσαφηνίζεται ότι το ποσό της βασικής σύνταξης του τ. ΟΓΑ ορίζεται σε 360 ευρώ και από 1.1.2023 αυξάνεται με τον τρόπο που προαναφέρθηκε.

Σύμφωνα με πληροφορίες τις επόμενες ημέρες στο νομοσχέδιο αναμένεται να ενσωματωθεί τροπολογία που θα « φρενάρει» τη διόγκωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία λόγω της αύξησης των επιτοκίων από την ΕΚΤ.
  
-Κερδισμένοι είναι:
 
1.       1.7 εκ συνταξιούχοι που θα λάβουν αύξηση έως 7.5%-8%

2.        Οι οφειλέτες -κυρίως ελεύθεροι επαγγελματίες-  που θα κάνουν χρήση της 10ετούς παραγραφής οφειλών προς τον ΕΦΚΑ , εφόσον βέβαια αυτές δεν έχουν βεβαιωθεί από το Ταμείο ή το ΚΕΑΟ. Στην πράξη, μειώνεται σε 10 χρόνια, από 20 που είναι σήμερα στα περισσότερα ταμεία πλην ΙΚΑ , ο χρόνος που έχει ο e-ΕΦΚΑ προκειμένου να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις. Η χρήση της της δυνατότητας 10ετούς παραγραφής σε γενικές γραμμές συμφέρει όσους μπορούν με τα υπόλοιπα χρόνια να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης καθώς πρέπει να γίνει σαφές ότι οι οφειλέτες που θα κάνουν χρήση της παραγραφής θα χάσουν αντίστοιχο ασφαλιστικό χρόνο και σε αρκετές περιπτώσεις θα δυσκολευτούν να συμπληρώσουν τα απαιτούμενα χρόνια για να βγουν στη σύνταξη.
 
3. Οι οφειλέτες που θα ενταχθούν στη νέα ρύθμιση χρεών  σε 24 οι μηνιαίες δόσεις  αντί για 12 , με ελάχιστο μηνιαίο ποσό τα 50 ευρώ.   Με την προτεινόμενη διάταξη εξισώνονται οι δόσεις για πάγια ρύθμιση χρεών σε e-ΕΦΚΑ και Εφορία και διευκολύνονται οι οφειλέτες ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών  στην τήρηση της ρύθμισης.

Παράλληλα παύει υφ’ όρον η ποινική δίωξη των οφειλετών ρυθμισμένων ασφαλιστικών οφειλών για όσο διάστημα εξυπηρετείται η ρύθμιση, ενώ μέχρι τώρα αναστελλόταν. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται η επαναλαμβανόμενη προσέλευση του συνεπή στη ρύθμιση οφειλέτη και των υπαλλήλων του e-ΕΦΚΑ στο δικαστήριο προς επιβεβαίωση ότι η ρύθμιση τηρείται. της ρύθμισης στο δικαστήριο.
 
4.Οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα επιδότησης ασφαλιστικών εισφορών σε επιχειρήσεις οι οποίες από την 1η Ιανουαρίου 2023 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 μετατρέπουν συμβάσεις μισθωτών εργαζομένων με μερική απασχόληση σε συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης.

Οι μεν εργοδότες θα κερδίσουν την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 40% , οι δε μισθωτοί ως πλήρως απασχολούμενοι θα ωφεληθούν από την αύξηση του μηνιαίου μισθού τους.

5. Κερδισμένες βγαίνουν οι μητέρες εργαζόμενες στον ιδιωτικό τομέα από την αύξηση της ειδικής άδειας μητρότητας σε εννέα μήνες από έξι , κάτι που ίσχυε ήδη στο δημόσιο.  Κατά τη διάρκεια της άδειας μητρότητας, η ΔΥΠΑ καταβάλλει στην εργαζόμενη μητέρα μηνιαίως ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό, καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας.
 
6. Οι δημόσιοι υπάλληλοι καθώς καταργείται η  ειδική εισφορά 1% των ασφαλισμένων του τ. ΤΠΔΥ και αυξάνεται κατά τι ο καθαρός μισθός τους. Διευκρινίζεται ότι με τη διάταξη αυτή δεν επηρεάζονται τα σχετικά εφάπαξ.
 
7. Οι ένστολοι καθώς επεκτείνεται σε όλους τους ενστόλους το δικαίωμα της «μάχιμης πενταετίας», δηλαδή της αναγνώρισης έως και πέντε επιπλέον ετών ασφάλισης, καταβάλλοντας τις αντίστοιχες εισφορές. Όσοι ένστολοι εξαιρούνταν (π.χ. ορισμένες κατηγορίες πυροσβεστών, λιμενικών, αστυνομικών και υπηρετούντων στην αεροπορία) από τη σχετική ρύθμιση αποκτούν πλέον το δικαίωμα αυτό, ανεξαρτήτως μονάδας υπηρεσίας, αν είναι παλαιοί ή νέοι ασφαλισμένοι (προ ή μετά το 2011) και ανεξαρτήτως της σχέσης εργασίας με την οποία υπηρετούν (μόνιμοι και μη).
 
8. Οι δημόσιοι υπάλληλοι οι οποίοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης και προλαβαίνουν να βγουν σε πρόωρη σύνταξη στην ηλικία των 56 ετών έως τις 31/12/ 2022. Αντίθετα, κλείνει η πόρτα της πρόωρης συνταξιοδότησης στο δημόσιο για τους υπαλλήλους που δε πρόλαβαν να συμπληρώσουν το ηλικιακό όριο των 56 ετών έως τις 31/12/ 2022. Σύμφωνα με τη σχετική διάταξη το όριο εξόδου ορίζεται πλέον στα 62 έτη.
 
9. Οι 2,3 εκατομμύρια ευάλωτοι  πολίτες οι οποίοι εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις θα λάβουν έκτακτη ενίσχυση έως τις 20 Δεκεμβρίου . Την ενίσχυση των 250 ευρώ θα λάβουν συνταξιούχοι, δικαιούχοι  αναπηρικού επιδόματος και οι ανασφάλιστοι υπερήλικες,
 
 10. Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι με διαδοχική ασφάλιση οι οποίοι περνούσαν οδύσσεια μέχρι να εκδοθεί η σύνταξή τους. Με την προτεινόμενη διάταξη θεσπίζεται η απευθείας εξέταση της αίτησης συνταξιοδότησης από τον τελευταίο φορέα διαδοχικής ασφάλισης, εφόσον σε αυτόν έχουν διανυθεί 1.000 ημέρες ασφάλισης, με 300 την τελευταία πενταετία (προηγουμένως 1.500 και 500 αντίστοιχα). Δηλαδή θεσπίζονται και για τη διαδοχική ασφάλιση εκτός του e-ΕΦΚΑ οι ίδιες προϋποθέσεις που ήδη ισχύουν για τη διαδοχική ασφάλιση εντός του e-ΕΦΚΑ. Με τη ρύθμιση αυτή απλοποιείται και επιταχύνεται η διαδικασία συνταξιοδότησης σε περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης εκτός του e-ΕΦΚΑ (π.χ. χρόνος επικουρικής σε ΕΦΚΑ και ΕΔΟΕΑΠ).
 
11. Οι περιστασιακά απασχολούμενοι.  Μέχρι πρότινος οι εγγεγραμμένοι στο μητρώο της ΔΥΠΑ άνεργοι είχαν τη δυνατότητα να βεβαιώνουν με αίτησή τους συνεχή χρόνο ανεργίας, εφόσον εργάζονταν περιστασιακά, δηλαδή  είχαν πραγματοποιήσει κατά μέγιστο όριο 70 ημερομίσθια ανά δωδεκάμηνο. Προτείνεται η περιστασιακή εργασία να περιγράφεται ως η πραγματοποίηση 70 ημερών απασχόλησης (και όχι 70 ημερομισθίων), ώστε να διατηρείται η ιδιότητα του ανέργου σε αναζητούντες εργασία που έχουν απασχοληθεί με οποιονδήποτε τρόπο (και όχι μόνο με μισθωτή εργασία) έως 70 ημέρες/δωδεκάμηνο.
 
12. οι δικαιούχοι επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ που δε θα χρειάζεται πλέον να επιστρέφουν τα αχρεωσθήτως καταβληθέντα.  Ο  ΟΠΕΚΑ στο πλαίσιο ελέγχων εντόπισε  πολλές περιπτώσεις πολιτών που λάμβαναν επιδόματα – κυρίως αναπηρικά,– χωρίς να τα δικαιούνται, στη συντριπτική τους πλειοψηφία καλόπιστα και διέκοψε την καταβολή τους, αναζητώντας αναδρομικά τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά, ενισχύεται η προστασία των ιδιαίτερα ευάλωτων  αυτών ομάδων με την παύση αναζήτησης εκκρεμών οφειλών από τα ποσά που έλαβαν χωρίς να τα δικαιούνται. Ο καταλογισμός και η αναζήτηση των οφειλών -αν διακόπηκε – μπορεί να γίνει ή να προχωρήσει αν διαπιστωθεί ότι η καταβολή της παροχής οφείλεται σε πράξεις ή παραλείψεις που αποδίδονται σε δόλο του δικαιούχου ή του νομίμου εκπροσώπου του.
 
Επιπλέον, για τις υπόλοιπες περιπτώσεις αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών, υιοθετούνται ευνοϊκά μέτρα, με διάκριση μεταξύ αμέλειας και δόλου, όπως η πενταετής παραγραφή, η δυνατότητα εξόφλησής τους σε δόσεις (έως 72)  ή συμψηφισμούς με μελλοντικές καταβολές, καθώς και η μη αναζήτηση χαμηλών οφειλών (κάτω των 100 ευρώ). Λαμβάνεται έτσι υπόψη η καθυστέρηση του κράτος στους ελέγχους και γίνεται σεβαστή η καλή πίστη των ατόμων με αναπηρία για τα επιδόματα.

Φωτογραφία από Κωνσταντίνος Τζούμας via eurokinissi